Welk zand gebruiken onder de fundering: soorten, toepassingen en tips

Published by Redactie on juli 20, 2025 | Category fundering

Bij de aanleg van een fundering of bestrating is het kiezen van het juiste zand een cruciale stap. Zand dient namelijk als ondergrond en draagt bij aan de stabiliteit, drainerende eigenschappen en het voorkomen van verzakking. In dit artikel bespreken we welk zand het meest geschikt is onder een fundering of bestrating, wat de toepassingen zijn, en waar je rekening mee dient te houden bij het kiezen van de juiste zandsoort. De informatie is gebaseerd op praktische tips, technische specificaties en aanbevelingen uit diverse betrouwbare bronnen.

Soorten zand voor funderingen en bestrating

Er zijn verschillende zandsoorten die specifiek worden gebruikt in constructie- en tuinprojecten. Elk type zand heeft zijn eigen eigenschappen, wat betekent dat de keuze ervan afhankelijk is van de toepassing. De belangrijkste zandsoorten voor funderingen en bestrating zijn:

1. Straatzand

Straatzand is vaak het zand van keuze bij de aanleg van een fundering of bestrating. Het is een fijn gezeefd zand dat makkelijk verwerkt kan worden en goed verdicht. Straatzand wordt vaak gebruikt als onderlaag onder bestrating, aangezien het goed draineert en de mogelijkheid biedt om een homogene basis te creëren.

Toepassingen: - Onder bestrating (klinkers, tuintegels) - Fundering van terrassen, oprit, parkeerplaatsen - Tussenvoegen onder bestrating (bijvoorbeeld bij het invullen van de ondergrond)

Voordeel: Straatzand is makkelijk te verdichten en biedt goede drainerende eigenschappen.

2. Vulzand

Vulzand is ongezeefd en bevat vaak kleine stenen of schelpjes. Het wordt vaak gebruikt voor opvulling of aanvulling van grond, zoals bij nieuwbouwprojecten of het ophogen van een terrein. Omdat vulzand niet zo fijn is gezeefd, is het niet geschikt voor straatwerk of fijne ondergrondslagen.

Toepassingen: - Ophogen van grond - Aanvullen onder nieuwbouwhuizen - Vastleggen van losse bodemlagen

Nadeel: Omdat vulzand niet geschikt is voor straatwerk of funderingen, moet het zorgvuldig worden gebruikt. Het is bijvoorbeeld niet geschikt als onderlaag voor bestrating, aangezien het niet goed genoeg verdicht.

3. Brekerzand

Brekerzand is grof zand dat vaak wordt gebruikt bij het invegen van bestrating. Het heeft een hoekige korrelvorm, waardoor de stenen goed vastliggen en het zand minder snel wegspoelt. Het zorgt ook voor een betere doorlatendheid van water, wat gunstig is voor de ontwatering van een terras of tuinpad.

Toepassingen: - Invegen van bestrating - Tussenvoegen van tegels of klinkers - Vastleggen van een zandbed onder de bestrating

Voordeel: Het voorkomt onkruidgroei en zorgt voor een stevige ondergrond.

4. Metselzand

Metselzand, ook wel scherpzand genoemd, is fijn zand dat wordt gebruikt in mortel voor het metselen van muren of het aanleggen van funderingen. Het heeft een goede structuur en vormt een stabiele basis voor bouwkundige toepassingen.

Toepassingen: - Muren bouwen - Funderingen versterken - Voegen tussen muurstenen of blokken

5. Instrooizand

Instrooizand is ideaal voor het aanleggen van kunstgras. Het is fijn en zorgt ervoor dat het kunstgras goed ligt en goed ontwatering heeft.

Aanbevelingen voor zanddikte onder fundering of bestrating

De dikte van het zandbed onder een fundering of bestrating speelt een grote rol in de stabiliteit en het verloop van het project. Het zandbed zorgt ervoor dat het gewicht van de bestrating of constructie gelijkmatig over de ondergrond wordt verdeeld. Daarnaast voorkomt het verzakking, wat vaak voorkomt bij onvoldoende verdichte zandlagen.

