Boorpalen als funderingsoplossing: Toepassing, voordelen en uitdagingen

Published by Redactie on juli 21, 2025 | Category fundering

Wanneer het gaat om het funderen van zware constructies of gebouwen op lastige bodems, zijn boorpalen een betrouwbare en veelgebruikte oplossing. Deze funderingselementen worden vaak gebruikt in situaties waar grote belastingen op grotere dieptes moeten worden overgedragen. In dit artikel bespreken we de techniek, toepassing en aandachtspunten bij het gebruik van boorpalen in de bouwpraktijk, op basis van relevante bronnen uit de sector.

Wat zijn boorpalen?

Boorpalen zijn in de grond gevormde betonnen funderingselementen met een grote diameter, variërend tussen 1 en 2 meter. Ze worden vaak gebruikt wanneer grote geconcentreerde belastingen overgebracht moeten worden naar de ondergrond, en kunnen tot aanzienlijke dieptes worden aangebracht. De paalvorming gebeurt door middel van boringen die met een zware boormotor worden uitgevoerd. Tijdens het boorgewerk wordt gebruikgemaakt van een telescopische kelly-stang met een avegaar of emmerboor. De boring wordt gestabiliseerd door het toepassen van een bentonietspoeling, wat voorkomt dat de boorput instort of wordt vervuild door losliggende gronddeeltjes.

Nadat de boring is opgeschoond, wordt een wapeningskorf geplaatst. Deze wapening zorgt voor de nodige sterkte van de paal. Daarna volgt het storten van beton, dat via een stortbuis, voorzien van een trechter, rechtstreeks uit de betonmixer wordt ingebracht. Dit proces, bekend als de contractormethode, zorgt voor een homogene en betrouwbare fundering.

Toepassing en toepassingsgebieden

Boorpalen worden vooral ingezet wanneer er op grotere dieptes grote belastingen moeten worden overgedragen. Dit is het geval bij zware constructies zoals hoge kantoorgebouwen, silogebouwen, bruggen en viaducten. Daarnaast zijn boorpalen geschikt als vervanging voor meerdere palen onder een poer, wat bijdraagt aan een efficiënter en duurzamere fundering. In combinatie met prefab betonkolommen kan ook een top-down bouwmethode worden toegepast, waarbij de bovenliggende constructie al gedeeltelijk wordt gebouwd terwijl de fundering nog in aanleg is.

Het gebruik van boorpalen is vooral zinvol op lastige bodems of wanneer de grondwaterstand ongunstig is. Aangezien boorpalen diep in de grond worden aangebracht, kunnen ze worden geplaatst in sterkere grondlagen die zich op grotere dieptes bevinden. Dit maakt boorpalen een betere keuze dan funderingen op staal, die meestal beperkt blijven tot zandlagen dicht onder het grondoppervlak.

Voordelen van boorpalen

Een aantal belangrijke voordelen van het gebruik van boorpalen zijn:

Hoge draagkracht: Boorpalen zijn in staat om zeer grote belastingen op te nemen, waardoor ze geschikt zijn voor zware constructies.
Verschillende toepassingsmogelijkheden: Ze kunnen zowel onder poeren als los in de grond worden aangebracht, wat flexibiliteit biedt bij het ontwerp van de fundering.
Duurzaamheid: Omdat boorpalen diep in stabiele grondlagen worden geplaatst, is de kans op funderingsverzakking kleiner vergeleken met andere funderingstechnieken.
Combinatie met andere constructiemethoden: Boorpalen kunnen goed worden gecombineerd met andere bouwmethoden, zoals het top-down bouwen, wat tijds- en kostenbesparing kan opleveren.

Uitdagingen en beperkingen

Hoewel boorpalen een sterke en betrouwbare funderingsoplossing zijn, zijn er ook beperkingen en uitdagingen verbonden aan hun toepassing:

Hoge investering in materiaal en apparatuur: Het benodigde materiaal, zoals zware boormachines en betonmenginstallaties, is aanzienlijk, wat de kosten kan opdrijven.
Ruimtebeslag: Aangezien het boorgewerk met zware machines plaatsvindt, is een relatief groot werkterrein nodig. Dit kan een probleem zijn in bebouwde kom, waar de beschikbare ruimte beperkt is.
Technische expertise vereist: Het plaatsen van boorpalen vereist ervaring en kennis van de specifieke bouwtechnieken, zoals het werken met bentonietspoeling en het correct storten van beton.
Invloed op omgeving: Het gebruik van zware machines kan lawaai veroorzaken, wat in bebouwde omgevingen extra maatregelen nodig maakt, zoals tijdsbepaling van het werken of het gebruik van trillingvrije technieken.

Vergelijking met andere funderingsmethoden

De keuze voor een fundering op palen of op staal hangt af van de ondergrond en de belastingen die moeten worden overgedragen. Een fundering op staal is meestal geschikt voor zandige bodems waar de grond niet snel samendrukt. In tegenstelling tot boorpalen gaat een fundering op staal minder diep in de grond, waardoor het minder geschikt is voor zware belastingen of lastige bodems. Een fundering op palen biedt meer stabiliteit, vooral wanneer de ondergrond zwak of ongelijk is.

