XPS-isolatie voor fundering: toepassingen, voordelen en uitleg voor toepassing

Published by Redactie on juli 20, 2025 | Category fundering

Het isoleren van een fundering is een essentieel onderdeil van een energiezuinig en duurzaam woningverbouwproject. Bij het kiezen voor het juiste isolatiemateriaal speelt XPS-isolatie (geëxtrudeerd polystyreen) een belangrijke rol. Deze isolatie is bij uitstek geschikt voor funderingen vanwege zijn vochtbestendigheid, drukvastheid en thermische prestaties. In dit artikel bespreken we de toepassingen, voordelen en aanbevolen methoden voor het isoleren van funderingen met XPS-isolatie, gebaseerd op praktische en technische informatie uit betrouwbare bronnen.

Wat is XPS-isolatie en waarom geschikt voor funderingen?

XPS-isolatie staat voor geëxtrudeerd polystyreen en wordt gemaakt via een extrusieproces dat een gesloten celstructuur creëert. Deze structuur zorgt ervoor dat het materiaal uiterst vochtbestendig is, wat essentieel is bij het isoleren van funderingen. Bovendien heeft XPS een hoge druksterkte, waardoor het geschikt is voor toepassing in zware belaste zones zoals onder betonvloeren of langs funderingsmuren.

In de praktijk wordt XPS-isolatie vaak gekozen als alternatief voor andere materialen zoals EPS (geëxpandeerd polystyreen), omdat EPS een open celstructuur heeft en dus minder bestand is tegen vocht. XPS-isolatie is daarom een betere keuze in vochtige omgevingen, zoals bij funderingen en kelders.

Toepassingen van XPS-isolatie bij funderingen

1. Perimeterisolatie

Bij perimeterisolatie wordt XPS-isolatie gebruikt om de zijkanten van een fundering te isoleren. Dit betekent dat de isolatieplaten worden geplaatst aan de buitenkant van de funderingsmuur, meestal onder het maaiveld. Deze methode voorkomt warmteverlies via de zijkanten van de fundering en zorgt voor een betere thermische prestatie van de woning.

Het proces van perimeterisolatie met XPS is als volgt:

De fundering wordt vrijgegraven aan de buitenkant.
De XPS-isolatieplaten worden verlijmd of mechanisch bevestigd tegen de funderingsmuur.
Vervolgens wordt het grondmateriaal (zoals zand) weer teruggevuld.

Deze methode is bijzonder geschikt wanneer isolatie via de vloer niet mogelijk is, bijvoorbeeld bij woningen zonder kruipruimte of waar het openbreken van de vloer niet gewenst is. Perimeterisolatie is ook kostenefficiënter, omdat het niet vereist om de vloer te openen.

2. Funderingsisolatie onder het maaiveld

XPS-isolatieplaten kunnen ook worden geplaatst onder de funderingsplaat of langs de zijkanten van de funderingsmuur onder het maaiveld. Deze toepassing is vooral nuttig bij plaatfunderingen, waarbij het materiaal tegelijk als bekisting kan dienen voor de fundering. In sommige gevallen worden de XPS-isolatieplaten op voorhand geïnstalleerd, waarna de fundering ter plaatse kan worden gestort.

3. Bescherming tegen capillaar vocht

Een veelgebruikte techniek is het opheffen van XPS-isolatieplaten tot 30 cm boven het maaiveld, als extra bescherming tegen opspattend water en capillaar vocht. Dit zorgt ervoor dat de fundering niet in aanraking komt met regenwater of vocht uit de bodem.

Voordelen van XPS-isolatie bij funderingen

1. Uitstekende vochtbestendigheid

Omdat XPS een gesloten celstructuur heeft, neemt het materiaal geen water op. Dit zorgt ervoor dat de isolatiewaarde behouden blijft, zelfs in vochtige omgevingen. Daarnaast vermindert dit het risico op schimmelvorming en vermindert het het vochtgevoel in de woning.

2. Hoge druksterkte

XPS-isolatieplaten hebben een hoge druksterkte, waardoor ze geschikt zijn voor toepassing onder zware belastingen zoals betonvloeren of parkeerdaken. Deze eigenschap maakt XPS ideaal voor funderingen, waar het materiaal vaak onder druk staat.

