Fundering berekenen en storten: richtlijnen en technieken voor betonnen funderingen

Published by Redactie on juli 20, 2025 | Category fundering

Een stabiele fundering is een essentieel onderdeil van elk bouwproject, of het nu gaat om een klein tuinhuis, een schuur of een uitgebreidere aanbouw. Betonnen funderingen vormen de basis voor duurzame en betrouwbare constructies. Het berekenen en storten van deze funderingen vereist zorgvuldig plannen, technische kennis en het gebruik van juiste materialen. In dit artikel worden de belangrijkste aspecten besproken, zoals de berekening van de funderingsafmetingen, de toepassing van verschillende funderingstypen en de stappen die je moet volgen bij het uitvoeren van een fundering.

Funderingsafmetingen berekenen

Het berekenen van de afmetingen van een betonnen fundering begint met het bepalen van de breedte, dikte en diepte. Deze afmetingen zijn afhankelijk van de belasting die het bouwwerk zal uitoefenen, de ondergrond en de soort bouwmaterialen die gebruikt worden.

Breedte van de fundering

Voor een enkele muur wordt meestal een fundering van 25 cm breed gebruikt. Bij een spouwmuur is een breedte van 40 cm aan te raden. Deze afmetingen zorgen voor voldoende stevigheid en stabiliteit van de fundering.

Dikte van de fundering

De dikte van een betonnen fundering hangt sterk af van de constructie die erop gebouwd wordt. Het is aan te raden om hierbij professioneel advies in te winnen bij een bouwkundige. Zij kan de nodige dikte bepalen op basis van de belasting en de gebruikte materialen. Dit voorkomt later problemen zoals scheuren of instorting.

Diepte van de fundering

De fundering moet onder de vorstgrens worden gelegd. In Nederland is een diepte van minimaal 60 cm nodig. Afhankelijk van de berekende dikte kan de sleuf dieper worden. Het is belangrijk om de sleuf langs een metselkoord te graven, zodat de randen rechtdoor lopen. Dit helpt bij het verkrijgen van een gelijkmatige fundering. Bij een losse of zachte ondergrond is het aan te raden om een houten bekisting aan te brengen, waardoor de betonmassa goed wordt ondersteund.

Funderingstypen en toepassing

Bij de keuze van een funderingstype wordt meestal uitgegaan van de belasting, de ondergrond en de constructie. Er zijn verschillende funderingstypen die in de praktijk worden toegepast.

Doorgaande gewapende betonplaat

Een doorgaande gewapende betonplaat wordt vaak gebruikt wanneer er geen kruipruimte nodig is. Dit type fundering is geschikt bij grillige muurconstructies of wanneer het niet mogelijk is om sleuven uit te graven. Het voordelen zijn de eenvoud van uitvoering en de stabiliteit die het biedt.

Poerenfundering

Een poerenfundering bestaat uit individuele betonnen blokken die onder de dragende kolommen of pijlers worden geplaatst. Deze fundering wordt vaak gebruikt bij lichte constructies of bij modulaire gebouwen. Poeren worden meestal in combinatie gebruikt met strokenfunderingen en zorgen voor een goede drukverdeling.

Fundering op putten

Bij een fundering op putten worden gaten gegraven tot aan een draagkrachtige laag, waarin betonnen balken worden geplaatst. De belasting van de muren wordt via deze balken afgevoerd naar de vaste grond. Dit type fundering is geschikt bij gebieden waar de draagkrachtige laag niet te diep zit. Het voordeel is dat er geen bouwput nodig is en het graafwerk beperkt blijft tot de inhoud van de putten.

Fundering op grondvervanging

Bij fundering op grondvervanging wordt de slechte grond weggelaten en vervangen door zand of een andere stevige grondsoort. Deze methode wordt toegepast wanneer de vaste grondslag vrij diep ligt. Het nadeil is dat de onafgegraven gedeelten in de sleuven kunnen blijven, wat tot ongelijkheid in de fundering kan leiden.

Paalfundering

Een paalfundering wordt vaak gebruikt wanneer de draagkrachtige grond te diep zit, zoals bij moeras-, klei- of veengrond. Betonnen palen worden in de grond geschroefd, geheid of geboord. Deze fundering is robuust, maar relatief duur. Een alternatief is de fundering op houten palen met een betonnen oplanger. Bij oudere gebouwen wordt ook wel een paalfundering zonder oplanger gebruikt.

