Gebonden fundering: Toepassing, voordelen en hersteltechnieken

Published by Redactie on juli 20, 2025 | Category fundering

In de bouwsector speelt de fundering van een gebouw of verharding een cruciale rol in de duurzaamheid en stabiliteit van de constructie. Een gebonden fundering is een specifieke vorm van fundering waarbij materialen als bitumen, cement of kunststoffen worden gebruikt om de ondergrond te binden en daarmee de draagkracht te verbeteren. Deze vorm van fundering wordt zowel bij woningbouw als infrastructuurprojecten toegepast. De keuze voor een gebonden fundering hangt af van de bodemtoestand, de belastingen en de duurzaamheidseisen van het project. In dit artikel wordt ingegaan op de toepassing, voordelen en herstelmethoden van gebonden funderingen, op basis van de informatie uit de beschikbare bronnen.

Toepassing van gebonden funderingen

Een gebonden fundering is een constructie die ondersteunt en stabiliseert, maar waarbij de materialen zijn verwerkt door middel van bindmiddelen. Volgens artikel 10 in de regelgeving (bron 1) wordt een verharding beschreven als een verharde laag van het wegdek, inclusief de funderingslagen. Een gebonden fundering valt onder deze definitie en is meestal toegepast in situaties waarbij de bodem niet voldoende draagkracht biedt. Dit type fundering wordt vaak gebruikt in gebieden met zachte of onstabiele grond.

Een voorbeeld van een gebonden fundering is een fundering van steenachtige materialen zoals gebroken puin, lava of hoogovenslakken. In dergelijke gevallen dient de sleuf of het gat opnieuw te worden aangevuld met een materiaal dat ten minste gelijkwaardig is aan het oorspronkelijke materiaal. Dit is belangrijk om de draagkracht en duurzaamheid van de fundering te waarborgen. Een dergelijke aanvulling mag niet willekeurig worden uitgevoerd, maar moet voldoen aan de voorgeschreven normen en eisen.

Voordelen van gebonden funderingen

Gebonden funderingen bieden een aantal voordelen ten opzichte van ongebonden funderingen. Eerst en vooral verbetert het gebruik van bindmiddelen zoals cement of bitumen de draagkracht van de ondergrond, wat essentieel is in gebieden met weinig stabiele grond. Dit vermindert de kans op zettingen en scheuren in de verharding of constructie bovenop de fundering.

Daarnaast kunnen gebonden funderingen bijdragen aan een langere levensduur van de constructie. Door het binden van losliggende materialen wordt een sterkere en meer uniforme ondergrond gecreëerd, wat minder onderhoud vereist. Dit is vooral van belang in het kader van wegverhardingen en infrastructuurprojecten, waar het onderhoud van de fundering een grote invloed heeft op de totale levenscycluskosten.

Een ander voordeel is de mogelijkheid tot slimme en duurzame uitvoering. Voorbij Funderingstechniek (bron 2) benadrukt bijvoorbeeld hoe het gebruik van parametrische ontwerptools zoals BASE FT kan leiden tot een reductie van de benodigde bouwmaterialen en emissies. Deze software helpt bij het optimaliseren van het funderingsplan, zodat minder palen nodig zijn en er minder beton wordt gebruikt. Hierdoor wordt niet alleen het milieu minder belast, maar ook de bouwtijd en de kosten worden verlaagd.

Herstel en onderhoud van gebonden funderingen

Het onderhoud en herstel van gebonden funderingen vormt een belangrijk aspect van de levenscyclus van een constructie. Het eerste herstel van een gesloten verharding mag volgens artikel 22 (bron 1) uitgevoerd worden met een tijdelijke klinkerverharding, waarbij de gemeente zorgt voor het definitieve herstel. Het herstelproces moet volgens de voorgeschreven werkmethode worden uitgevoerd, wat onder andere uitbreken en afvoeren van klinkers omvat.

In het kader van het herstel is het van belang om te zorgen voor een gelijke kwaliteit van de materialen die worden aangebracht. Indien een fundering bestaat uit gebonden materialen zoals zandcement stabilisatie, dient het herstelmateriaal ten minste gelijkwaardig te zijn aan het oorspronkelijke materiaal. Dit is belangrijk om de draagkracht en stabiliteit van de fundering te behouden.

Technische bepalingen en normen

De technische bepalingen voor het uitvoeren van graafwerkzaamheden, zoals het leggen van leidingen onder een open verharding, zijn gericht op het behouden van de stabiliteit van de fundering. Artikel 11 (bron 1) stelt dat de bepalingen van hoofdstuk III voornamelijk gericht zijn op open verhardingen, maar dat de regels ook van toepassing kunnen zijn op gebonden funderingen. Dit duidt op de bredere toepasbaarheid van de normen en richtlijnen die zijn opgesteld voor funderingswerkzaamheden.

