Aanlegdiepte van een fundering op staal: Belangrijke aandachtspunten voor constructieve stabiliteit en duurzaamheid

Published by Redactie on juli 21, 2025 | Category fundering

Een correcte aanlegdiepte van een fundering op staal is essentieel voor de stabiliteit en levensduur van een gebouw. Deze fundering is een bouwkundige techniek waarbij de belasting van het gebouw, via een verbrede voet, direct op de draagkrachtige bodem wordt overgedragen. Het doel van de aanlegdiepte is om de fundering te plaatsen op een diepte waarbij de bodem voldoende draagkracht heeft, en waarbij invloeden van klimaatfactoren zoals vorst of klimaatverandering worden uitgesloten. In deze tekst wordt ingegaan op de aanlegdiepte van funderingen op staal, de invloed van de ondergrond, de vuistregels voor aanlegbreedte, en mogelijke herstelmaatregelen bij funderingsproblemen.

Aanlegdiepte en draagkrachtige bodem

De aanlegdiepte van een fundering op staal wordt bepaald door de opbouw van de ondergrond en de benodigde draagkracht. De fundering moet minstens worden geplaatst op een diepte waarbij de bodem voldoende draagvermogen heeft en waarbij de zettingen in het gebouw binnen de toelaatbare grenzen blijven. In de praktijk wordt de aanlegdiepte vaak op ongeveer 60 tot 80 cm onder het maaiveld aangelegd, zodat de fundering onder de vorstgrens ligt. Dit voorkomt dat de grond bevriest en uitzet, wat kan leiden tot onregelmatige zettingen of opwaartse bewegingen in het gebouw.

De Eurocode 7 legt vast dat een fundering op staal niet dieper mag worden aangelegd dan vijf maal de kleinste dwarsafmeting van de funderingsvoet. Dit betekent dat de hoogte van de fundering in verhouding moet staan tot de breedte van de voet. Bijvoorbeeld: als de breedte van de voet 1 meter is, mag de diepte niet groter zijn dan 5 meter. Deze regel helpt om zettingsverschillen te beperken en de constructieve integriteit van het gebouw te waarborgen.

In gebieden met zandige ondergrond is een fundering op staal meestal goed toepasbaar, omdat zand meestal een voldoende draagvermogen heeft. In klei- of veenachtige gebieden daarentegen is een fundering op staal vaak niet geschikt. Dit komt doordat deze soorten bodem zich snel kunnen verplaatsen, wat leidt tot grote zettingen en mogelijke schade aan het gebouw. In dergelijke gevallen is een fundering op palen of een grondverbetering vaak noodzakelijk.

Aanlegbreedte en belastingverdeling

De aanlegbreedte van een fundering op staal hangt af van de belasting van het gebouw en het draagvermogen van de bodem. De breedte wordt berekend aan de hand van het gewicht van het gebouw en de maximale druk die de ondergrond kan aan. Het doel is om de belasting zo gelijkmatig mogelijk over de ondergrond te verdelen, zodat er geen onregelmatige zettingen ontstaan.

Voor kleinere bouwwerken, zoals eengezinswoningen, is er een vuistregel ontwikkeld: de aanlegbreedte is minstens 2,5 maal de dikte van het opgaande werk, met een minimumbreedte van 300 mm. Dit betekent dat voor een woning met muren van 200 mm dikte, de aanlegbreedte van de fundering minstens 700 mm moet zijn. Deze regel helpt om de stabiliteit van het gebouw te waarborgen en het risico op zettingsproblemen te beperken.

Aanlegproces van een fundering op staal

Het aanlegproces van een fundering op staal begint met het graven van sleuven tot de benodigde aanlegdiepte, meestal rond de 60 tot 80 cm. Deze diepte zorgt ervoor dat de fundering niet wordt beïnvloed door vorst. In de sleuven wordt een kantplank geplaatst om de betonstorting van de fundering te bepalen. Daarna wordt wapening in de sleuf gelegd en vervolgens beton gestort. Nadat het beton volledig is uitgehard, kunnen de funderingsmuren worden opgemetseld en de vloeren worden geplaatst.

