Verzakte fundering: oorzaken, herkenning en herstel

Een verzakte fundering is een ernstig bouwtechnisch probleem dat zowel voor woningeigenaren als voor professionals in de bouwsector aandacht vereist. Wanneer de fundering van een gebouw instort of instabiel wordt, kan dit leiden tot schade aan de structuur, zoals scheuren in muren en vloeren, klemmende deuren en ramen en ongelijke vloeren. Het is daarom van essentieel belang om de oorzaken van verzakkingen te begrijpen, de symptomen vroegtijdig te herkennen en de juiste maatregelen te nemen voor herstel. Dit artikel biedt een overzicht van de belangrijkste oorzaken van verzakte funderingen, hoe je dit probleem kunt herkennen, en welke opties er zijn voor het herstellen van een verzakte fundering.

Oorzaken van een verzakte fundering

Een verzakte fundering kan ontstaan door een combinatie van factoren die het grondoppervlak en de ondergrond beïnvloeden. Onderstaande oorzaken worden meestal genoemd in de context van funderingsproblemen.

1. Bodemveranderingen

De draagkracht van de ondergrond kan sterk variëren afhankelijk van de omstandigheden. Droogte of extreme regenval kan het grondoppervlak ontwateren of verzadigen, wat de stabiliteit van de fundering ondermijnt. In sommige gevallen kan er sprake zijn van grondverzakking, waarbij de bodem ongelijkmatig wegzakt en funderingsproblemen veroorzaakt. Dit kan ook gebeuren wanneer bomen de bodem van water onttrekken of wanneer er grondverplaatsing optreedt door bouwwerkzaamheden in de omgeving.

2. Slechte drainage of wateroverlast

Water is een van de belangrijkste factoren die bijdragen aan funderingsproblemen. Als water niet goed wordt afgevoerd, kan het onder de fundering verzamelen. Hierdoor wordt de draagkracht van de bodem verlaagd en kan de fundering instabiel worden. Het is daarom belangrijk om letten op het drainagestelsel rondom een woning en eventuele overlast te verhelpen.

3. Verouderde funderingen

Oudere funderingen, zoals houten palen of ondiepe betonfunderingen, kunnen in de loop van de jaren verzwakken of rotten. Dit kan het gevolg zijn van weersinvloeden, biologische aantasting of gebrekkige constructie. Een fundering die al jarenlang wordt gebruikt, kan in sommige gevallen niet meer voldoen aan de huidige bouwtechnische eisen.

4. Trillingen of graafwerkzaamheden

Bouwwerkzaamheden in de directe omgeving van een woning, zoals graaf- of slootgrachtwerken, kunnen trillingen veroorzaken die de stabiliteit van de fundering ondermijnen. Dit is vooral van toepassing op woningen die gevestigd zijn op weinig draagkrachtige bodems.

Herkenning van een verzakte fundering

Het herkennen van een verzakte fundering is cruciaal om schade te beperken en herstelmaatregelen op tijd te nemen. Hieronder worden enkele duidelijke symptomen genoemd die wijzen op mogelijke funderingsproblemen.

1. Scheuren in muren en vloeren

Scheuren in muren en vloeren zijn een van de meest voorkomende symptomen van een verzakte fundering. Vooral diagonale scheuren bij ramen en deuren kunnen wijzen op verschuivingen in de constructie. Ongelijke vloeren, waarbij er een voelbaar hoogteverschil is, zijn ook een duidelijk signaal dat er iets mis is met de fundering.

2. Klemmende deuren en ramen

Als deuren en ramen ineens moeilijk sluiten of scheef hangen, kan dit wijzen op structuurveranderingen in het gebouw. Dit gebeurt vaak wanneer de fundering is verschoven of is verzakt, wat leidt tot vervorming van de wanden en kozijnen.

3. Losrakende of verzakkende bestrating

Een andere manier om funderingsproblemen te herkennen is door het bestuderen van de bestrating rondom het pand. Als de bestrating losrakend of verzakkend is, kan dat wijzen op grondproblemen onder de fundering.

