Betonfunderingen voor aanbouwen: stappenplan, soorten en tips voor een stevige basis

Published by Redactie on juli 21, 2025 | Category fundering

Een aanbouw aan een woning of het realiseren van een nieuw bouwwerk vereist een robuuste basis. Deze basis begint altijd met een goed aangelegde fundering. Beton is hierin het meest gebruikte en betrouwbare materiaal. Het biedt sterkte, duurzaamheid en stabiliteit, zeker wanneer het correct wordt toegepast. In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de belangrijkste soorten betonfunderingen, de stappen bij het storten van een fundering, en de aandachtspunten bij het kiezen van het juiste type. Het artikel is bedoeld voor zowel professionals in de bouwsector als voor eigenaren die zelf aan het plannen zijn van een aanbouwproject.

De rol van een betonfundering in een aanbouwproject

Een fundering is de basis van elke constructie. Bij een aanbouw, of het nu gaat om een schuur, een garage of een uitbreiding van een woning, dient de fundering als steunpilaar voor het volledige bouwwerk. Het doel is om de belasting van het gebouw gelijkmatig te verdelen over de ondergrond en om de constructie resistent te maken tegen beweging, vocht en slijtage. Beton is bij uitstek geschikt voor dit doel, aangezien het zowel trek- als drukkrachten kan opnemen.

Bij het aanbouwen wordt vaak gekozen voor funderingen van beton, zoals strokenfunderingen, plaatfunderingen of funderingen op palen. Elk type heeft zijn eigen toepassing, afhankelijk van de belasting van het bouwwerk, de bodemkenmerken en de vereisten van de bouwvoorschriften.

Soorten betonfunderingen en hun toepassing

Strokenfundering

Een strokenfundering bestaat uit betonplaten of -stroken die meestal volgen op de omtrek van het gebouw. Deze fundering rust op een stabiele ondergrond, zoals zand of gestabiliseerde klei, en is ideaal voor gebouwen met dragende muren. De stroken verdelen het gewicht van het bouwwerk gelijkmatig over de ondergrond, zodat er geen ongelijke zettingen optreden. Voor aanbouwen zoals uitbreidingen van woningen of kleinere schuren is dit een veelgebruikte en betaalbare oplossing.

De kosten voor een strokenfundering liggen tussen de 50 en 150 euro per strekkende meter. Deze fundering vereist wapening (bijvoorbeeld in de vorm van stalen staven) om de trekkrachten in het beton te compenseren en scheurtjes te voorkomen.

Plaatfundering (zwevende fundering)

Een plaatfundering bestaat uit een grote, gladde betonnen plaat die volledig onder het bouwwerk ligt. Deze fundering rust direct op de bodem en is vaak gebruikt voor lichtere constructies zoals tuinhuisjes of schuren. Omdat het gehele bouwwerk op één homogene plaat rust, is het risico op ongelijke zettingen kleiner. De plaat is bovendien geschikt als een geïsoleerde vloer, wat extra thermische isolatie kan bieden.

Plaatfunderingen zijn goedkoper in vergelijking tot funderingen op palen, maar vereisen wel een stabiele ondergrond. Ze zijn bij uitstek geschikt voor gebieden met normale grondstructuren en waar geen zinkende grond of wateraanwezigheid is.

Fundering op staal

De term "fundering op staal" is eigenlijk een historische omschrijving. Het betekent dat de fundering direct op de bodem rust, zonder gebruik van palen of kolommen. Deze fundering ligt meestal minstens 80 cm onder het maaiveld, zodat deze onder de vorstgrens ligt. Dit type fundering is geschikt voor zowel lichte als zware constructies.

Een voorbeeld is de vorstrandfundering, die vaak wordt gebruikt bij woningen met lichte belastingen. Deze is goedkoper dan andere varianten en is makkelijk uit te voeren, zolang de bodem geschikt is.

Poerenfundering

Een poerenfundering bestaat uit individuele betonnen blokken (poeren) die onder dragende kolommen of stutten worden geplaatst. Deze fundering is ideaal voor gebouwen in modulaire of skeletconstructies. Poeren worden vaak in combinatie gebruikt met strokenfunderingen, waarbij de poeren extra ondersteuning bieden voor zware belastingen.

Schroefpalen

Schroefpalen vormen een modern alternatief voor traditionele funderingen. Deze palen worden met behulp van een boormachine in de grond geschroefd, wat minder graafwerk en minder verstoring van de bodem betekent. Schroefpalen zijn snel te plaatsen en kunnen direct belast worden, wat de bouwtijd verkort. Ze zijn vooral geschikt voor projecten op onvaste bodem of in bebouwde omgevingen waar ruimte beperkt is.

Stappenplan bij het storten van een betonfundering

Het storten van een betonfundering is een complex proces dat nauwkeurig moet worden uitgevoerd om de stabiliteit en levensduur van het bouwwerk te garanderen. Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste stappen.