3. Eenvoudige verwerking

XPS-isolatie is licht en eenvoudig te snijden, waardoor het makkelijk aan te brengen is. Het kan worden verlijmd of mechanisch bevestigd, afhankelijk van de toepassing en de omstandigheden op de bouwlocatie.

4. Goede thermische prestaties

XPS-isolatie heeft een goede warmteweerstand (λ-waarde van 0,028 - 0,035 W/mK), waardoor het effectief is in het behouden van warmte. Het isoleren van de fundering met XPS zorgt dus voor een aanzienlijke reductie van warmteverlies, wat leidt tot lagere energierekeningen en een hoger wooncomfort.

Nadelen van XPS-isolatie bij funderingen

1. Minder milieuvriendelijk

Hoewel XPS-isolatie duurzaam is in toepassing, is de productieprocessen minder milieuvriendelijk dan bij bijvoorbeeld natuurlijke isolatiematerialen. Het is gemaakt uit aardolie, wat een nadeel is voor wie streeft naar een compleet duurzame woning.

2. Hogere prijs

XPS-isolatie is duurder dan andere isolatiematerialen, zoals EPS of cellulose. Deze kosten moeten worden meegenomen in het totale bouw- of renovatiebudget.

3. Niet geschikt voor houten vloeren

XPS-isolatie is niet geschikt voor isolatie van houten vloeren. Het is daarom belangrijk om te controleren welk type vloer aanwezig is, voordat er wordt gekozen voor XPS-isolatie.

Aanbevolen XPS-isolatiemateriaal

Er zijn verschillende types XPS-isolatieplaten beschikbaar, elk geschikt voor een specifieke toepassing:

Toepassing	Aanbevolen XPS-type
Vloerisolatie onder beton	Standaard XPS-platen
Perimeterisolatie	Drukvaste XPS-platen
Gevel- of buitengevelisolatie	XPS-platen met ruwe afwerking
Isolatie zonder koudebrug	XPS-platen met tand-en-groef verbinding
Funderingsisolatie	XPS SL of XPS Protect Artic C

Bijvoorbeeld, XPS SL is een drukvast en vochtbestendig type dat 100% recycleerbaar is, terwijl XPS Protect Artic C een esthetische gecementeerde afwerking heeft en vaak wordt gebruikt bij funderingsmuren boven het maaiveld.

Een alternatief is Gemadrain, een XPS-isolatieplaat met ingebouwde noppenfolie, die extra bescherming biedt en installatie tijd bespaart.

Aanbevolen stappen bij het isoleren van funderingen met XPS

Beoordeel de toegankelijkheid van de fundering. Isolatie van de buitenkant is vaak de beste en meest efficiënte methode, maar vereist wel dat de fundering vrij te grijpen is.
Kies het juiste XPS-type. Afhankelijk van de toepassing wordt een specifiek type XPS gekozen, zoals drukvaste platen voor funderingsisolatie.
Voorbereid de fundering. Graaf de grond rondom de fundering aan de buitenkant weg en maak de muren schoon.
Plaats de XPS-isolatieplaten. Verlijm of bevestig de platen met PU-lijm of mechanisch.
Vul het grondmateriaal terug. Nadat de platen zijn geplaatst, wordt het zand of grondmateriaal teruggevuld.
Voeg eventueel een afwerking toe. Voor esthetische redenen of extra bescherming kan een afwerking zoals STYROCK kantplank worden toegepast.

Conclusie

XPS-isolatie is een uitstekende keuze voor het isoleren van funderingen vanwege zijn vochtbestendigheid, drukvastheid en thermische prestaties. Het is geschikt voor zowel perimeterisolatie als voor isolatie onder het maaiveld en biedt een betere energiezuinigheid en wooncomfort. Hoewel het materiaal duurder is dan alternatieven zoals EPS, zijn de voordelen, zoals het voorkomen van vochtproblemen en warmteverlies, meestal een goede investering. Voor de beste resultaten is het belangrijk om het juiste type XPS te kiezen en de aanbevolen stappen op te volgen bij de installatie. XPS-isolatie is dus een betrouwbare en effectieve oplossing voor funderingsisolatie.

Bronnen

isolatie