Kalkzandsteen Lijmblokken in de Fundering: Toepassing, Voordelen en Beperkingen

Published by Redactie on juli 20, 2025 | Category fundering

Kalkzandsteen lijmblokken zijn al jarenlang een veelgebruikte bouwstof in de constructie- en sloopsector. Ze worden met name ingezet bij het aanleggen van binnenwanden, spouwbladen en soms ook in funderingen. In dit artikel wordt ingegaan op de toepassing van kalkzandsteen lijmblokken in funderingen, inclusief de voordelen, beperkingen en praktische aandachtspunten. De informatie is gebaseerd op gegevens uit betrouwbare bronnen die specifiek betrekking hebben op kalkzandsteen lijmblokken en hun toepassing onder grond.

Toepassing van kalkzandsteen lijmblokken in funderingen

Kalkzandsteen lijmblokken worden in het algemeen toegepast in dragende en niet-dragende wanden, zoals binnenspouwbladen of scheidingswanden. In funderingen worden ze echter minder vaak gebruikt, maar er zijn situaties waarin dit wel haalbaar is. Een aantal van de voornaamste voordelen die kalkzandsteen lijmblokken bieden in een funderingscontext, zijn:

Snelle bouwsnelheid – Omdat de blokken met lijm worden geplaatst in plaats van met mortel, is de droogtijd korter en het bouwproces sneller.
Drukksterkte – Kalkzandsteen lijmblokken hebben een druksterkte van CS20, wat geschikt is voor meeste funderingsconstructies.
Makkelijke verwerking – De blokken zijn maatvast en kunnen eenvoudig geknipt of gezaagd worden, wat de flexibiliteit in het bouwproces vergroot.

Toch zijn er ook beperkingen en aandachtspunten bij het gebruik van kalkzandsteen lijmblokken in funderingen. Zo wordt duidelijk uit de beschikbare informatie dat kalkzandsteen lijmblokken niet geschikt zijn voor gebruik in omgevingen met agressief grondwater. Dit is een belangrijk punt, omdat funderingen vaak in contact komen met vochtige grond of grondwater.

Gronddekking en funderingsconstructie

Een van de belangrijkste aspecten bij het gebruik van kalkzandsteen lijmblokken in funderingen is de gronddekking. Volgens een bron is een gronddekking van minimaal 150 mm tot maximaal 250 mm aan te raden bij toepassing onder het buitenspouwblad. Dit is om te zorgen dat de blokken voldoende beschermd zijn tegen eventuele schade door vocht of druk.

Er zijn voorbeelden waarin kalkzandsteen lijmblokken zijn gebruikt in funderingen die zich op 90 mm tot 175 mm beneden maaiveld bevinden. In die gevallen is geen schade aan de blokken of fundering constateerd, zelfs na meerdere vorstperioden. Dit geeft aan dat de kalkzandsteen lijmblokken in bepaalde omstandigheden voldoen aan de eisen voor funderingsconstructies, mits de gronddekking voldoende is en de omgeving niet te agressief is.

Een belangrijke aandachtspunt bij het gebruik van kalkzandsteen lijmblokken in funderingen is de vochtbestendigheid van het lijmtype. Hoewel de lijm goed is voor het lijmproces op droog terrein, is er weinig informatie over de bestendigheid van kalkzandsteenlijm onder water of in vochtige omstandigheden. Daarom is het aan te raden om bij funderingsconstructies met risico op vocht specifieke lijmproducten te gebruiken die bestand zijn tegen vocht en niet standaard kalkzandsteenlijm.

Voordelen van kalkzandsteen lijmblokken in funderingen

De voordelen van kalkzandsteen lijmblokken in funderingen zijn vergelijkbaar met hun toepassing in andere bouwconstructies. De gebruikte lijm zorgt voor een snellere en efficiëntere bouw, omdat het niet zoals mortel lang moet drogen en het mengsel direct afdroogt. Dit verkort de bouwtijd en vermindert de risico’s op scheefstand of instabiliteit.

Daarnaast zijn kalkzandsteen lijmblokken milieuvriendelijk, omdat ze gemaakt worden uit natuurlijke materialen zoals kalk en zand en geen kunststoffen of chemische additieven bevatten. Ze zijn bovendien onbrandbaar, wat een extra veiligheidsvoordeel biedt in funderingsconstructies.

Een ander belangrijk voordeel is de vochtregulerende eigenschap van kalkzandsteen. Kalkzandsteen kan vocht opnemen en later weer afgeven, wat het materiaal geschikt maakt voor omgevingen met lichte vochtopbouw. Dit kan helpen bij het voorkomen van schimmelvorming of vochtaanval in de fundering.

Beperkingen en risico’s

Hoewel kalkzandsteen lijmblokken in bepaalde omstandigheden geschikt zijn voor funderingen, zijn er ook beperkingen. Zo is er geen duidelijke aanbeveling of kalkzandsteen lijmblokken kunnen worden gebruikt in omgevingen met agressief grondwater. Dit wordt expliciet genoemd in een aantal bronnen. In dergelijke gevallen is het beter om kalkzandsteen metselblokken te gebruiken, die in de regel beter bestand zijn tegen vocht en chemische belastingen.

