Stenen en ondergrondsmaterialen voor funderingen: Uitleg over toepassing, voordelen en aandachtspunten

Published by Redactie on juli 20, 2025 | Category fundering

Een stevige fundering is essentieel voor de duurzaamheid en de stabiliteit van elk bouwwerk of constructie. In de context van funderingen worden stenen en ondergrondsmaterialen vaak gebruikt om het gewicht van een gebouw of straatlaag op de bodem te verdelen. Deze materialen spelen een cruciale rol bij het voorkomen van ongelijke verzakkingen en scheuren in later stadium. In dit artikel worden de verschillende stenen en ondergrondsmaterialen voor funderingen besproken, inclusief hun toepassing, voor- en nadelen, en aandachtspunten bij aansluiting op de bodemgesteldheid.

Fundering en de rol van stenen

Een fundering dient als de basis van een bouwwerk en zorgt ervoor dat de belasting gelijkmatig wordt overgebracht op de ondergrond. In het verleden werden funderingen vaak uitgevoerd met gemetselde poeren of losgelegde keien, zoals beschreven in historische bouwmethoden. Tegenwoordig worden funderingen vaak uitgevoerd met beton, waarbij stenen of zandlagen worden ingezet voor stabiliteit en drainage.

Stenen kunnen in verschillende vormen en functies worden ingezet, afhankelijk van de situatie. Voor de fundering van Flagstones, bijvoorbeeld, wordt vaak een ondergrond van gecertificeerd zand of getrild puin gebruikt. Deze materialen zorgen voor een duurzame basis en draagkracht, die essentieel zijn voor de stabiliteit van de flagstoneslaag.

Toepassing van vuilwerk metselstenen in funderingen

Een specifiek type steen dat vaak wordt ingezet in funderingen is het zogenaamde vuilwerk metselsteen. Deze stenen zijn functioneel, relatief goedkoop, en geschikt voor diverse toepassingen zoals funderingen, buiten- en binnenmuren. Een pakket vuilwerk metselstenen bevat meestal stenen in verschillende kleuren, wat niet alleen functioneel, maar ook visueel aantrekkelijk kan zijn.

Deze stenen worden vaak gebruikt in combinatie met een cementmortel om een betrouwbaar funderingsmetselwerk te creëren. Het gebruik van vuilwerk metselstenen voor funderingen heeft het voordeel dat het goed geschikt is voor zowel droge als natte omstandigheden, en het biedt voldoende draagvermogen voor het gewicht van het bouwwerk.

Getrommelde en geperde metselstenen voor fundering

Naast vuilwerk metselstenen zijn er ook andere soorten metselstenen die geschikt kunnen zijn voor funderingen. Getrommelde metselstenen worden vaak gebruikt voor een ouderwets uiterlijk en hebben een iets ruwer oppervlakte. Deze stenen kunnen geschikt zijn voor funderingen waar een esthetische waarde belangrijk is, zoals in historische stadscentra of bij monumentale verbouwingen.

Een andere categorie is de strengpers metselsteen, die strakke vormen en een hoogwaardige uitstraling biedt. Deze stenen zijn geschikt voor funderingen waar visuele consistentie en hardheid belangrijk zijn.

Voor funderingen waarbij een gladde afwerking gewenst is, kunnen wasserstrich metselstenen worden ingezet. Deze stenen worden met water besproeid en in een vormbak geperst, wat resulteert in een glad en iets geschaafd oppervlak.

Vormbakken en steenstrippen

Bij het uitvoeren van funderingen wordt vaak gebruikgemaakt van vormbakken om de metselstenen in een bepaalde vorm te persen. Deze vormbakken zorgen voor uniformiteit en een strakke uitstraling. Vormbak metselstenen zijn daarom vaak te herkennen aan hun gladde en egale structuur.

Daarnaast zijn steenstrippen ook geschikt voor funderingsconstructies. Deze stenen zijn 22 mm dik en worden gezaagd uit een volle steen. Ze doen qua uitstraling niet onder voor reguliere metselstenen en zijn geschikt voor zowel renovatieprojecten als nieuwbouw.