Een belangrijk aspect van de fundering is de controle op de draagkracht. Bijvoorbeeld bij het bepalen van de beddingsconstante wordt een belasting trapsgewise opgevoerd tot een zakking van 1,25 mm is bereikt. Deze meting helpt om de draagkracht van de fundering te bepalen en geeft inzicht in de stabiliteit van het ondergrondse bouwvolume. Dit type onderzoek wordt vaak uitgevoerd met behulp van plaatbelastingsproeven of dynamische draagkrachtproeven zoals de Clegg hammer of Loadman (bron 4).

Problemen en risico’s met funderingen

Hoewel gebonden funderingen veel voordelen bieden, kunnen er ook problemen ontstaan. Een van de bekende risico’s is het optreden van funderingsproblemen bij betonpalen, zoals een tekort aan draagvermogen veroorzaakt door constructieve problemen (bron 3). Dit kan leiden tot ongelijkmatige zettingen, scheuren in gevels en muren, en in extreme gevallen tot zakkingen.

Een andere bekende oorzaak van funderingsproblemen is de afname van het draagvermogen van het dragende zandpakket als het grondwater stijgt. Dit komt vaak voor in gebieden met slappe bodems of gemengde bodems (zand, veen, klei). De stijging van het grondwater kan leiden tot natte kruipruimten en vochtige woningen, wat indirect het draagvermogen van de fundering ondermijnt.

In het geval van houten funderingspalen is schimmelaantasting een bekende oorzaak van verlies van draagvermogen. Als de grondwaterstand te laag is, kan het funderingshout droog raken en schimmels vormen, wat na verloop van tijd leidt tot verlies van structuur en draagkracht. Dit type probleem is typisch voor houten palen, maar kan ook optreden bij andere funderingssystemen als de bodem niet voldoende wordt gemoduleerd.

Samenwerking en innovatie in funderingsprojecten

In de moderne bouwsector wordt steeds meer waarde gehecht aan innovatie en samenwerking. Voorbij Funderingstechniek benadrukt bijvoorbeeld hoe het gebruik van parametrische ontwerptools zoals BASE FT een grote invloed heeft op de efficiëntie van funderingsprojecten. Deze software helpt bij het optimaliseren van ontwerpen en het gebruik van materialen, wat leidt tot kostenefficiëntie en milieuvriendelijkheid.

Een voorbeeld van de voordelen van dergelijke innovaties is de reductie van de benodigde bouwmaterialen en emissies. Door middel van slimme softwareontwerpen kan het aantal benodigde palen worden verlaagd, wat niet alleen goed is voor het milieu, maar ook voor de budgettering van het project. Daarnaast zijn de machines van Voorbij Funderingstechniek uitgerust met stage 5-motoren die kunnen draaien op biobrandstof, wat bijdraagt aan het verlagen van CO2-uitstoot.

Praktijkgerichte aanpak en data-analyse

De praktijkgerichte aanpak in funderingsprojecten is essentieel voor de uitvoering van succesvolle projecten. Voorbij Funderingstechniek benadrukt het belang van het verzamelen van praktijkdata uit haar machinepark. Deze data worden gebruikt om de ontwerpsoftware van BASE FT te valideren en te verbeteren. De dagelijkse productie van 500 tot 1000 palen levert een grote hoeveelheid data die nuttig is voor het verbeteren van de efficiëntie en kwaliteit van funderingsprojecten.

Het gebruik van praktijkdata helpt ook bij het optimaliseren van de planning en uitvoering van funderingsprojecten. Door de data te analyseren, kunnen engineers en projectmanagers betere beslissingen nemen over de keuze van materialen, het aantal benodigde palen en de uitvoeringsmethode. Dit leidt tot een hogere efficiëntie en een lagere kans op fouten of vertragingen tijdens de uitvoering.

Conclusie

Gebonden funderingen spelen een cruciale rol in de bouwsector, vooral in gebieden met minder stabiele grond. Deze vorm van fundering biedt voordelen zoals verbeterde draagkracht, langere levensduur en minder onderhoud. Het gebruik van bindmiddelen zoals cement of bitumen zorgt voor een sterkere en uniformere ondergrond, wat essentieel is voor de stabiliteit van constructies.

Het herstel en onderhoud van gebonden funderingen vormt een belangrijk aspect van de levenscyclus van een bouwwerk of verharding. Het is belangrijk om de regels en normen te volgen bij het herstel, zodat de draagkracht en stabiliteit van de fundering behouden blijven. Innovaties zoals parametrische ontwerptools en praktijkgerichte aanpakken helpen bij het optimaliseren van funderingsprojecten en het verlagen van milieuimpact.

Zowel voor bouwprofessionals als voor particulieren is het begrip en gebruik van gebonden funderingen van groot belang. Het kiezen van de juiste fundering en het uitvoeren van regelmatig onderhoud zorgen voor een langdurige en betrouwbare constructie.

Bronnen

gebonden