Bovendien is het belangrijk om rekening te houden met de belasting die kalkzandsteen lijmblokken op de fundering veroorzaken. Kalkzandsteen is zwaarder dan bijvoorbeeld keramische metselstenen, wat een extra belasting kan zijn op de funderingsconstructie. In zulke gevallen is het aan te raden om een constructieberekening uit te voeren om te controleren of de fundering voldoet aan de vereisten.

Kalkzandsteenlijm en vochtbestendigheid

Een veel voorkomende vraag is of kalkzandsteenlijm geschikt is voor gebruik onder de grond. Uit de beschikbare informatie blijkt dat dit niet altijd het geval is. Kalkzandsteenlijm is ontworpen voor gebruik in droge omstandigheden en is niet speciaal ontwikkeld om bestand te zijn tegen vocht of ondergronds gebruik. Daarom is het aan te raden om bij funderingsconstructies een specifieke ondergrondlijm of cementlijm te gebruiken die beter bestand is tegen vocht.

Een belangrijke overweging bij het gebruik van kalkzandsteenlijm in funderingen is ook de verwerkingstijd. Omdat kalkzandsteenlijm sneller droogt dan traditionele mortel, kan dit de bouw snelheid vergroten. Echter, in vochtige omstandigheden kan dit ook leiden tot problemen met de hechting en stabiliteit. Het is daarom verstandig om de lijm te testen en eventueel een andere lijm te gebruiken in dergelijke omstandigheden.

Kalkzandsteen lijmblokken in praktijk

Bij het uitvoeren van een funderingsconstructie met kalkzandsteen lijmblokken is het belangrijk om een aantal praktische stappen te volgen. Deze zijn gebaseerd op de beschikbare informatie en ervaringen uit de bouwsector:

Maak een constructieberekening – Voordat de fundering begint, dient een constructieberekening uitgevoerd te worden om te controleren of kalkzandsteen lijmblokken geschikt zijn voor de gewenste toepassing. Dit is vooral belangrijk in omgevingen met vocht of grondwater.
Zorg voor voldoende gronddekking – De gronddekking moet minimaal 150 mm zijn om de blokken voldoende te beschermden tegen schade.
Kies een geschikte lijm – Gebruik een lijm die geschikt is voor ondergronds gebruik en bestand is tegen vocht.
Controleer de vochtwerendheid van de fundering – Zorg ervoor dat de fundering goed is afgedamd en dat er geen vocht in kan dringen.
Controleer de stabiliteit – Na de bouw dient de fundering te worden gecontroleerd op eventuele scheefstand of instabiliteit.
Documenteer de constructie – Houd alle gebruikte materialen en methoden bijgehouden voor toekomstige inspecties of herstelwerken.

Kalkzandsteen lijmblokken versus metselblokken in funderingen

Een veel voorkomende vraag is of kalkzandsteen lijmblokken geschikt zijn voor funderingen of dat kalkzandsteen metselblokken een betere keuze zijn. Uit de beschikbare informatie blijkt dat kalkzandsteen lijmblokken in bepaalde omstandigheden geschikt zijn, maar metselblokken vaak een betere keuze zijn in vochtige of agressieve omgevingen.

Metselblokken worden namelijk meestal met mortel geplaatst, wat een betere waterdichtheid biedt. Daarnaast zijn metselblokken vaak gemaakt voor gebruik in omgevingen met vocht, wat een extra beveiliging biedt in funderingsconstructies.

Een belangrijk verschil tussen lijmblokken en metselblokken is ook de verwerkingstijd. Lijmblokken zijn sneller te plaatsen, wat de bouw snelheid verhoogt, maar metselblokken vereisen meer tijd voor het mengen en drogen van mortel. In funderingsconstructies is de verwerkingstijd vaak minder belangrijk dan de stabiliteit en waterdichtheid.

Hoeveel kalkzandsteen lijmblokken zijn nodig?

Het aantal benodigde kalkzandsteen lijmblokken hangt af van de afmetingen van de wand en het type blok dat wordt gebruikt. In de beschikbare informatie wordt een rekenvoorbeeld gegeven voor een wand van 3,00 meter lang en 2,50 meter hoog. Voor een wand met een dikte van 100 mm zijn ongeveer 57 lijmblokken nodig per 7,50 m².

Het is belangrijk om rekening te houden met snij- en morsverliezen, die vaak ongeveer 10% bedragen. Daarnaast dient ook het aantal benodigde liters lijm te worden berekend, wat per bloktype en wandafmeting varieert.

Conclusie

Kalkzandsteen lijmblokken zijn in bepaalde omstandigheden geschikt voor gebruik in funderingen. Ze bieden voordelen zoals snelle bouwsnelheid, goede druksterkte en milieuvriendelijkheid. Echter, er zijn ook beperkingen, zoals de gevoeligheid voor agressief grondwater en de beperkte vochtbestendigheid van het lijmtype.

Bij het gebruik van kalkzandsteen lijmblokken in funderingen is het belangrijk om rekening te houden met de gronddekking, lijmkeuze en funderingsconstructie. In vochtige of agressieve omgevingen is het aan te raden om kalkzandsteen metselblokken te gebruiken in plaats van lijmblokken.

Kalkzandsteen lijmblokken zijn dus een haalbare optie voor funderingen, maar vereisen wel een zorgvuldige aanpak en een duidelijke constructieberekening. Door deze stappen te volgen, kan een betrouwbare en duurzame funderingsconstructie worden gerealiseerd.