Fundering met Palen: Uitleg, Toepassingen en Belang voor Bouwprojecten

Published by Redactie on juli 20, 2025 | Category fundering

Een stevige fundering is de basis voor elk bouwwerk. Zonder een goed ontworpen en uitgevoerde fundering lopen woningen, schuren of tuinhuisjes het risico op verzakking, scheuren en andere schade. In Nederland is het vaak nodig om een fundering met palen te gebruiken, vooral in gebieden waar de dragende grondlaag diep onder het oppervlak ligt. In dit artikel wordt uitgelegd wat een fundering op palen inhoudt, wanneer deze gebruikt wordt, welke soorten palen beschikbaar zijn, en hoe eventuele funderingsproblemen kunnen worden hersteld.

Wat is een fundering op palen?

Een fundering op palen is een bouwtechniek waarbij palen in de grond worden geslagen om de fundering van een gebouw of constructie te verstevigen. Deze palen dringen diep in de grond en bereiken een dragende laag, zoals zand, waarop het bouwwerk veilig kan worden geplaatst. Dit is een veel gebruikte methode in gebieden waar de dragende grondlaag niet direct onder het oppervlak ligt, zoals in het westen van Nederland.

Er zijn drie meest gebruikte types palen: geheide palen, gedrukte palen en geschroefde palen. De keuze voor een bepaald type paal hangt af van de grondgegevens, de belasting van het gebouw en de toegankelijkheid van de bouwlocatie.

Wanneer gebruik je een fundering op palen?

De keuze voor een fundering op palen hangt vooral af van de ondergrond waarop het bouwwerk moet worden geplaatst. In Nederland is een fundering op palen nodig als de dragende grondlaag – vaak een zandlaag – zich ver onder het grondoppervlak bevindt. In het oosten van het land ligt deze laag vaak dichterbij of zelfs op het oppervlak, waardoor een fundering op staal voldoende kan zijn voor kleinere constructies zoals schuren of garages.

Voor grotere woningen of aanbouwen is een fundering op palen echter overal in Nederland aan te raden, omdat deze meer stabiliteit biedt. Dit is vooral belangrijk bij aanbouwen of uitbreidingen, waarbij de fundering extra belasting moet kunnen dragen.

Een fundering op staal – ook wel een zandblok genoemd – is een eenvoudigere vorm van fundering en wordt meestal gebruikt op dragende zandlagen die vlak onder het oppervlak liggen. Het is echter minder geschikt voor gebieden met een mix van zand en klei of veen, omdat deze grondtypes instabilere eigenschappen hebben.

Belang van grondsondering en berekening

Voor het correcte gebruik van een fundering op palen is het belangrijk om de grondgegevens te kennen. Dit gebeurt meestal via een grondsondering, waarbij een constructeur of geotechnisch ingenieur onderzoekt hoe diep de dragende grondlaag ligt en welke belasting de ondergrond kan dragen.

Bij het ontwerp van een fundering op palen speelt een constructeur een cruciale rol. Hij berekent hoeveel palen nodig zijn, waar ze moeten worden geplaatst en welk type paal het beste geschikt is. Deze berekening is noodzakelijk om ervoor te zorgen dat de fundering voldoende stabiliteit biedt en dat er geen risico is op verzakking of scheefstand.

Funderingsproblemen en herstelmaatregelen

Funderingsproblemen kunnen ontstaan als gevolg van verschillende factoren, zoals verkeerde paalafstand, te korte palen, ongelijke belasting of schade door omgevingsfactoren. In oudere huizen, vooral die vóór 1970 zijn gebouwd, kan het ook voorkomen dat de palen te kort zijn of niet voldoende steun bieden. Dit kan leiden tot verzakkingen van het gebouw, scheuren in muren of een scheefstaand huis.

Funderingsherstel is een complex proces dat vaak uitgevoerd wordt door gespecialiseerde heibedrijven. Bij funderingsherstel wordt vaak een funderingsadvies opgesteld door een constructeur, waarin de aard van het probleem en mogelijke herstelmaatregelen worden beschreven. Een veelgebruikte methode is het slaan van extra heipalen vlak naast de bestaande fundering. Deze nieuwe palen worden vervolgens verbonden met de oude fundering om extra steun te geven.

Bij funderingsherstel is het ook belangrijk om de grond voor te bereiden. Dit gebeurt meestal met kleine machines die het terrein vervoegen en klaar maken voor het heien. De palen worden vervolgens met trillingsvrij heien in de grond geplaatst om overlast aan omwonenden te beperken.

Typen palen en toepassing

Er zijn verschillende typen palen die in de bouw worden gebruikt, afhankelijk van de omstandigheden en de benodigde stabiliteit van de fundering.

Geheide palen: Deze palen worden met een heier in de grond geslagen en worden vaak gebruikt in zandige ondergronden.
Gedrukte palen: Deze palen worden met een persmachine in de grond gedrukt en zijn geschikt voor compacte grondlagen.
Geschroefde palen: Deze palen worden met een schroefmechanisme in de grond gebracht en zijn vooral geschikt voor moeilijk toegankelijke plekken.

Bij funderingsherstel worden vaak stalen buispalen gebruikt, omdat deze snel te installeren zijn en snel stabiliteit bieden. Deze palen zijn ook geschikt voor het verstevigen van bestaande funderingen of het ondersteunen van extra belastingen.

Risicogebieden en schade aan funderingen

In Nederland zijn er bepaalde gebieden waar funderingsproblemen vaker voorkomen. Dit zijn vooral veengebieden en gebieden waar houten palen zijn gebruikt. In deze gebieden kan de grond onder de fundering instorten of uitdrogen, waardoor de paalkoppen verrotten of de fundering verzakt. Dit leidt vaak tot schade aan het gebouw, zoals scheuren in muren of een scheefstaand huis.

Naast houten palen kunnen ook funderingen op staal schade lijden, vooral bij langdurige droogte of bij ongelijke belasting. In zandige ondergronden is het risico op inklinking groter als de grond een mengsel van zand en klei bevat. In dergelijke gevallen is het aan te raden om de grond regelmatig te sproeien om droogte te voorkomen.

Conclusie

Een fundering op palen is een essentiële bouwtechniek in Nederland, vooral in gebieden waar de dragende grondlaag diep ligt. Door palen in de grond te slaan wordt de fundering verankerd in een stevige laag, waardoor het bouwwerk extra stabiliteit krijgt. Het is belangrijk om een constructeur in te schakelen voor de berekening van de fundering, zodat er geen risico is op verzakking of schade.

Funderingsproblemen kunnen optreden als gevolg van verkeerde paalafstand, ongelijke belasting of schade door omgevingsfactoren. In dergelijke gevallen is funderingsherstel vaak noodzakelijk. Hierbij worden extra palen geslagen en verbonden met de bestaande fundering om extra steun te geven.

Door een goed ontworpen en uitgevoerde fundering op palen is het mogelijk om bouwwerken veilig en duurzaam te realiseren, zelfs in moeilijke grondomstandigheden.

Bronnen

pal
slaan