Asfaltgranulaat als funderingsmateriaal in de wegenbouw en constructie

Published by Redactie on juli 21, 2025 | Category fundering

Het gebruik van asfaltgranulaat als funderingsmateriaal speelt een steeds grotere rol in de moderne constructie en wegenbouw. Dit materiaal, afkomstig uit geremte asfaltverhardingen, wordt steeds vaker hergebruikt in de vorm van funderingen, onderfunderingen en zelfs als onderdeel van nieuw asfalt. Het toepassen van asfaltgranulaat als fundering biedt voordelen op het gebied van duurzaamheid, kostenefficiëntie en constructieve stabiliteit. In dit artikel wordt ingegaan op de toepassing van asfaltgranulaat als funderingsmateriaal, de eigenschappen ervan, mogelijke verbeteringen via mengsels zoals AGRAC, en de rol van verdichting en stabilisatie.

Asfaltgranulaat en zijn toepassing in funderingen

Asfaltgranulaat is een secundair bouwmaterialenproduct dat ontstaat bij het frezen of breken van bestaande asfaltverhardingen. Het bestaat uit een mengsel van steenslag en restant bitumen. Aan de hand van verschillende bronnen is gebleken dat asfaltgranulaat onder bepaalde omstandigheden goed bruikbaar is als funderingsmateriaal in de constructiepraktijk.

Een belangrijk aspect bij het gebruik van asfaltgranulaat is de stabiliteit die het biedt. In de praktijk wordt asfaltgranulaat vaak gebruikt in ongebonden funderingen of onderfunderingen, waarbij het als een soort steenslagmengsel fungeert. Echter, gezien de eigenschappen van asfaltgranulaat — bijvoorbeeld het lage gehalte aan fijne deeltjes — is het soms nodig om dit materiaal te aanvullen of te mengen om een optimale verdichting en stabiliteit te verkrijgen.

Eigenschappen van asfaltgranulaat

Asfaltgranulaat heeft een aantal karakteristieken die bepalen of het geschikt is als funderingsmateriaal. Een van de belangrijkste is de korrelverdeling. Asfaltgranulaat bevat meestal weinig fijne deeltjes of zand, waardoor het lastiger is om het te verdichten. Dit betekent dat de verdichtingsgraad — en hiermee de stijfheid — van de fundering van groot belang is voor de constructieve prestaties.

Een andere factor is de aanwezigheid van bindmiddel in het asfaltgranulaat. Bij freesasfalt, waarbij lagen van asfalt worden afgefrezen, blijft een deel van het bindmiddel (bitumen) aanwezig in het granulaat. Dit bindmiddel kan gebruikt worden om het materiaal te stabiliseren, bijvoorbeeld door het mengen met bitumenemulsie. Dit proces verhoogt de constructieve waarde van het materiaal, waardoor het geschikter wordt als funderingsmateriaal.

Het verdichtingsproces van asfaltgranulaat is ook cruciaal. Omdat het minder fijne deeltjes bevat dan traditioneel steenslagmengsel, is het nodig om het materiaal in lagen aan te brengen en te verdichten, bij voorkeur in lagen van maximaal 20 cm. Een mogelijke aanvulling is het toevoegen van fijne stoffen zoals beton-brekerzand (0/4 mm), wat de verdichtbaarheid verbetert.

AGRAC: asfaltgranulaat gemengd met cement

Een veelgebruikte vorm van verwerking van asfaltgranulaat is het mengen met cement, wat leidt tot het materiaal AGRAC (Asphalt Granulate Recycled with Cement). Dit materiaal wordt vooral toegepast in de fundering onder een nieuwe asfaltlaag. Het voornaamste voordeel van AGRAC is dat het mogelijk is om dunnere asfaltlagen aan te brengen zonder in te boeten aan de kwaliteit van de wegconstructie.

Het proces van het maken van AGRAC wordt vaak uitgevoerd op locatie met behulp van mobiele menginstallaties. Deze installaties kunnen tot wel 600 ton per uur verwerken, wat betekent dat grote hoeveelheden in korte tijd kunnen worden verwerkt. Het gebruik van cement zorgt voor een betere bindingsgraad en een hogere druksterkte van het funderingsmateriaal. Hierdoor wordt de levensduur van de wegconstructie verlengd en wordt het risico op vervorming of beschadiging verlaagd.

