Aanvullen van Funderingen: Belangrijke Aspekten en Uitvoering

Published by Redactie on juli 21, 2025 | Category fundering

De fundering is het fundament van ieder bouwproject, zowel voor nieuwbouw als renovatie. Een goed aangelegde fundering zorgt voor stabiliteit, duurzaamheid en veiligheid van het gebouw. In dit artikel wordt ingegaan op de aspecten die van belang zijn bij het aanvullen van funderingen, inclusief de technische voorbereidingen, benodigde materialen, juridische en bouwtechnische aspecten, en mogelijke uitdagingen. De informatie is gebaseerd op recente praktijkrichtlijnen en beleidsregelingen.

Inleiding

Bij bouw- en renovatieprojecten spelen funderingen een centrale rol. Ze dragen het gewicht van het gebouw en zorgen voor stabiliteit op de grond. In sommige gevallen is het nodig om bestaande funderingen aan te vullen of te herstellen, bijvoorbeeld bij schade door slijtage of veranderde belastingen. In de praktijk zijn er verschillende benaderingen en technieken om dit te doen, afhankelijk van de situatie en de eisen van de bouwvergunning. In dit artikel worden de belangrijkste stappen, technische vereisten en juridische aspecten van het aanvullen van funderingen besproken.

Voorbereiding en Benodigde Materialen

Voor het aanvullen van een fundering is een grondige voorbereiding nodig. Dit omvat zowel de analyse van de huidige fundering als het vaststellen van de benodigde verbeteringen. Een belangrijk instrument bij deze fase is de constructieberekening. Deze berekening is verplicht bij de aanvraag voor de omgevingsvergunning en biedt een duidelijk overzicht van de belastingen en stabiliteit van de fundering. De berekening wordt gemaakt op basis van een constructietekening, die een visuele weergave geeft van de funderingsstructuur en eventuele aanpassingen.

Naast de berekening zijn ook andere materialen nodig, zoals:

Beton: De keuze van het juiste beton is cruciaal. Voor funderingen wordt vaak kraagbeton gebruikt, dat voldoet aan de vereisten voor druk- en trekbelastingen.
EPS-bekisting: Bij het aanvullen van een fundering kan gebruik worden gemaakt van EPS-bekisting, die licht is en goed werkt in combinatie met beton.
Bruggetjes: Deze zijn extra verstevigingen die onder de bekisting worden geplaatst om de fundering extra stabieler te maken.
Zand en grond: Deze worden gebruikt voor het aanvullen van de gracht en het verlagen van de ondergrond.

Het uitgraven van de gracht moet nauwkeurig worden gedaan, rekening houdend met eventueel aanwezige vloerverwarming of andere ondergrondse installaties. De diepte waarop uitgegraven moet worden, hangt af van de dikte van de dekvloer en de funderingsconstructie. Bijvoorbeeld, bij een funderingsbalk van 40 cm en een dekvloer van 27 cm (inclusief 7 cm voor vloerverwarming), is het nodig om 80 cm uit te graven, inclusief extra ruimte voor zand.

Juridische Aspecten en Beleidsregelingen

Het aanvullen van funderingen valt onder de Beleidsregel Funderingsherstel, zoals deze is vastgesteld in de gemeente Rotterdam. Deze regeling bepaalt hoe funderingsherstel wordt aangepakt wanneer panden met houten paalfunderingen kwetsbaar zijn. In totaal zijn er in Rotterdam ongeveer 60.000 panden met houten paalfunderingen, waarvan 6.000 tot 8.000 panden een risico lopen. Deze regeling geldt voor bouwkundige eenheden en richt zich op eigenaren die bijdragen aan funderingsherstel.

Een belangrijk aspect van deze beleidsregel is aanschrijving, waarbij eigenaren verplicht worden tot het uitvoeren van funderingsherstel. Deze maatregel wordt ingezet als eigenaren die 50% van de panden vertegenwoordigen bereid zijn tot herstel. In geval van weigering kan de gemeente zelf herstelwerkzaamheden uitvoeren en de kosten aan de eigenaar verhalen. Tegen dergelijke besluiten is bezwaar, beroep en hoger beroep mogelijk.