Schroefpalen

Schroefpalen zijn een modern alternatief voor traditionele funderingen. Ze zijn snel te plaatsen, vereisen geen graafwerk en veroorzaken weinig verstoring van de bodem. Bovendien zijn ze direct belastbaar, wat de projectdruktijd verkort. Schroefpalen zijn dus vaak kosteneffectiever, vooral bij kleinere projecten.

Stappenplan voor het storten van een betonnen fundering

Het storten van een betonnen fundering is een complexe taak die vakmanschap vereist. Hieronder wordt een stappenplan beschreven dat je als uitgangspunt kunt nemen.

1. Grondvoorbereiding

Begin met het graven van een sleuf op de locatie van de fundering. Verwijder alle losse grond en zorg dat de bodem stevig is. Bij losse of zachte grond is het aan te raden om een houten bekisting aan te brengen. Reken hierbij 10 cm extra aan de zijkanten van de sleuf.

2. Bekisting maken

De bekisting helpt bij het vormgeven van het beton en houdt het op zijn plaats tijdens het storten en uitharden. Zorg ervoor dat de bekisting stevig is en niet kan verschuiven. Dit voorkomt ongelijkmatige storting van het beton.

3. Wapening

Plaats wapening in de sleuf om extra sterkte toe te voegen aan het beton. Wapening helpt bij het weerstaan van trekkrachten en voorkomt scheuren. Zorg ervoor dat de wapening niet te dicht aan het oppervlak ligt. Anders kan zuurstof bij, wat roestvorming kan veroorzaken.

4. Betonmengsel

Meng het beton volgens de juiste specificaties. Bij kleinere projecten kan het beton zelf worden gemengd. Voor grotere hoeveelheden is het aan te raden om stortklare beton te bestellen bij een betoncentrale. Zorg ervoor dat het beton de juiste eigenschappen heeft voor het type fundering dat je gaat maken.

5. Beton storten

Stort het beton gelijkmatig in de bekisting. Prijk met een stok of gebruik een trilnaald om luchtbellen te verwijderen en het beton goed te verdichten. Bij grotere hoeveelheden beton is het aan te raden om een betonpomp te huren. Maak het oppervlak van het beton gelijk met een betonhark of rei en strijk het glad.

6. Uitharden

Het uitharden van beton neemt tijd in beslag. Zorg ervoor dat de weersomstandigheden gunstig zijn. Het is belangrijk om de ondergrond goed af te deken met landbouwfolie, zodat het vocht in het beton blijft. Zonder deze laag kan de grond het vocht uit het beton onttrekken, wat de kwaliteit van het beton negatief beïnvloedt.

Funderingskeuze en specifieke gevallen

Het kiezen van de juiste fundering is afhankelijk van verschillende factoren. Bijvoorbeeld, bij een kelderfundering wordt een betonnen bakconstructie in de grond geplaatst die zowel dient als fundering als kelderruimte. Dit type fundering is zinvol wanneer er een kelder gewenst is of bij bouwwerken in stedelijke gebieden waar ruimtebesparing belangrijk is.

Een vorstrandfundering is een goedkopere oplossing voor lichte belastingen en wordt onder de vorstgrens geplaatst. Deze fundering is geschikt voor woningen of gebouwen met lichte constructies.

Bij onzekerheden over de keuze van een fundering is het aan te raden om advies in te winnen bij een bouwkundige. Dit voorkomt foute keuzes en mogelijke problemen in de toekomst.

Overweeg het inschakelen van een vakman

Hoewel het mogelijk is om een fundering zelf te storten, is dit een vakmanschap die nauwkeurigheid vereist. Bij onervarenheid is het verstandig om een vakman in te schakelen. Zorg ook voor eventuele vergunningen voordat je begint met het storten van een fundering.

Conclusie

Berekenen en storten van een betonnen fundering is een essentieel onderdeel van elk bouwproject. De keuze van het juiste funderingstype hangt af van de belasting, de ondergrond en de constructie. Het is belangrijk om de juiste afmetingen te berekenen en rekening te houden met de weersomstandigheden tijdens het uitharden. Met een goed uitgevoerde fundering leg je de basis voor een stabiele en duurzame constructie. Zorg altijd voor professioneel advies bij twijfel en overweeg het inschakelen van een vakman voor het beste resultaat.