4. Instabiliteit van het gebouw

In ernstige gevallen kan een verzakte fundering leiden tot instabiliteit van het gehele gebouw. Dit is een uiterst ernstige situatie die onmiddellijke aandacht vereist.

Wat te doen bij een verzakte fundering?

Als een verzakte fundering is geconstateerd, is het belangrijk om snel actie te ondernemen. De volgende stappen worden meestal aanbevolen.

1. Laat een inspectie uitvoeren

De eerste stap bij een verzakte fundering is altijd een grondige inspectie. Dit kan worden uitgevoerd door een bouwkundig expert of een specialist in funderingsherstel. Deze deskundige analyseert de oorzaak van de verzakking en bepaalt wat de beste oplossing is.

2. Verbeter de ondergrond

Afhankelijk van de oorzaak van de verzakking, kan het nodig zijn om de ondergrond te verbeteren. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij problemen met drainage of bij bodemverzakking. Het herstellen van de ondergrond kan helpen om verdere schade te voorkomen.

3. Schroeffundering als hersteloplossing

Een schroeffundering is een effectieve oplossing voor het herstellen van een verzakte fundering. Deze fundering wordt geplaatst na grondig onderzoek van de bodem en het object. De schroeffundering is trillingsvrij en kan zowel binnen als buiten worden geïnstalleerd. Zodra de schroeffundering is gemonteerd, kan deze worden aangesloten op de bestaande fundering, waardoor een stabiele en duurzame oplossing ontstaat.

Aansprakelijkheid bij verzakte fundering

Als een fundering verzakt, kunnen er ook juridische aspecten aan te pas komen, vooral bij de verkoop of aankoop van een woning. Het is belangrijk om te weten wie verantwoordelijk is voor de kosten van herstel.

1. Verkoper versus koper

Als de funderingsproblemen pas zijn ontdekt na de levering van de woning, kan dit leiden tot juridische aansprakelijkheid. De verkoper kan in sommige gevallen aansprakelijk worden gehouden, vooral als het om een verborgen gebrek gaat. Om dit te kunnen bewijzen, is vaak een deskundigenonderzoek nodig. Dit onderzoek kan vaststellen of het gebrek al aanwezig was op het moment van de levering.

2. Informatieplicht van de verkoper

De verkoper heeft een informatieplicht en moet dergelijke gebreken melden aan de potentiële koper. Anders kan de koper juridische actie ondernemen vanwege een verborgen gebrek. Sinds juli 2021 hebben taxateurs de opdracht gekregen om meer op de staat van de fundering te letten. Als er een risico bestaat op verzakking, kan dit gevolgen hebben voor de verkoop of de verkoopsom.

3. Onderzoeksplicht van de koper

Hoewel de verkoper verantwoordelijk is voor het melden van duidelijke gebreken, heeft de koper ook een onderzoeksplicht. Het is aan te raden om voor de aankoop van een woning een grondige inspectie te laten uitvoeren, waaronder een funderingsonderzoek. Dit kan helpen om mogelijke risico’s te ontdekken.

Conclusie

Een verzakte fundering is een ernstig bouwtechnisch probleem dat zowel structuur- als juridische gevolgen kan hebben. Het is belangrijk om de oorzaken van verzakkingen te begrijpen en de symptomen vroegtijdig te herkennen. Door snel ingrijpen en het inzetten van deskundigen is het mogelijk om schade te beperken en een duurzame hersteloplossing te realiseren. Schroeffunderingen zijn een effectieve en moderne manier om verzakte funderingen te herstellen. Bovendien is het belangrijk om bij de verkoop of aankoop van een woning rekening te houden met de juridische aspecten van funderingsproblemen. In geval van twijfel is het raadzaam om juridisch advies in te winnen en een deskundige in te schakelen.

Bronnen

1. Witlox
2. Woningadvocaat
3. Soil-ID Funderingsherstel
4. Wat is mijn huiswaard
5. Schroeffundering Holland