De volgende richtlijnen zijn van toepassing:

Voor licht gebruik zoals tuinpaden en terrassen: een zandbed van 15-20 cm is aanbevolen.
Voor zwaarder gebruik zoals oprit of parkeerplaats: een zandbed van 20-40 cm is beter.

Het is belangrijk om de bodem eerst te analyseren. Bij een stevige, stabiele bodem is minder zand nodig dan bij een losse of weinig stevige bodem. Het verdichten van het zand met een trilplaat is een essentieel onderdeel van de aanleg, zodat het zand niet zakt of verspringt.

Belang van verdichting en ontwatering

Bij het aanleggen van een fundering of bestrating is het verdichten van het zand een essentieel proces. Door middel van een trilplaat kan het zand inklinken en een stevige basis vormen. Dit voorkomt later verzakking van de bestrating of fundering.

Daarnaast is het belangrijk om rekening te houden met de ontwatering. Een goed afgeleid regenwater zorgt voor een langere levensduur van de bestrating. Het aanleggen van een laag brekerzand of straatzand onder de bestrating zorgt voor een betere doorlatendheid van water.

Tips voor een goede ontwatering:

Zorg voor een minimaal 15 cm dikke zandlaag.
Gebruik eventueel een laag steenpuin onder het zand voor een betere drainage.
Plaats een gatdoek of wegendoek om verzakking te voorkomen.
Zorg voor een afwateringssysteem of regenpijp.

Funderen op zandgrond

Wanneer een fundering op zandgrond wordt gelegd, is het van groot belang om ervoor te zorgen dat de zandlaag stevig genoeg is. Zandgrond is een goede bouwgrond, aangezien het goed doorlatend is en weinig samendrukbaar is. Dit maakt het geschikt voor meest funderingsprojecten.

Volgens experts dient de fundering altijd in een zandlaag geplaatst te worden. Bij funderen op zandgrond worden meestal plaatfunderingen of strokenfunderingen gebruikt. De keuze hangt af van de lading die de fundering moet dragen.

In het Westen en het Noorden van Nederland, waar meestal kleigrond heerst, worden vaak paalfunderingen gebruikt. In het rest van Nederland, waar zandgrond dominant is, wordt vaak staalfundering toegepast.

Belangrijke overwegingen bij funderen op zandgrond:

Analyseer eerst de ondergrond.
Zorg voor een voldoende dikke zandlaag.
Laat een constructeur berekenen welk type fundering nodig is.
Zorg voor een goede ontwatering.

Conclusie

Het kiezen van het juiste zand onder een fundering of bestrating is essentieel voor de stabiliteit en duurzaamheid van het project. Straatzand is vaak het meest geschikt voor funderingen en bestrating, aangezien het goed verdicht en goed draineert. Vulzand is juist geschikt voor opvulling, maar niet voor funderingen. Brekerzand en metselzand hebben specifieke toepassingen en dient daarom zorgvuldig te worden gekozen.

Daarnaast is het verdichten van het zand en de ontwatering cruciale factoren voor een goed aangelegde fundering of bestrating. De dikte van het zandbed moet worden afgestemd op het gewenste gebruik (licht of zwaar) en de bodemstructuur.

Bij funderen op zandgrond is het van belang om de ondergrond goed te analyseren en een professionele constructeur te raadplegen. Dit zorgt ervoor dat je een fundering kiest die geschikt is voor jouw project en de lading die het moet dragen.

Zorg voor een grondige voorbereiding en kies het juiste zand voor de juiste toepassing. Zo voorkom je problemen met verzakking, onkruidgroei en wateraanhouding, waardoor je project langer meegaat en beter functioneert.

Bronnen

zand