Gebroken puin onder fundering: een duurzame en stabiele keuze voor ondergronden in woningbouw en infrastructuur

Published by Redactie on juli 20, 2025 | Category fundering

Gebroken puin, ook wel menggranulaat genoemd, is een veelgebruikt funderingsmateriaal in de bouwsector. Het wordt verkregen door beton- en metselwerkpuin te vermalen en te zeven tot een korrelgrootte van maximaal 31,5 mm. Dit materiaal wordt vaak toegepast onder bestrating, terrassen, opritten en parkeerplaatsen. Het biedt een stabiele en duurzame ondergrond die verzakkingen voorkomt en een goede waterdoorlatendheid heeft.

In dit artikel wordt ingegaan op de samenstelling en eigenschappen van gebroken puin, de toepassingen onder funderingen, de aanbevolen dikte van de laag, de levering en afwerking, en de duurzaamheid van het materiaal. Ook worden mogelijke kosten en logistieke aspecten besproken, zodat zowel woningbouwers, tuinontwerpers als bouwbedrijven een overzicht krijgen van de werking en het gebruik van gebroken puin onder funderingen.

Wat is gebroken puin?

Gebroken puin is een gerecyclede mix van gebroken beton en metselwerk, zoals bakstenen en tegels. Het wordt vaak aangeduid als menggranulaat en is een duurzaam alternatief voor traditionele funderingsmaterialen. Het materiaal wordt verkregen door puin van oude woningen of infrastructuur te hergebruiken, waardoor het niet alleen economisch voordelig is, maar ook bijdraagt aan een lagere CO₂-voetafdruk.

De korrelgrootte van menggranulaat varieert meestal tot een maximale grootte van 31,5 mm (0/31,5 mm). Door deze variatie in korrelgrootte is het goed verdichtbaar, wat essentieel is voor een stabiele ondergrond. Bovendien zorgt het mengsel van verschillende materialen voor een goed waterdoorlatend vermogen, wat helpt bij het voorkomen van waterophoping onder bestrating of funderingen.

Een belangrijk kenmerk van menggranulaat is dat het bestaat uit minstens 50% beton en hardsteen en 50% andere steensoorten. Hierdoor heeft het een hogere druksterkte dan puur zand of grond, wat het ideaal maakt als onderlaag onder bestrating of betonconstructies.

Toepassing onder fundering

Gebroken puin wordt vaak gebruikt als onderlaag voor funderingen van wegen, opritten, terrassen, parkeerplaatsen en andere verhardingen. Door de goede verdichtbaarheid en druksterkte van het materiaal wordt een stabiele ondergrond gecreëerd, die zorgt voor een lange levensduur en het voorkomen van verzakkingen.

Een typische toepassing is bijvoorbeeld onder een oprit of een bestraat. Hier wordt meestal een laag van 20 tot 30 cm aanbevolen, afhankelijk van de belasting die de oprit of bestrating zal ondergaan. Voor lichter belaste oppervlakken, zoals terrassen, is een dikte van 10 tot 15 cm voldoende. Na het aanleggen van het menggranulaat wordt de laag aangedragen met een trilplaat om een compacte en stabiele ondergrond te verkrijgen.

Daarnaast is gebroken puin geschikt als onderlaag voor betonfunderingen, zoals betonvloeren of betonplaten. Het verdichte menggranulaat zorgt voor een stevige basis waarop het beton kan worden gegoten. Het voorkomt ook dat het beton direct op zand of grond komt te liggen, wat kan leiden tot verzakkingen of spoorvorming.

Aanbevolen dikte en hoeveelheid

De dikte van de menggranulaatlaag hangt af van de toepassing en de belasting die het oppervlak zal ondergaan. Voor een oprit of een zwaarbelaste parkeerplaats is een laag van 20 tot 30 cm aan te raden. Voor een terras of een lichter belaste verharding is 10 tot 15 cm voldoende.

Bij het berekenen van de benodigde hoeveelheid menggranulaat is het belangrijk om rekening te houden met de oppervlakte en de laagdikte. Voor een oprit van bijvoorbeeld 10 m² is een laag van 20 cm nodig. Dit komt neer op ongeveer 200 kg per m², wat betekent dat er ongeveer 2 ton menggranulaat nodig is voor de hele oprit. Voor grotere projecten kan dit snel oplopen naar tientallen tonnen.

Het gewicht van gebroken puin is vrij hoog. Een kubieke meter menggranulaat weegt ongeveer 1750 kg, wat gelijk is aan 1,75 ton. Dit is een belangrijk aspect bij het transport en het afzetten van het materiaal. Het hoge gewicht heeft ook invloed op de transportkosten, omdat vrachtwagens volledig belast zijn door het gewicht.

Levering en logistiek

Gebroken puin wordt meestal losgestort geleverd in een kieperauto. Dit is een efficiënte manier van leveren, omdat het voorkomt dat er extra verpakkingskosten aan te rekenen zijn. De levering kan doorgaans binnen een week gebeuren, afhankelijk van de voorraad en de locatie van de leverancier.