Rol van de fundering in de wegconstructie

De fundering — ook wel bekend als de basislaag — speelt een cruciale rol in de stabiliteit en duurzaamheid van een weg. Deze laag ligt direct onder het wegdek en heeft als functie om de belasting van voertuigen te verdelen over de ondergrond. Daarnaast draagt het bij aan de waterafvoer en voorkomt het eventuele verzakkingen of andere structurele schades.

Een goed ontworpen fundering zorgt voor een gelijkmatige drukverdeling, wat voorkomt dat de ondergrond onder de weg wordt belast op een onevenwichtige manier. Hierdoor kan de fundering ook een rol spelen in het voorkomen van schade veroorzaakt door water, zoals vorstschade of zettingen. In gebieden met zwakke of onstabiele bodems is een sterke fundering daarom nog belangrijker.

Gebonden en ongebonden funderingen

In de constructiepraktijk worden zowel gebonden als ongebonden funderingen onderscheiden. Een gebonden fundering is een laag korrelvormig materiaal dat is gemengd met cement of bitumen. Dit type fundering biedt een hogere druksterkte en stabiliteit in vergelijking met een ongebonden fundering, waarbij het materiaal zonder bindmiddel wordt aangebracht.

De keuze voor een gebonden of ongebonden fundering hangt af van verschillende factoren, zoals de ondergrond, de belasting van het wegdek, en de verwachte levensduur van de constructie. In veel gevallen is een gebonden fundering, zoals AGRAC, de voorkeur omdat het een betere stabiliteit biedt en minder onderhoud vereist. In minder zwaar belaste situaties kan een ongebonden fundering voldoende zijn, mits het goed wordt aangebracht en verdicht.

Stijfheidsmodulus en verdichtingsgraad

De stijfheidsmodulus is een belangrijke parameter bij het dimensioneren van funderingen. Het geeft aan hoe stijf een materiaal is en hoe goed het belastingen kan dragen. In de praktijk wordt vaak een standaard waarde toegekend aan verschillende soorten funderingsmaterialen. Echter, zoals blijkt uit de bronnen, is de stijfheid in de praktijk afhankelijk van verschillende factoren, zoals de korreldichtheid, volumieke massa en verdichtingsgraad.

De verdichtingsgraad blijkt te zijn een van de hoofdinvloedsfactoren op het gedrag van funderingsmaterialen. Hoe goed een fundering is verdicht, bepaalt in grote mate de duurzaamheid en de stabiliteit van de constructie. Bij asfaltgranulaat is het daarom van groot belang dat het materiaal in lagen wordt aangebracht en goed wordt verdicht om de optimale prestaties te verkrijgen.

Toepassing in vernieuwing en heraanleg

Asfaltgranulaat wordt ook vaak gebruikt in de vernieuwing van bestaande wegen. In zulke gevallen wordt vaak alleen de bovenlaag van de oude asfaltverharding verwijderd, bijvoorbeeld door te frezen. Het vrijgekomen freesmateriaal kan vervolgens hergebruikt worden als onderdeel van de nieuwe constructie. Dit is een duurzame en kostenefficiënte methode, mits het materiaal schoon is en geen teer of andere vervuilende stoffen bevat.

In gevallen waarbij de ondergrond niet volledig vervangen hoeft te worden, kan het gebruik van asfaltgranulaat als funderingsmateriaal een efficiënte oplossing bieden. Het vermijdt het gebruik van nieuwe grondstoffen en draagt bij aan een lagere CO₂-uitstoot.

Conclusie

Asfaltgranulaat is een bruikbaar funderingsmateriaal dat steeds vaker wordt ingezet in de constructie- en wegenbouwpraktijk. Het biedt voordelen op het gebied van duurzaamheid, kostenefficiëntie en constructieve stabiliteit, vooral wanneer het wordt gemengd met cement (AGrac) of bijvoorbeeld verder verwerkt via een bitumenemulsie. De verdichtingsgraad en de korrelverdeling zijn cruciale factoren voor de prestaties van het materiaal, en het is daarom belangrijk om het correct aan te brengen en te verdichten.

In zowel nieuwe constructies als heraanlegprojecten kan asfaltgranulaat een waardevolle rol spelen in het creëren van duurzame en stabiele wegconstructies. Het toepassen van dit secundair materiaal is daarom een logische ontwikkeling in de moderne bouwpraktijk.

## Bronnen

asfalt