Fundering met beton en stenen

In veel huidige funderingsconstructies wordt beton gebruikt in combinatie met stenen. Dit is een bewezen methode die zorgt voor een sterke en duurzame fundering. Bijvoorbeeld bij het bouwen van pilaren of penanten wordt vaak een kuil gegraven van ongeveer 60 cm diep en 70 x 70 cm breed. In deze kuil wordt een bekisting gemaakt van houten planken, waarin bewapening wordt ingebracht om de sterkte van de fundering te vergroten.

Daarna wordt betonmortel gestort, waarbij per fundering ongeveer 0,072 m³ is nodig. Dit is ongeveer zes zakken van 25 kg betonmortel. De betonlaag is 20 cm hoog en zorgt voor een stevige basis voor de pilaar of paal.

Bij het storten van de fundering dient rekening te houden met de temperatuur en de weersomstandigheden. Bij temperaturen onder 5 graden Celsius en bij intensieve regenval kan het storten van beton minder effectief zijn. Het is daarom verstandig om dit onderdeel te plannen in droge en warme omstandigheden.

Fundering en ondergrondsmaterialen

Niet alleen stenen, maar ook andere ondergrondsmaterialen spelen een rol bij het realiseren van een goede fundering. Zandlagen zijn bijvoorbeeld vaak een essentieel onderdeel van de fundering. Gecertificeerd zand en toeslagstoffen verhogen de kwaliteit van de fundering en zorgen voor een goede drainage.

Bij funderingen van flagstones wordt vaak een laag wit zand met getrild puin gebruikt. Deze ondergrond wordt verwerkt zodat het de flagstones goed ondersteunt en voorkomt dat deze doorbuigen of verschuiven. In sommige gevallen kan ook een betonlaag worden gestort, afhankelijk van de benodigde draagkracht.

Aandachtspunten bij funderingsprojecten

Bij het aanleggen van een fundering zijn er verschillende aandachtspunten die belangrijk zijn voor de duurzaamheid en de prestaties van het bouwwerk:

Bodemgesteldheid beoordelen: Het is essentieel om de bodem te analyseren vooraleer aan de fundering te beginnen. Afhankelijk van de draagkracht van de ondergrond kan de fundering dieper of breder worden uitgevoerd.
Waterafvoer zorgen: Zorg dat de fundering goed is afgewerkt met drainage om overlast van water te voorkomen. Dit vermindert het risico op schimmelvorming en vochtklachten.
Bewapening inzetten: Bij het storten van beton wordt vaak bewapening gebruikt in de vorm van staalmatten en verhogers. Dit zorgt voor extra sterkte en voorkomt scheuren.
Elektriciteitsaansluiting: Bij constructies waar elektriciteit nodig is, zoals bij verlichting of stopcontacten op pilaren, dient de elektriciteitsaansluiting goed geïsoleerd en vochtbestendig te zijn. Denk aan het gebruik van vocht- en vorstbestendige kabels en eventueel condensafvoer gaatjes.
Paalafdekker kiezen: Voor een esthetische afwerking worden vaak paalafdekkers gebruikt. Deze kunnen gemaakt zijn van hardsteen of andere duurzame materialen. Bijvoorbeeld blauw hardsteen is een populaire keuze.

Conclusie

Een goed aangelegde fundering is de basis voor elk bouw- of renovatieproject. Het gebruik van stenen, zoals vuilwerk metselstenen, vormbak metselstenen of steenstrippen, en het correcte inzetten van ondergrondsmaterialen zoals zand en beton, zijn essentieel voor de stabiliteit en duurzaamheid van het bouwwerk.

Door rekening te houden met de bodemgesteldheid, waterafvoer, bewapening en elektrische aansluiting, kan een fundering worden gerealiseerd die functioneel is en lange tijd meegaat. Of het nu gaat om een fundering voor Flagstones, pilaren of een monumentaal bouwwerk, het kiezen van de juiste materialen en methodes is essentieel voor een succesvol resultaat.

Bronnen

steen