De meeste leveranciers bieden de mogelijkheid om de afleverdatum zelf te kiezen, zodat het project niet verstoord hoeft te worden. Bovendien is het meestal mogelijk om het menggranulaat in meerdere partijen te laten leveren, als de oppervlakte groter is dan wat met één vrachtwagen kan worden afgeleverd.

Voor grotere projecten kan het ook interessant zijn om direct contact op te nemen met een leverancier. Zo kan er een passende oplossing worden bedacht, bijvoorbeeld door een vrachtwagen aan te houden of het project in meerdere etappes te leveren.

Verwerking en afwerking

Na de levering van het menggranulaat is het belangrijk om het correct te verwerken. Het materiaal moet eerst uitgespreid worden over de gewenste oppervlakte, zodat het gelijkmatig verdeeld is. Vervolgens moet het aangedragen worden met een trilplaat. Hierdoor wordt het menggranulaat verdicht en ontstaat er een stabiele en horizontale ondergrond.

Bij het aandragen moet er aandacht worden besteed aan eventuele kuilen of oneffenheden. Deze moeten opgevuld worden met extra menggranulaat en opnieuw aangedragen. Pas wanneer de ondergrond volledig verdicht is, kan het oppervlak worden bestraat of beton worden gegoten.

Voor mensen die zelf de oprit of het terras willen aanleggen is het belangrijk om de juiste tools te hebben, zoals een trilplaat en een niveau. Daarnaast is het aan te raden om een beetje verstand van de bouwtechniek te hebben of advies in te winnen bij een specialist.

Voor wie dit niet wil of kan doen, is het ook mogelijk om het werk uit te besteden aan een stratenmakersbedrijf of een hoveniersbedrijf. Deze professionals hebben de juiste kennis en ervaring om een vakkundige ondergrond aan te leggen en het oppervlak vervolgens te bestraat of te bestraten.

Duurzaamheid en milieuvriendelijkheid

Een van de voordelen van het gebruik van gebroken puin is de duurzaamheid. Het materiaal bestaat namelijk uit gerecycled puin van oude woningen en infrastructuur. Hierdoor wordt minder natuurlijk grond gebruikt, wat gunstig is voor het milieu.

Daarnaast draagt het gebruik van gebroken puin bij aan de circulaire economie. Door puin te hergebruiken, wordt het niet als afval behandeld, maar wordt het opnieuw ingezet in de bouwsector. Dit bespaart middelen en energie die nodig zijn voor het winnen en verwerken van nieuwe materialen.

Bovendien is het gebruik van menggranulaat een duurzame keuze voor wegen- en infrastructuurprojecten. Het materiaal heeft goede hydraulische eigenschappen en is geschikt voor zwaarbelaste toepassingen. Het kan dus worden ingezet in de GWW-sector (Grond-, Weg- en Waterbouw) en bij infrastructuurprojecten.

Alternatieven en variaties

Hoewel gebroken puin een veelgebruikt funderingsmateriaal is, zijn er ook alternatieven beschikbaar. Een alternatief is hydraulisch menggranulaat met staal slakken. Dit is een relatief nieuwe variant die extra sterk en duurzaam is. Het mengsel bestaat uit gebroken puin en staal slakken, wat het extra hard maakt. Het is ideaal voor zwaarbelaste toepassingen, zoals onder funderingen van wegen of industriële vloeren.

Een ander alternatief is puin met stabilisatie. Hierbij wordt het menggranulaat versterkt met een bindmiddel, zodat het extra stevig wordt. Dit kan handig zijn in gevallen waarin het oppervlak extra stevig of duurzaam moet zijn.

Conclusie

Gebroken puin is een veelgebruikt en duurzam materiaal voor het aanleggen van funderingen onder bestrating, terrassen, opritten en parkeerplaatsen. Het biedt een stabiele ondergrond die verzakkingen voorkomt en een goede waterdoorlatendheid heeft. Het materiaal is makkelijk te leveren en te verwerken, en het is een duurzame keuze die bijdraagt aan een lagere CO₂-voetafdruk.

Bij de keuze van de laagdikte moet rekening worden gehouden met de toepassing en de belasting. Voor lichter belaste oppervlakken is een dikte van 10 tot 15 cm voldoende, terwijl zwaarbelaste oppervlakken een dikte van 20 tot 30 cm vereisen. Het materiaal kan losgestort worden geleverd, wat het geschikt maakt voor zowel kleine als grote projecten.

Voor wie het werk zelf wil uitvoeren is het belangrijk om de juiste tools en technieken te hebben. Voor wie dit niet wil of kan doen, is het aan te raden om het werk uit te besteden aan een vakman. Door het correcte gebruik van gebroken puin onder funderingen kan een stabiele en duurzame basis worden gecreëerd die een lange levensduur heeft.