Het is belangrijk om te controleren of de ondergrond voldoende draagkracht heeft en of de zettingsrisico's zijn beheerst. In sommige gevallen is een grondverbetering nodig om de draagkracht van de bodem te verhogen. Dit kan gedaan worden via stortgrond, bodeminjecties of andere technieken die de stabiliteit van de bodem verbeteren.

Problemen bij funderingen op staal

Funderingsproblemen op staal kunnen verschillende oorzaken hebben. Vaak zijn dit veranderingen in de ondergrond, zoals een lage grondwaterstand of een hoge grondwaterstand als gevolg van klimaatverandering. Ook kunnen funderingsproblemen ontstaan door overmatige belasting, zoals het toevoegen van extra verdiepingen of het bouwen van zware constructies. Fouten tijdens de aanleg of een slechte ondergrondanalyse kunnen ook leiden tot funderingsproblemen.

Symptomen van funderingsproblemen zijn onder andere verzakkingen van muren, scheurvormingen in gevels, scheve vloeren, en deuren of ramen die niet meer goed sluiten. In ernstige gevallen kan de fundering volledig vernieuwd moeten worden, bijvoorbeeld door het plaatsen van nieuwe funderingsmuren of stalen buispalen. In sommige gevallen kan een bodeminjectie of grondverbetering voldoende zijn om de stabiliteit van de fundering te herstellen.

Herstelmaatregelen bij funderingsproblemen

Als een fundering op staal niet meer voldoet aan de vereisten van stabiliteit en draagvermogen, zijn er verschillende herstelmaatregelen mogelijk. Deze maatregelen moeten altijd worden uitgevoerd op basis van een sonderingsonderzoek en constructieberekeningen. Enkele veelvoorkomende herstelopties zijn:

Grondverbetering: Wanneer de draagkracht van de ondergrond onvoldoende is, kan er grondvervanging of -verbetering worden uitgevoerd. Dit kan gedaan worden met stortgrond, bodeminjecties of andere technieken om de stabiliteit van de bodem te vergroten.
Aanbrengen van een nieuwe funderingsbalk: In sommige gevallen kan een extra funderingsstrook of balk worden geplaatst om de stabiliteit te verhogen.
Plaatsen van stalen buispalen: Deze palen kunnen rondom het gebouw worden geplaatst om de fundering te ondersteunen en eventuele zettingen te beheersen.
Ringfundering: Deze methode bestaat uit het aanbrengen van een ringvormige fundering die vervolgens wordt vastgemaakt aan de bestaande fundering.

Het is belangrijk om bij funderingsherstelmaatregelen te weten dat een correct uitgevoerde aanleg en ondergrondanalyse cruciaal zijn om herstelproblemen in de toekomst te voorkomen. De herstelmaatregelen moeten altijd worden uitgevoerd door een ervaren constructeur of bouwprofessional.

Conclusie

De aanlegdiepte van een fundering op staal speelt een cruciale rol in de stabiliteit en levensduur van een gebouw. Deze diepte moet worden bepaald aan de hand van de opbouw van de ondergrond, de benodigde draagkracht en de belasting van het gebouw. In zandige gebieden is een fundering op staal meestal geschikt, terwijl in veen- of kleibodems een andere funderingsmethode vaak noodzakelijk is. De aanlegbreedte van de fundering is afhankelijk van de belasting en de draagvermogen van de bodem. Er zijn vuistregels voor kleinere bouwwerken, maar in complexere situaties is een detaileerd sonderingsonderzoek vaak nodig.

Problemen met funderingen op staal kunnen ontstaan door veranderingen in de ondergrond, overmatige belasting of fouten tijdens de aanleg. Deze problemen kunnen leiden tot zettingsverschillen, scheuren in muren of gevels, en scheve vloeren. Bij funderingsproblemen zijn er verschillende herstelmaatregelen mogelijk, zoals grondverbetering, het aanbrengen van een nieuwe funderingsbalk, of het plaatsen van stalen buispalen. Het is belangrijk om deze maatregelen uit te voeren op basis van een grondige ondergrondanalyse en constructieberekeningen.

Bij het bouwen of renoveren van een woning is het dus essentieel om aandacht te besteden aan de aanlegdiepte van de fundering op staal. Een goed ontworpen en correct aangelegde fundering helpt om de stabiliteit van het gebouw te waarborgen en eventuele schade in de toekomst te voorkomen.