Houten palen, een alternatieve funderingsoptie, hebben hun voor- en nadelen. Zo zijn houten palen goedkoper en makkelijker in te zetten, maar ze zijn kwetsbaar voor rotting en slijtage. Dit kan leiden tot funderingsproblemen, zoals scheuren in muren of verzakkingen, zoals blijkt uit een geval waarin houten palen door rotting hun draagvermogen verloren gingen.

Keuze van paaltype

De keuze van het juiste paaltype is van groot belang. Aan de hand van de ondergrond, de belastingen en de beschikbare ruimte, kan worden bepaald welk paaltype het meest geschikt is. De vijf meest gebruikte paaltypen in Nederland zijn:

Houten palen
Geheide, prefab-beton palen
Geheide, in de grond gevormde beton palen
Avegaarpalen
Geschroefde, in de grond gevormde palen

Elk paaltype heeft zijn eigen toepassingsgebied en vereisten. Voor zware constructies en lastige bodems zijn boorpalen vaak de betrouwbaarste keuze. Aangezien de ondergrond en de belastingen per project verschillen, is het aan te raden om een constructieberekening uit te voeren en eventueel professioneel advies in te winnen bij een funderingsspecialist.

Aandachtspunten bij het plaatsen van boorpalen

Tijdens de uitvoering van boorpalen is het belangrijk om een aantal aandachtspunten te hanteren:

Ondergrondsanalyse: Vooraf dient een grondonderzoek te worden uitgevoerd om te bepalen waar de sterkere grondlagen zich bevinden en of boorpalen daadwerkelijk de juiste keuze zijn.
Bentonietspoeling: Het gebruik van bentonietspoeling is essentieel om de boorput te stabiliseren en te voorkomen dat losliggende gronddeeltjes of vuil de paal vullen.
Wapening: De wapeningskorf moet correct worden geplaatst om het beton optimaal te ondersteunen en het verliezen van sterkte te voorkomen.
Betonsortering: Het beton moet zorgvuldig worden gestort om luchtleem en ongelijkheden te voorkomen, wat kan leiden tot zwakke plekken in de paal.
Controle: Na het storten dient de paal te worden getest op draagvermogen en kwaliteit. Dit kan bijvoorbeeld door middel van dynamische of statische belastingproeven.

Funderingsherstel en consolepalen

In sommige gevallen is het nodig om bestaande funderingen te herstellen of te versterken. In dergelijke situaties kunnen ook consolepalen worden toegepast. Deze palen worden vaak gebruikt voor funderingsherstel, waarbij de bestaande fundering wordt ondersteund of verbeterd. Consolepalen zijn handig in situaties waarbij het aanbrengen van boorpalen niet mogelijk is vanwege ruimtelijke beperkingen of omwille van de aanwezige constructies.

Stalen buispalen vormen een extra optie, vooral in situaties waarbij trillingvrij boren vereist is. Deze palen kunnen worden aangebracht in kleine ruimtes en zijn daardoor geschikt voor bebouwde kom. De techniek is minder invasief dan het gebruik van zware heistechnieken en kan daarom voordelig zijn in verstedelijkte gebieden.

Samenwerking met funderingsbedrijven

Het aanbrengen van boorpalen is een complexe en technische taak die het beste uitgevoerd wordt door ervaren funderingsbedrijven. Bedrijven zoals Bufix Funderingstechniek en Stalen Buispaal Gld zijn gespecialiseerd in het werken in kleine ruimtes en het aanbrengen van diverse paaltypen. Deze bedrijven hebben jarenlange ervaring en kunnen zowel advies als uitvoering leveren.

Een andere specialist in het funderingsgebied is Kuipers Funderingstechnieken, die sinds 1963 actief is in het aanbrengen van funderingspalen. Zij werken met diverse funderingstechnieken, waaronder prefab heipalen, vibropalen en mortelschroefpalen. Hun ervaring maakt hen een betrouwbare partner bij complexe funderingsprojecten.

Conclusie

Boorpalen zijn een betrouwbare en veelgebruikte funderingsoplossing voor zware constructies en lastige bodems. Ze bieden hoge draagkracht, flexibiliteit in toepassing en goede stabiliteit. Toch zijn er ook beperkingen, zoals het benodigde werkterrein, de kosten en de vereiste technische expertise. De keuze voor boorpalen moet daarom altijd worden bepaald op basis van een grondonderzoek, een constructieberekening en eventueel advies van een funderingsdeskundige.

Voor wie op zoek is naar een expert in het aanbrengen van boorpalen of andere funderingstechnieken, zijn er verschillende gespecialiseerde bedrijven beschikbaar. Door het juiste paaltype te kiezen en het funderingswerk uit te voeren door ervaren professionals, kan een sterke en duurzame fundering worden gerealiseerd die aansluit bij de eisen van de constructie en de ondergrond.

Bronnen

boorpalen