Zelf een bekisting voor een fundering maken: stappenplan, benodigdheden en voordelen

Published by Redactie on juli 20, 2025 | Category fundering

Het aanleggen van een fundering is een essentiële stap bij het uitvoeren van bouw- of renovatieprojecten, zoals het aanbouwen van een garage of de uitbreiding van een woning. Een stevige fundering zorgt voor de stabiliteit en duurzaamheid van het gebouw. In veel gevallen is het mogelijk om een deel van het funderingswerk zelf uit te voeren, waaronder het maken van de bekisting. Dit artikel geeft een overzicht van de benodigdheden, het stappenplan en de voordelen van het zelf maken van een bekisting voor een fundering.

Benodigdheden voor het maken van een bekisting

Voordat met het werk begonnen kan worden, is het belangrijk om alle benodigdheden op te lijsten en voor te bereiden. Op basis van meerdere bronnen blijkt dat de benodigdheden variëren afhankelijk van de vorm en afmetingen van de fundering. Hieronder volgt een overzicht van de meest voorkomende materialen en gereedschappen die nodig zijn.

Materialen

Houten planken en latten: Deze worden gebruikt om de bekisting op te bouwen. De planken moeten van goede kwaliteit zijn en aan elkaar worden bevestigd met schroeven.
Beton: Het kiezen van het juiste type beton is van groot belang voor de sterkte en duurzaamheid van de fundering.
Wapeningsstaal of wapeningsnetten: Deze worden gebruikt om de fundering extra te versterken en het risico op scheuren te beperken.
Isolatiemateriaal: Afhankelijk van de omstandigheden kan isolatie worden aangebracht om de fundering tegen vocht te beschermen.
Plastic bouwfolie: Wordt gebruikt om de bekisting af te dichten en de betonzetting te ondersteunen.
Piketpalen en metselkoord: Deze worden gebruikt om de fundering te uitzetten en het graven en bekisting maken te faciliteren.
Zandbed: Voor een fundering op staal is een zandbed noodzakelijk om de fundering te stutten en een gelijkmatige ondersteuning te garanderen.

Gereedschappen

Schop en spade: Voor het afgraven van de funderingsplek.
Houtzaag: Voor het zaagwerk van de planken.
Hamer en schroevendraaier: Voor het bevestigen van de planken en latten.
Rolmaat en waterpas: Om de afmetingen en horizontale niveaus nauwkeurig te bepalen.
Trilnaald of por-stok: Voor het verdichten van het zandbed en eventueel het beton.
Paaltjes en richtlat: Voor het uitzetten en uitlijnen van de fundering.

Het is verstandig om alle benodigdheden vooraf te checken en eventueel een lijst te maken om tijdens het bouwproces niet gestopt te worden door ontbrekende materialen of gereedschappen.

Stappenplan voor het maken van een bekisting

Het maken van een bekisting kan in meerdere stappen worden opgebroken. Op basis van de beschikbare informatie is het volgende stappenplan gemaakt, dat toepasbaar is voor meeste projecten waarbij een rechthoekige fundering nodig is.

Stap 1: Uitzetten van de fundering

Begin met het uitzetten van de fundering. Plaats vier piketpalen op de gewenste plek en span een metselkoord tussen deze palen. Gebruik een rolmaat om de juiste afmetingen te bepalen. Met een waterpas wordt zorg genomen voor een horizontaal vlak.

Stap 2: Afgraven van de funderingsplek

Graaf de uitgezette plek uit tot een diepte van minimaal 60 cm. In sommige gevallen wordt een diepte van 80 cm aanbevolen. Zorg ervoor dat aan de zijkanten ongeveer 10 cm extra wordt gegraven, zodat er ruimte is voor de bekisting en eventuele versteviging.

Stap 3: Aanbrengen van een zandbed

Als de fundering op staal moet worden aangelegd, wordt een zandbed aan gelegd. Dit zorgt voor een gelijkmatige ondersteuning en voorkomt dat de fundering verkeerd zit. Het zand moet goed verdicht worden, bijvoorbeeld met een trilnaald.

