Wat is de fundering van je huis en hoe herken je eventuele funderingsproblemen?

Published by Redactie on juli 20, 2025 | Category fundering

De fundering van een woning is het fundamentele onderdeel dat ervoor zorgt dat het gewicht van het gebouw wordt overgedragen op de ondergrond. Een stabiele fundering is essentieel voor de duurzaamheid, veiligheid en stabiliteit van een woning. In Nederland zijn verschillende soorten funderingen in gebruik, afhankelijk van de bouwperiode, de ondergrond en de constructie van het huis. Het weten van het type fundering is niet alleen belangrijk bij het herkennen van eventuele schade, maar ook bij renovaties, uitbreidingen of bouwprojecten.

In dit artikel worden de meest voorkomende soorten funderingen beschreven, wordt uitgelegd hoe funderingsproblemen herkend kunnen worden, en worden mogelijke risico’s en maatregelen besproken. Verder wordt uitgelegd waarom het belangrijk is om te weten welk type fundering je woning heeft, en hoe je dit kunt achterhalen.

Wat is een fundering?

Een fundering is het onderste deel van een gebouw dat ervoor zorgt dat het gewicht van het huis wordt overgedragen op de ondergrond. Het zorgt ervoor dat het bouwsel stabiel blijft en verhindert dat het verzakt of scheuren ontstaan. In Nederland zijn er verschillende soorten funderingen in gebruik, afhankelijk van de bouwperiode, de ondergrond en de structuur van het huis. De fundering speelt een cruciale rol in de duurzaamheid en veiligheid van een woning.

Soorten funderingen

Er zijn verschillende soorten funderingen die in Nederland worden gebruikt. De keuze van het type fundering hangt af van de ondergrond, de bouwperiode en de structuur van het huis. De meest voorkomende funderingen zijn:

Houten paalfundering: Deze fundering wordt vaak gebruikt in veengebieden. Houten palen worden in de ondergrond gedreven om het gewicht van het huis op een stabiele manier over te dragen. Echter, dit type fundering is gevoelig voor paalrot als het grondwaterpeil daalt.
Ondiepe fundering: Dit type fundering is meestal gebruikt op stevige grond en bestaat uit een zandbed en beton. Het is een relatief eenvoudige fundering die goed functioneert in droge en stabiele ondergrond.
Diepe fundering: In zachte of zandige bodems kan een diepe fundering nodig zijn. Hierbij worden palen of betonblokken in de grond gedreven om het gewicht van het huis op een diepere, stevige laag bodem over te dragen.
Pilarenfundering: Dit type fundering bestaat uit losse stutten of pilaren die het gewicht van het huis dragen. Het wordt vaak gebruikt bij woningen op ongelijke grond of in bebouwde kom.

De keuze van het type fundering is afhankelijk van de bouwperiode en de ondergrond. In oudere woningen is vaak een houten paalfundering gebruikt, terwijl in nieuwere woningen meestal een ondiepe of diepe fundering wordt toegepast.

Waarom is het belangrijk om te weten welk type fundering je woning heeft?

Het weten van het type fundering van je woning is essentieel bij renovaties, uitbreidingen of bij het herkennen van eventuele funderingsproblemen. Bijvoorbeeld:

Verwijdering van dragende muren: Als je een dragende muur verwijderd, is het essentieel dat je weet hoe de fundering van je huis is opgebouwd. Dit helpt bij het bepalen of extra ondersteuning nodig is.
Aanbouw of uitbouw van het huis: Als je een uitbreiding van je woning overweegt, is het belangrijk om te weten of de huidige fundering het extra gewicht kan dragen.
Aanleg van een dakterras of dakopbouw: Een dakterras of dakopbouw zorgt voor extra gewicht en moet daarom goed worden ondersteund door de fundering.
Aanvraag van een bouwvergunning: Bij het indienen van een aanvraag voor een bouwvergunning wordt vaak gevraagd welk type fundering het huis heeft. Deze informatie helpt bij het bepalen van de bouwtoegang en eventuele voorwaarden.

Daarnaast is het weten van het type fundering belangrijk om eventuele funderingsproblemen te herkennen. In risicogebieden, zoals veengebieden, kunnen funderingsproblemen zich voordoen, vooral bij huizen met houten paalfunderingen.

Hoe achterhaal je welk type fundering je woning heeft?