In sommige gevallen wordt gebruikgemaakt van last onder bestuursdwang, waarbij de gemeente een eigenaar beveelt om een overtreding binnen een bepaalde termijn te herstellen. Mislukt dit, dan wordt het herstel door de gemeente uitgevoerd, en worden de kosten met een opslag van 15% aan beheerskosten in rekening gebracht.

Technische Uitvoering

Het aanvullen van een fundering vereist nauwkeurige technische uitvoering. De volgende stappen zijn typisch onderdeel van het proces:

Voorwerk: Bepaal waar de bouwput begint, en maak ruimte voor het uitgraven. Gebruik piketpaaltjes om de grens van de bouwput te markeren. Wanneer een heistelling wordt gebruikt, moet de exacte locatie van de heipaal worden bepaald vooraf.
Uitgraven: De diepte van de uitgraving hangt af van de bestaande constructie. Rekening houdend met eventuele vloerverwarming of andere installaties, wordt een berekening gemaakt. Meestal is een uitgraving van 65 tot 80 cm nodig, afhankelijk van het maaiveld.
Bruggetjes plaatsen: Deze verstevigingen worden onder de EPS-bekisting geplaatst om de fundering extra stevig te maken.
Storten van de fundering: Nadat de bekisting is geplaatst en de bruggetjes zijn geïnstalleerd, kan het storten van het beton beginnen. Het beton moet voldoen aan de vereisten van de constructieberekening.
Controle en afwerking: Na het storten van het beton moet de fundering worden gecontroleerd op stabiliteit en eventuele afwijkingen. Vervolgens kan de afwerking beginnen, zoals het aanbrengen van de dekvloer.

Aanvullende Technieken en Materialen

Bij het aanvullen van een fundering zijn er verschillende aanvullende technieken en materialen beschikbaar, afhankelijk van de situatie. De EPS-funderingskist is een populaire keuze bij renovatieprojecten, omdat deze licht is en goed te verwerken. De kist wordt geplaatst in de uitgegraven gracht en vervolgens volledig met beton gestort.

Een andere techniek is het gebruik van heistellingen, waarbij houten palen worden gedreven in de grond om de fundering extra stevig te maken. Deze methode wordt vaak gebruikt bij oudere panden met houten paalfunderingen.

Risico’s en Mogelijke Fouten

Het aanvullen van funderingen brengt een aantal risico’s met zich mee. Het belangrijkste risico is verzakking, wat kan leiden tot scheuren in het gebouw of zelfs tot instorting in extreme gevallen. Om dit te voorkomen, is het essentieel dat de fundering volledig wordt doorberekend door een professional. Zonder een constructieberekening is het risico op schade groter, en kan dit ook leiden tot juridische problemen.

Een andere mogelijke fout is het onjuist bepalen van de uitgravingsdiepte. Dit kan leiden tot een onvoldoende diepe fundering, wat de stabiliteit van het gebouw in gevaar brengt. Het is daarom belangrijk om rekening te houden met de dikte van de dekvloer, eventuele installaties en de hoogte van de funderingsbalk.

Voordeel van Een Degelijke Fundering

Een goed aangelegde fundering biedt tal van voordelen, zowel voor de levensduur van het gebouw als voor de eigenaar. De belangrijkste voordelen zijn:

Duurzaamheid: Een solide fundering zorgt ervoor dat het gebouw stevig staat, zelfs bij verschillende weersomstandigheden.
Kosteneffectiviteit: Een goed aangelegde fundering voorkomt kostbare reparaties op lange termijn.
Verkoopwaarde: Gebouwen met een stevige fundering behouden hun waarde beter, wat van belang is bij eventuele verkoop of verhuur.

Buiten de functionele voordelen speelt ook de juridische veiligheid een rol. Een fundering die niet voldoet aan de eisen van de Woningwet of het Bouwbesluit kan leiden tot overtredingen en boetes.

Conclusie

Het aanvullen van funderingen is een complex proces dat zowel technische als juridische aspecten omvat. Een goede voorbereiding, inclusief een constructieberekening, is essentieel om de stabiliteit en veiligheid van het gebouw te waarborgen. De Beleidsregel Funderingsherstel biedt richtlijnen voor eigenaren en aannemers die funderingswerkzaamheden uitvoeren, en benadrukt de verantwoordelijkheid van de eigenaar bij het uitvoeren van herstelmaatregelen. Door de juiste materialen te kiezen en de juiste technieken toe te passen, kan een fundering langdurig en veilig blijven functioneren.