1. Grondvoorbereiding

Voordat de fundering kan worden gestort, dient de ondergrond zorgvuldig voor te worden bereid. Dit betreft het graven van een sleuf op de juiste diepte, het verwijderen van losse grond en het verdichten van de bodem. Het is essentieel dat de bodem stevig is, zodat de fundering niet zal zinken of bewegen.

2. Bekisting maken

Bekisting is nodig om het beton de gewenste vorm te geven en te houden totdat het volledig is gehard. De bekisting moet nauwkeurig worden afgemeten en voldoende stevig zijn om de druk van het natte beton te weerstaan. In de praktijk wordt vaak gebruikgemaakt van houten of metalen bekistingen.

3. Wapening

Om de sterkte van het beton te verhogen en het weer te staan tegen trekkrachten, wordt wapening toegepast. Dit kan bestaan uit stalen staven of wapeningmatten. Wapening is vooral belangrijk bij strokenfunderingen en plaatfunderingen, waar het risico op scheurtjes groter is.

4. Betonmengsel en storten

Het betonmengsel moet voldoen aan de juiste specificaties, afhankelijk van het type fundering en de belasting. Voor kleinere projecten kan het beton handmatig worden gemengd, maar bij grotere hoeveelheden is het verstandig om stortklaar beton te bestellen via een betoncentrale. Het beton wordt vervolgens gelijkmatig in de bekisting gestort. Het is belangrijk om luchtbellen te verwijderen, bijvoorbeeld met een trilnaald of door het beton met een stok te prikken.

Bij grotere hoeveelheden beton is het aanbevolen om een betonpomp te huuren, zodat het beton snel en efficiënt kan worden gelost. Het oppervlak wordt daarna gelijk gemaakt met een betonhark of rei.

5. Uitharden en verzorgen

Het uitharden van beton is een tijdsintensief proces. Het beton moet tijd krijgen om volledig te harden en de gewenste sterkte te bereiken. Het is belangrijk om rekening te houden met de weersomstandigheden, zoals temperaturen en neerslag. Bij te hoge of te lage temperaturen kan het beton niet goed uitharden. Bij regenval moet de fundering bescherming krijgen, zodat het beton niet te veel water opneemt.

6. Weersomstandigheden

De weersvoorspellingen zijn van groot belang bij het storten van een fundering. Bij extreme temperaturen (vorst of hoge temperaturen) moeten extra maatregelen genomen worden. Bij vorst kan de fundering beschadigd raken, terwijl bij hoge temperaturen het beton te snel droogt en poreus wordt. Ook bij regenval is het belangrijk om de sleuf droog te houden, zodat het beton niet verontreinigd raakt.

Aanbouw en fundering: belang van constructietekeningen en berekeningen

Bij het aanbouwen van een woning, is het belangrijk om rekening te houden met bouwnormen en bouwvoorschriften. Zelfs bij vergunningsvrije aanbouwen is het noodzakelijk om een constructietekening en een constructieberekening op te stellen. Deze documenten geven aan welk type fundering nodig is en hoe deze moet worden aangelegd. Aannemers gebruiken deze tekeningen om ervoor te zorgen dat de fundering voldoet aan de vereisten van het Besluit bouwwerken leefomgeving en dat het bouwwerk veilig en duurzaam is.

Constructietekeningen van funderingen tonen aan welke afmetingen, dikte en wapening nodig zijn. Ze kunnen ook aangeven of er extra maatregelen nodig zijn, zoals de aanleg van een geïsoleerde betonvloer of het gebruik van schroefpalen bij onvaste bodem.

Beton bestellen en leveren bij het storten van een fundering

Het bestellen van het juiste type beton is een essentieel onderdeel van het funderingsproces. Het beton dient te voldoen aan de specificaties van het project, zoals de vereiste sterkte, de vochtgehalte en de toegepaste wapening. Stortklaar beton kan worden besteld bij een betoncentrale en wordt direct bij de bouwplaats geleverd. Voor het transport kan gebruik gemaakt worden van goot, krui, kraan of betonpomp, afhankelijk van de hoeveelheid en de toegankelijkheid van de bouwlocatie.

Het is belangrijk om het beton tijdig te bestellen, zodat er geen vertraging in de bouwplanning ontstaat. Ook dient rekening te worden gehouden met de leveringstijden en eventuele weersinvloeden die het uitharden van het beton kunnen beïnvloeden.

Conclusie

Een goed aangelegde betonfundering is de basis van elk bouwwerk. Het kiezen van het juiste type fundering, de nauwkeurige uitvoering van het storten en het rekening houden met de bouwvoorschriften zijn essentieel voor de veiligheid en duurzaamheid van het bouwwerk. Zowel voor professionals als voor eigenaren die zelf aan het bouwen zijn, is het belangrijk om deze stappen goed te begrijpen en uit te voeren. Door aandacht te besteden aan de kwaliteit van de fundering, wordt de levensduur van het bouwwerk verlengd en wordt het risico op schade of instabiliteit verlaagd. Een betonfundering is dus niet alleen een technische vereiste, maar ook een investering in de toekomst van het bouwwerk.