Fundering berekenen voor een aanbouw: essentiële stappen en criteria

Published by Redactie on juli 20, 2025 | Category fundering

Bij elke aanbouw, uitbouw of verbouw is het ontwerpen en berekenen van de fundering een essentiële stap. De fundering vormt namelijk de basis van een stevige en duurzame constructie. Een onjuiste berekening leidt tot structurele problemen, zoals verzakkingen, scheuren en verhoogde risico’s op schade. In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de belangrijkste stappen, materialen en criteria die betrokken zijn bij het berekenen van een fundering voor een aanbouw. Alle informatie is gebaseerd op praktijkgerichte kennis uit betrouwbare bronnen binnen de bouwsector.

Belang van een correcte funderingsberekening

Een fundering zorgt ervoor dat het gewicht van de aanbouw gelijkmatig en veilig wordt overgedragen naar de ondergrond. Dit voorkomt ongelijkmatige verzakkingen en houdt de structuur stabiel. De berekening van de fundering is daarom cruciaal en moet rekening houden met factoren als grondsoort, belasting, afmetingen en de bestaande fundering van het hoofdgebouw.

Wanneer er sprake is van constructieve wijzigingen, zoals het plaatsen van een aanbouw of het verwijderen van een dragende muur, is een funderingsberekening verplicht. Dit geldt ook bij het bouwen van een schuur, berging, tuinhuis, dakterras of garage. Zelfs bij vergunningsvrije bouwprojecten is een berekening vereist om aan de bouwvoorschriften te voldoen.

Belangrijke factoren bij het berekenen van de fundering

Grondsoort en bodemeigenschappen

De grondsoort bepaalt het draagvermogen van de fundering. Informatie over de bodemeigenschappen wordt verkregen via een geotechnisch onderzoek. Dit onderzoek bestaat vaak uit een sondeerproef of een booronderzoek, waarbij monsters worden genomen om de samenstelling, draagkracht en grondwaterstand te bepalen.

Deze data zijn essentieel voor het kiezen van het juiste funderingstype. Voorbeelden van grondsoorten die een rol spelen zijn zand, klei, veen en grind. Iedere grondsoort heeft andere drukverdelings- en verzakkingseigenschappen, wat beïnvloedt hoe de fundering moet worden ontworpen.

Belasting en gewicht van de aanbouw

De belasting die op de fundering komt, houdt rekening met het totale gewicht van de aanbouw. Dit omvat niet alleen het gewicht van de constructie zelf, maar ook eventuele inrichting, meubels of apparatuur die erin komen. De belastingsberekening wordt volgens Eurocode 7 (EN 1997) gemaakt en bepaalt hoeveel krachten op de fundering werken.

Het is belangrijk om zowel statische (permanente) als dynamische (variabele) belastingen mee te nemen in de berekening. Denk hierbij aan winddruk, sneeuw, mensen en apparatuur. Deze krachten moeten veilig worden overgebracht naar de ondergrond om een stabiele fundering te garanderen.

Afmetingen en structuur

De afmetingen van de fundering zijn afhankelijk van de omvang van de aanbouw. De fundering moet lang genoeg, breed genoeg en diep genoeg zijn om de belastingen te kunnen dragen. De breedte en hoogte van de fundering worden berekend op basis van de belasting en de grondsoort.

In sommige gevallen is het nodig om palen te gebruiken. Palen worden groeperen onder één funderingselement in situaties waar grote belastingen op de fundering komen. Deze groepen palen worden poeren genoemd en kunnen 2, 3 of zelfs 8 of meer palen bevatten. Poeren zijn vaak hoger en breder dan standaard funderingselementen.

Soorten funderingen voor aanbouw

Strokenfundering

Een strokenfundering is een traditionele fundering die bestaat uit betonstrippe die onder dragende muren of kolommen ligt. Deze fundering wordt vaak gebruikt voor lichte aanbouwen op stevige grond. De breedte en diepte van de strokenfundering worden berekend op basis van de belasting en de grondsoort.

Plaatfundering

Een plaatfundering is een vlakke betonconstructie met wapening. Deze fundering wordt vaak gebruikt bij zwakke grond, zoals klei of veen. De plaatfundering zorgt voor een gelijkmatige drukverdeling en voorkomt verzakkingen. De kwaliteit van de wapening en het beton is hierbij van groot belang.

Aanbouwfabriek werkt bijvoorbeeld met een plaatfundering van hoogwaardig beton (C30/37 met toevoeging van staalvezels) en een hoge isolatiewaarde. Deze aanpak zorgt voor een duurzame en energie-efficiënte fundering.

