Biocomposiet als innovatief bouwmateriaal voor funderingen en gevels

Published by Redactie on juli 21, 2025 | Category fundering

De bouwsector staat voor een transformatie naar duurzame en biobased materialen. Biocomposiet, een composietmateriaal gemaakt van plantaardige vezels en biobased hars, is op komst als duurzame en functionele alternatief voor traditionele bouwmateriaal. Het wordt steeds vaker onderzocht en toegepast in diverse bouwtoepassingen, waaronder funderingen, gevelbekleding en isolatie. In dit artikel wordt ingegaan op de eigenschappen van biocomposiet, de uitdagingen rondom de toepassing in funderingsconstructies, en de voordelen en toepassingen in gevelbekleding. De nadruk ligt op de feiten uit onderzoek en praktijkprojecten.

Biocomposiet: wat is het en hoe is het gemaakt?

Biocomposiet is een composietmateriaal dat gemaakt wordt uit natuurlijke grondstoffen. Het bestaat uit plantaardige vezels, zoals riet, vlas, hennep of jute, die worden gebonden door een biobased hars. Deze vezels kunnen afkomstig zijn uit reststromen, zoals riet uit natuurgebieden, of uit landbouwproducten. De hars kan op basis van restmaterialen van biobrandstoffen of andere biobased bindingmiddelen gemaakt worden [[4]].

Een voorbeeld van een commercieel verkrijgbaar biocomposietproduct is de Nabasco 8010. Dit materiaal bestaat uit ongeveer 33% riet, 33% kalk en 33% biohars. Alternatief kunnen vezels zoals vlas of hennep worden gebruikt, wat de eigenschappen van het materiaal beïnvloedt. De verhouding van de ingrediënten kan variëren afhankelijk van de gewenste eigenschappen van het materiaal [[2]].

Biocomposiet is een licht gewicht materiaal dat sterk en vormvast is. Het is goed bewerkbaar met technieken zoals graveren, frezen, laseren en watersnijden, wat het geschikt maakt voor diverse bouwtoepassingen. Daarnaast heeft het een lange levensduur, weinig onderhoudsbehoefte en is het milieuvriendelijk [[2]].

Biocomposiet in funderingsconstructies

De toepassing van biocomposiet in funderingsconstructies is nog in een experimentele fase, maar het onderzoek daaromheen is intens. Het project 'Biocomposiet voor funderingsconstructies', waarin meerdere onderwijsinstellingen en mkb-bedrijven samenwerken, richt zich op het ontwikkelen van een stabiel biocomposietmateriaal voor funderingen. Het doel is om een materiaal te vinden dat bestand is tegen de specifieke omstandigheden in de semi-natte zone, waar funderingen zich vaak bevinden [[1]].

In deze semi-natte zone, tussen het maaiveld en anderhalve meter daaronder, heersen combinaties van vocht en zuurstof die de biologische stabiliteit van het materiaal onder druk zetten. Dit leidt tot chemische oxidatie en de groei van micro-organismen die het materiaal aantasten. De uitdaging is dus om een biocomposietmateriaal te ontwikkelen dat van nature of met behulp van coating bestendig is tegen deze omstandigheden [[1]].

Hoewel biobased materialen al eeuwen geleden werden gebruikt in funderingen, zoals houten palen in vochtige omgevingen, zijn er nog steeds belangrijke kennisbarrières. De huidige onderzoeken zijn gericht op het overwinnen van deze kennisgaten en het creëren van een betrouwbaar en duurzaam alternatief voor traditionele funderingsmaterialen [[1]].

Biocomposiet als gevelbekleding

Naast funderingen is biocomposiet ook een veelbelovend materiaal voor gevelbekleding. De Nabasco 8010 is hierin een voorbeeld van een commercieel verkrijgbaar product dat toepassing vindt in de bouw. Het is een biobased en circulair materiaal dat sterk, licht en met een lange levensduur is. Het is geschikt voor diverse bewerkingsmethoden en heeft een natuurlijke esthetiek, wat het een aantrekkelijk alternatief maakt voor traditionele gevelmaterialen [[2]].

Biocomposiet kan worden gebruikt in plaatvorm en is beschikbaar in verschillende diktes. Het is in uitvoeringen als riet en vlas verkrijgbaar, wat zowel licht als donkere opties biedt. Het plaatmateriaal is geschikt voor zowel functionele als esthetische toepassingen in de gevelconstructie. Daarnaast zijn er milieuvriendelijke prints beschikbaar die UV-bestendig zijn en een hogere kwaliteit bieden dan conventionele folies [[2]].

Biocomposiet en de toekomst van duurzaam bouwen

De toepassing van biocomposiet in de bouwsector is gevoed door groeiende vraag naar duurzame materialen. Het is niet alleen een alternatief voor traditionele materialen, maar biedt ook een kans om de bouwketen te verkorten en lokale productie mogelijk te maken. Deze korte ketens verminderen de CO2-uitstoot en versterken de circulaire economie [[5]].

In Fryslân, bijvoorbeeld, zijn er al projecten die de kracht van biocomposiet tonen, zoals de fietsbrug van Ritsumasyl en een biocomposiet tiny house in Emmen. Deze projecten demonstreren dat biocomposiet niet alleen technisch haalbaar is, maar ook esthetisch aantrekkelijk en duurzaam. De samenwerking tussen onderwijsinstellingen, bedrijven en overheden is essentieel om de kennis te versterken en biocomposiet als gemeengoed te maken [[5]].

Daarnaast wordt ook gewerkt aan innovatieve toepassingen zoals mycelium biocomposiet, een circulair en biologisch afbreekbaar materiaal dat kan worden gebruikt als isolatie in de bouw. Het Mythic-project, geïnitieerd door MNEXT, richt zich op het ontwikkelen van dergelijke materialen. Mycelium, het schimmelspoor van paddenstoelen, wordt gemengd met organische reststromen en vormt zo een duurzaam en verenigbaar isolatiemateriaal [[6]].

Conclusie

Biocomposiet is een veelbelovend materiaal dat groeiende aandacht krijgt in de bouwsector. Het biedt duurzame alternatieven voor traditionele bouwmaterialen en kan worden toegepast in diverse bouwtoepassingen, waaronder funderingen en gevelbekleding. Ondanks de technische uitdagingen rondom de stabiliteit in semi-natte omgevingen zijn er actieve onderzoeken en projecten die gericht zijn op het overwinnen van deze kennisbarrières. De voordelen van biocomposiet liggen in zijn lage gewicht, sterkte, bewerkbaarheid en milieuvriendelijkheid. Met het toegenomen gebruik in onderzoek en praktijkprojecten is het duidelijk dat biocomposiet een waardevolle bydraag kan leveren aan de verduurzaming van de bouwsector.

Bronnen

biocomposiet