Stap 4: Bouwen van de bekisting

Zaag de houten planken op maat en bevestig deze aan elkaar met schroeven of houtnagels. Zorg dat de bekisting stevig is en goed waterpas staat. Indien nodig kan een richtlat worden gebruikt om de horizontale lijnen nauwkeurig te bepalen.

Stap 5: Plaatsen van de bekisting

Zodra de bekisting klaar is, wordt deze op de juiste plek geplaatst. Zorg dat de bekisting goed verankerd is en niet kan verplaatsen tijdens het storten van het beton. Eventueel kan plastic bouwfolie worden aangebracht om de bekisting af te dichten.

Stap 6: Plaatsen van wapening

Voordat het beton wordt gestort, wordt wapeningsstaal of een wapeningsnet gelegd in de bekisting. De staven moeten gelijkmatig worden verdeeld en goed worden vastgemaakt om te voorkomen dat ze verplaatsen tijdens het storten.

Stap 7: Controle en afronden

Controleer of alles goed is uitgevoerd. Controleer de horizontale niveaus, de stabiliteit van de bekisting en de juiste plaatsing van de wapening. Eventueel kan isolatiemateriaal worden aangebracht om de fundering te beschermen tegen vocht.

Voordelen van het zelf maken van een bekisting

Er zijn verschillende voordelen aan het zelf maken van een bekisting. Deze voordelen zijn vooral van toepassing op projecten waarbij de fundering relatief klein is, zoals bij het aanbouwen van een garage of het maken van een houtskeletconstructie.

Kostenbesparing

Een van de grootste voordelen is de kostenbesparing. Door het werk zelf uit te voeren, hoeft er geen professional in te worden gehuurd. Dit bespaart aanzienlijke kosten aan arbeid. Daarnaast kunnen de benodigde materialen vaak goedkoper worden ingekocht via bouwmarkten of online leveranciers.

Flexibiliteit in het ontwerp

Het zelf maken van de bekisting biedt meer controle over het ontwerp van de fundering. Dit betekent dat de afmetingen, vorm en functie van de fundering aangepast kunnen worden aan de specifieke wensen en behoeften van de bouwer. Deze flexibiliteit is vooral gunstig bij houtskeletconstructies, waarbij een lichte fundering voldoende is.

Kwaliteitscontrole

Bij het zelf bouwen van de bekisting is het mogelijk om controle uit te oefenen over de kwaliteit van de fundering. Dit betekent dat de juiste keuzes gemaakt kunnen worden in betonmengsels, wapeningsmethoden en andere aspecten die van invloed zijn op de sterkte en duurzaamheid van de fundering.

Tabel: Voordelen van zelf funderingswerk versus inhuur van een professional

Categorie	Zelf fundering maken	Inhuren van professional
Kosten	Lagere kosten door zelf te bouwen en materialen in te kopen	Hogere kosten vanwege arbeids- en materiaalkosten
Ontwerp	Flexibiliteit in het ontwerp, afmetingen en vorm	Beperkte ontwerpmogelijkheden door standaardformaten
Kwaliteit	Controle over kwaliteit van het beton en fundering	Vertrouwen op de expertise van de professional
Tijd	Bepaalt zelf de planning	Aanpassing aan de planning van de professional
Leren	Verwerving van praktische bouwvaardigheden	Geen verwerving van bouwvaardigheden

Conclusie

Het zelf maken van een bekisting voor een fundering is een haalbare klus voor wie bereid is om tijd en moeite in te zetten. Het heeft voordelen op het gebied van kostenbesparing, flexibiliteit in het ontwerp en kwaliteitscontrole. Het vereist echter wel een zorgvuldige voorbereiding, het juiste gereedschap en het juiste begrip van de bouwtechnieken. Het stappenplan is helder en logisch, zodat zelfs iemand zonder grote ervaring het project kan uitvoeren.

Hoewel het aanbevolen is om een constructieberekening te laten maken, is het mogelijk om de voorbereidende werkzaamheden zoals het afgraven, het maken van de bekisting en het plaatsen van de wapening zelf uit te voeren. Dit kan leiden tot aanzienlijke kostenbesparing zonder in te boeten aan kwaliteit of duurzaamheid.

Bronnen

bekisting