Palenfundering

Een palenfundering wordt gebruikt wanneer de grond niet voldoende draagkracht biedt. De palen worden in de grond geheid en dragen de belasting van de aanbouw. Het type en aantal palen worden bepaald door de resultaten van het geotechnisch onderzoek.

Combinatiefundering

In sommige gevallen is het nodig om meerdere funderingstypen te combineren. Een combinatiefundering bestaat bijvoorbeeld uit een strokenfundering met afzonderlijke palen of poeren. Deze aanpak is vooral relevant bij complexe projecten waar zowel lichte als zware belastingen op de fundering werken.

Stappenplan voor het berekenen van de fundering

1. Geotechnisch onderzoek

Het proces begint met een geotechnisch onderzoek. Dit onderzoek levert informatie op over de bodemeigenschappen, draagkracht en grondwaterstand. Deze informatie is essentieel voor het kiezen van het juiste funderingstype en het berekenen van de afmetingen.

2. Belastingsberekening

Op basis van het geotechnisch onderzoek wordt een belastingsberekening gemaakt. Deze berekening bepaalt het totale gewicht van de aanbouw en de krachten die op de fundering werken. De berekening wordt volgens Eurocode 7 uitgevoerd.

3. Kiezen van het funderingstype

Afhankelijk van de resultaten van het onderzoek en de belastingsberekening wordt een geschikt funderingstype gekozen. Opties zijn strokenfundering, plaatfundering, palenfundering of combinatiefundering.

4. Dimensionering en detaillering

De fundering wordt daarna gedimensioneerd en gedetailleerd. Hierbij worden de afmetingen, wapening en constructie van de fundering berekend. Constructeurs en architecten gebruiken vaak software zoals Autodesk AutoCAD, Technosoft of SCIA Engineer om deze berekeningen uit te voeren.

5. Tekenwerk en vergunning

Voor de uitvoering van de fundering zijn constructietekeningen nodig. Deze tekeningen bevatten informatie over de positie, afmetingen en wapening van de fundering. Op basis van deze tekeningen wordt een vergunning aangevraagd bij de gemeente.

6. Uitvoering en kwaliteitscontrole

Tijdens de uitvoering wordt de fundering volgens de berekeningen en tekeningen geplaatst. Een aannemer werkt samen met een gecertificeerd sondeerbedrijf of constructeur om de kwaliteit van de fundering te controleren.

Materialen voor het maken van de fundering

Bij het maken van de fundering zijn verschillende materialen nodig. De belangrijkste materialen zijn:

Beton: Voor de fundering wordt hoogwaardig beton gebruikt. Aanbouwfabriek gebruikt bijvoorbeeld beton van klasse C30/37 met toevoeging van staalvezels.
Wapeningsstaal: De fundering wordt versterkt met wapeningsstaal. De kwaliteit, vorm en hoeveelheid van het wapeningsstaal worden berekend in de constructieberekeningen.
Bekisting: Voor het storten van het beton wordt bekisting gebruikt. De bekisting moet nauwkeurig worden geplaatst om de gewenste vorm en afmetingen van de fundering te garanderen.
Gereedschap: Voor het werk op de bouwplaats zijn gereedschap nodig, zoals schoppen, niveaus, maatbanden en betonmixers.

Belang van bouwtekeningen en constructieberekeningen

Een goede bouwtekening is essentieel bij het maken van de fundering. De bouwtekening geeft een duidelijk beeld van de afmetingen, posities en belastingen van de fundering. Zonder een bouwtekening is het onmogelijk om een fundering correct te bouwen.

De constructieberekening is eveneens van groot belang. Deze berekening bepaalt hoe de fundering moet worden ontworpen en uitgevoerd. De berekening zorgt ervoor dat de fundering voldoet aan de bouwvoorschrachten en veilig is voor de belastingen die erop werken.

Conclusie

Het berekenen van de fundering voor een aanbouw is een complex maar essentieel proces. Het vereist een grondige kennis van de bodemeigenschappen, belastingen en constructieve mogelijkheden. Door gebruik te maken van professionele berekeningsmethoden en tekeningen, is het mogelijk om een fundering te ontwerpen die veilig, duurzaam en volgens de bouwvoorschrachten is.

Bij het ontwerpen van een fundering is het belangrijk om rekening te houden met zowel technische als praktische aspecten. Een correcte berekening zorgt ervoor dat de fundering niet alleen stevig is, maar ook energie-efficiënt en duurzaam. Door het proces zorgvuldig te plannen en uit te voeren, is het mogelijk om een aanbouw te realiseren die jarenlang veilig en betrouwbaar blijft.