Hoe breed moet een fundering zijn? Technische richtlijnen en aanbevelingen

Published by Redactie on juli 20, 2025 | Category fundering

Een stevige fundering is de basis van elke bouwconstructie, of het nu gaat om een tuinmuur, een uitbouw, een garage of een woning. Een correct ontwerp en uitvoering van de fundering is van essentieel belang om stabiliteit, duurzaamheid en veiligheid te garanderen. Een veelgestelde vraag is: Hoe breed moet een fundering zijn? De breedte van een fundering is afhankelijk van verschillende factoren, waaronder de hoogte en functie van de constructie, het type grond, de belasting en de regelgeving. In dit artikel worden de technische richtlijnen en aanbevelingen besproken, met aandacht voor verschillende situaties en materialen.

Aanbevolen breedtes voor funderingen

De breedte van een fundering wordt bepaald door de belasting die op de constructie uitgeoefend wordt. In de meeste gevallen is een minimumbreedte vereist om de stabiliteit van de fundering te waarborgen. De volgende richtlijnen zijn afgeleid uit de meest voorkomende constructies en technieken:

1. Voor een enkele muur

Voor een enkele muur is een fundering met een breedte van 25 cm aanbevolen. Dit is een eenvoudige oplossing die voldoende ondersteuning biedt voor lichte constructies. Deze breedte is geschikt voor tuinmuren of lage muren die weinig gewicht dragen. Echter, het is belangrijk om te controleren of deze breedte voldoet aan de lokale bouwvoorschriften en de omstandigheden van de ondergrond.

2. Voor een spouwmuur

Bij een spouwmuur, waarin twee wanden parallel lopen met een afstand ertussen, is een bredere fundering nodig. Hier geldt een minimumbreedte van 40 cm. Deze breedte zorgt ervoor dat de fundering voldoende stevig is om de lading van beide wanden te dragen. Een spouwmuur vereist dus een bredere fundering in vergelijking tot een enkele muur.

3. Voor lichte constructies zoals tuinmuren

In het geval van het bouwen van een tuinmuur is een breedte van 80 cm vaak aanbevolen. Deze breedte is nodig om ervoor te zorgen dat de fundering voldoende ondersteuning biedt, zelfs bij hogere muren of in zwaardere grondsoorten. De diepte van de fundering moet ook in overweging worden genomen, meestal moet de fundering onder de vorstgrens liggen (minstens 60 cm diep).

4. Voor metselwerken met verschillende muurdiktes

Wanneer het gaat om fundering op staal van metselwerk, zijn de breedtes van de fundering afhankelijk van de muurdikte. Voorbeelden van aanbevolen breedtes zijn:

Halfsteens muur: 320 mm
Steens muur: 540 mm
Anderhalfsteens muur: 760 mm
Spouwmuur: 650 mm

Deze breedtes zijn gericht op het dragen van de belasting van de muur en het voorkomen van ongelijke zettingen.

Factoren die bepalen hoe breed een fundering moet zijn

De breedte van een fundering wordt beïnvloed door verschillende factoren. Het is belangrijk om deze in overweging te nemen om ervoor te zorgen dat de fundering voldoet aan de eisen van de constructie.

1. Type grond

De stabiliteit van de ondergrond speelt een grote rol in het bepalen van de breedte van de fundering. In zachte of zwakke grondsoorten, zoals klei of veen, is een bredere fundering vaak nodig om de druk van het gebouw te verdelen. In hardere grondsoorten kan een kleinere breedte voldoende zijn, mits de fundering diep genoeg is gelegd.

2. Hoogte van de constructie

Hoe hoger de muur of constructie is, hoe meer druk er op de fundering uitgeoefend wordt. Een tuinmuur van 80 cm hoog vereist bijvoorbeeld een bredere fundering dan een muurtje van 30 cm. De breedte moet voldoende zijn om de belasting van de muur te kunnen dragen.

3. Belasting

De belasting die de fundering moet dragen is afhankelijk van het gewicht van de constructie. Bijvoorbeeld, een zwaar gebouw of een muur met vullingen zoals aarde of planten, vereist een bredere fundering. In zulke gevallen kan een breedte van meer dan 60 cm nodig zijn.

4. Bouwmaterialen

Het type bouwmaterialen dat wordt gebruikt heeft ook invloed op de breedte van de fundering. Beton is een veelgebruikt materiaal voor funderingen vanwege zijn sterke drukverdeling en duurzaamheid. Bij het gebruik van beton is een breedte van minimaal 40 cm aan te raden voor lichte constructies.