Veel huiseigenaren weten niet hoe hun huis is gefundeerd. Het is goed om dit te weten, om in te kunnen schatten of er een risico is op funderingsproblemen. Bij de afdeling Bouw- en Woningtoezicht van je gemeente kun je de oorspronkelijke bouwtekening van de woning opvragen om te achterhalen welke fundering je woning heeft. Daarnaast kun je informatie krijgen over grondwaterstanden, wat met name van belang is als je huis een houten paalfundering heeft.

Daarnaast zijn er ook online tools beschikbaar, zoals een postcodecheck, om inzicht te krijgen in het risicoprofiel van je woning. Deze checks geven aan of je woning zich bevindt in een risicogebied voor funderingsproblemen.

Hoe herken je funderingsproblemen?

Er zijn belangrijke signalen die duiden op funderingsproblemen. Als je deze signalen herkent, dan is het verstandig om verder te laten onderzoeken wat de staat is van je fundering.

Verzakking en scheefstand: Dit is een van de meest opvallende signalen en komt vooral voor bij huizen met houten funderingspalen of huizen met een ondiepe fundering in veengebieden. In de buurt hebben vaak gelijksoortige woningen ook funderingsproblemen.
Scheuren in de buitengevel: Bij funderingsproblemen zijn de scheuren vaak breder dan de typische haarscheurtjes. De druk op de constructie en de muren wordt steeds groter en hierdoor worden de scheuren steeds breder en langer.
Bredere scheuren in binnenmuren en vloeren: Doordat de fundering (gedeeltelijk) verzakt, krijgt de woning en daarmee de muren onvoldoende steun. Op den duur ontstaan er daardoor scheuren die steeds groter worden. Dit geeft aan dat de fundering van je huis mogelijk niet stabiel meer is.
Klemmende deuren en ramen: Als de vloeren en muren zich verplaatsen, kunnen deuren en ramen klemraken of moeilijk sluiten. Dit is vaak een teken dat de fundering verzakt of onder druk staat.
Verzakte vloeren: Als de fundering onder een deel van het huis verzakt, kunnen vloeren zich scheef of verlaagd voelen. Dit is een duidelijk teken dat er sprake is van funderingsproblemen.

Risicogebieden en klimaatverandering

Volgens het Kennis Centrum Aanpak Funderingsproblematiek (KCAF) lopen tussen de 487 duizend en 537 duizend panden momenteel verhoogd risico op verzakking door droogte. Door klimaatverandering kan dit aantal zelfs oplopen tot 687 duizend. Of je te maken krijgt met funderingsproblemen is afhankelijk van de bodem waarop je huis staat en welk type fundering je huis heeft.

Het landelijk loket funderingsproblematiek van het KCAF maakt inzichtelijk waar in Nederland funderingsproblemen voorkomen. Heb je schade, dan kun je dit bij hen melden. Met die meldingen maakt het kenniscentrum een kaart. Hoe donkerder de kleur van de gemeente, hoe meer woningeigenaren de afgelopen vijf jaar een melding deden over funderingsschade. Op de website van KCAF kun je ook inzoomen op de kaart.

Conclusie

De fundering van een huis speelt een cruciale rol in de stabiliteit en duurzaamheid van de woning. Het kiezen van het juiste type fundering hangt af van de ondergrond, de bouwperiode en de structuur van het huis. Funderingsproblemen kunnen zich op verschillende manieren openbaren, zoals scheuren in de muren of verzakking van de vloeren. Het herkennen van deze problemen is essentieel om schade te voorkomen of op tijd te herstellen.

Met name in risicogebieden zoals Rotterdam en Amsterdam zijn funderingsproblemen vaker aan te treffen, vooral in huizen met oude houten paalfunderingen. Klimaatverandering verergert deze problemen door droogte en bodemdaling. Het is daarom belangrijk dat huiseigenaren weten welk type fundering hun woning heeft, zodat zij eventuele risico’s kunnen beoordelen en nodige maatregelen kunnen nemen.

Bij renovaties, uitbreidingen of bouwprojecten is het weten van de fundering essentieel voor de veiligheid en het succes van het project. Huiseigenaren kunnen bij hun gemeente informatie opvragen of een postcodecheck uitvoeren om het type fundering van hun woning te achterhalen.

Bronnen

huis