5. Bouwvoorschriften en regelgeving

In veel gevallen zijn er wettelijke eisen en bouwvoorschriften die bepalen hoe breed een fundering minimaal moet zijn. Deze regels kunnen variëren per regio, afhankelijk van de grondstructuur en bouwpraktijken. Het is daarom aan te raden om contact op te nemen met een bouwkundige of de lokale gemeente om te controleren welke eisen gelden voor de specifieke situatie.

Funderingsmaterialen en technieken

De keuze van het funderingsmateriaal en de techniek beïnvloedt ook de breedte die nodig is. De volgende materialen en technieken worden vaak gebruikt voor het aanleggen van funderingen:

1. Beton

Beton is het meest gebruikte materiaal voor funderingen vanwege zijn hoge drukverdeling en duurzaamheid. Een betonnen fundering kan in een breedte van 40 tot 60 cm worden aangelegd, afhankelijk van de belasting en de omstandigheden van de ondergrond. Bij het aanleggen van een betonnen fundering is het belangrijk om een zandbed aan te brengen en deze waterpas te maken om ervoor te zorgen dat de fundering stabiel blijft.

2. Zandkoffer

In sommige gevallen wordt een zandkoffer gebruikt om de ondergrond te verbeteren voordat de fundering wordt aangelegd. Dit is vooral het geval in zachte of zwakke grondsoorten. Een zandkoffer helpt bij het verdichten van de ondergrond en zorgt voor extra stabiliteit. De breedte van de zandkoffer moet voldoende zijn om de belasting van de fundering te kunnen dragen.

3. Strookfundering

Een strookfundering is een fundering die bestaat uit betonnen stroken met een lichtgewapende vloerplaat. De breedte van een strookfundering varieert tussen 40 en 60 cm, afhankelijk van de belasting en de omstandigheden van de ondergrond. Een strookfundering is vaak de keuze bij muren en gevels, waarbij de fundering in een gleuf van 80 tot 120 cm diep wordt aangelegd.

4. Plaatfundering

Bij plaatfundering wordt er op de draagkrachtige grond één dikke plaat gelegd. Deze methode wordt vaak gebruikt wanneer de draagkrachtige grond te diep zit. Een plaatfundering biedt extra stabiliteit en is geschikt voor zware constructies.

Technische aandachtspunten bij het aanleggen van een fundering

Het aanleggen van een fundering vereist zorgvuldig plannen en uitvoering. De volgende aandachtspunten zijn van belang:

1. Uitgraven van de geul

Bij het uitgraven van de geul voor de fundering moet rekening gehouden worden met de structuur van de ondergrond. In bebouwde tuinen is het verstandig om vooraf te controleren of er ondergrondse leidingen of verweringswerken aanwezig zijn. De geul moet in de juiste breedte en diepte worden uitgegraven, en langs het metselkoord worden uitgevoerd om ervoor te zorgen dat de fundering recht ligt.

2. Zandbed aanbrengen

Voor het aanleggen van een fundering is het aan te raden om een zandbed aan te brengen. Dit zorgt voor extra stabiliteit en helpt bij het verdichten van de ondergrond. Het zandbed moet waterpas worden gemaakt en licht met water besprenkeld om ervoor te zorgen dat het stevig blijft.

3. Beton storten

Bij het storten van beton is het belangrijk om ervoor te zorgen dat het beton gelijkmatig wordt verdeeld en voldoende tijd heeft om te verharden. Het is aan te raden om advies in te winnen bij een bouwkundige om de dikte van de fundering te bepalen. Dit scheelt ellende achteraf.

4. Verweren van de fundering

Na het storten van het beton is het belangrijk om de fundering te verweren. Dit zorgt ervoor dat de fundering glad en waterpas wordt, en dat de betonlaag voldoende versterkt is. Het verweren moet zorgvuldig worden uitgevoerd om schade aan de fundering te voorkomen.

Conclusie

De breedte van een fundering is een essentieel aspect van het bouwen of verbouwen van een constructie. De breedte moet voldoende zijn om de belasting van de constructie te dragen en ervoor te zorgen dat de fundering stabiel blijft. De aanbevolen breedtes variëren afhankelijk van de soort constructie, de hoogte van de muur, de belasting, het type grond en de bouwvoorschriften. Het is verstandig om advies in te winnen bij een bouwkundige of professional om ervoor te zorgen dat de fundering voldoet aan de eisen en dat er geen problemen ontstaan in de toekomst.

Een goed ontworpen en uitgevoerde fundering zorgt voor stabiliteit, duurzaamheid en veiligheid van de constructie. Door de juiste breedte te kiezen en de juiste bouwmethoden toe te passen, kan een fundering jaren meegaan zonder problemen.