Bruinrot en funderingsproblemen: risico’s voor woningbouw en renovatieprojecten

Published by Redactie on juli 21, 2025 | Category fundering

Bij het aankopen of onderhouden van een woning zijn zowel de kwaliteit van de fundering als de aanwezigheid van schimmels of aantastingen zoals bruinrot essentiële onderwerpen die nauwlettend geïnspecteerd moeten worden. Deze onderwerpen hebben directe gevolgen voor de veiligheid, duurzaamheid en waarde van een woning. Uit recente bronnen blijkt dat zowel het onjuiste beoordelen van funderingsproblemen als het onvoldoende detecteren van bruinrot ernstige gevolgen kan hebben voor zowel kopers als verkopers.

In dit artikel wordt ingegaan op het probleem van bruinrot in hout, hoe het ontstaat en wat er gedaan moet worden om het effectief te bestrijden. Daarnaast wordt een kritische blik geworpen op de rol van bouwkundige keurders bij het inspecteren van funderingen, met een focus op mogelijke tekortkomingen in de huidige praktijk. Aan de hand van feiten uit betrouwbare bronnen wordt duidelijk waar de verantwoordelijkheden liggen en wat de gevolgen kunnen zijn voor huiseigenaars.

Bruinrot: herkenning, oorzaak en gevolgen

Wat is bruinrot?

Bruinrot is een aantasting van hout veroorzaakt door een schadelijke zwammensoort. Deze aantasting maakt het hout zwart of bruingeel en zorgt ervoor dat het snel verzwakt. Het hout vertoont breuken en scheuren, en in het ergste geval kan het volledig verpulveren. Omdat bruinrot meestal voorkomt in vochtige omgevingen, is het een veelvoorkomend probleem in kruipruimtes, kelders of bij lekkages. Het kan zowel structurele elementen als meubels en vloeren aantasten, met als gevolg dat het huis niet veilig is meer om in te wonen.

Hoe ontstaat bruinrot?

Bruinrot ontstaat wanneer schimmeldraden zich in het hout nestelen. Deze draden onttrekken cellulose en vocht uit het hout, wat de zwam voedt. Het hout wordt leeggetrokken, wat leidt tot verkleuring en het verlies van structuur. Omdat het hout feitelijk wordt “leeggetrokken”, wordt het zwart of bruingeel en begint het te scheuren. Als er niet op tijd wordt ingegrepen, kan het hout volledig verpulveren.

Kenmerken van bruinrot

Bruinrot is herkenbaar aan de bruingele verkleuring van het hout. Naarmate de aantasting vordert, verandert het hout van kleur naar een diepzwarte tint. Een ander kenmerk is de aanwezigheid van scheuren, die zowel dwars op als loodrecht op de houtvezels kunnen lopen. Deze scheuren vormen kleine kubussen, wat een typisch teken is van bruinrot. Het op tijd herkennen van deze kenmerken is essentieel om ernstige schade te voorkomen.

Bruinrot bestrijden en behandelen

Het bestrijden van bruinrot vereist een grondige aanpak, aangevuld met professionele advies en behandeling. Omdat het hout niet meer sterk genoeg is om zijn functie te vervullen, is het vaak noodzakelijk om het gehele element te vervangen. Dit geldt vooral voor draagbalken of vloeren, die cruciaal zijn voor de stabiliteit van het huis.

Stappen bij het bestrijden van bruinrot

Inspectie en identificatie: Het is belangrijk om te bepalen waar bruinrot zich heeft genesteld en hoe diep de aantasting is. Dit kan gedaan worden door een expert op het gebied van schimmels of houtaantastingen.
Verwijdering van aangestampte houten delen: Aangetaste delen van het hout moeten worden verwijderd om verdere verspreiding van de schimmel te voorkomen. Dit omvat het verwijderen van vloeren, balken of andere structurele delen.
Droogmaatregelen en ventilatie: Het is essentieel om de oorzaak van de vochtproblemen op te lossen. Dit kan bijvoorbeeld door het herstellen van lekkages, het aanbrengen van isolatie of het verbeteren van de ventilatie in de kruipruimte of kelder.
Behandeling van de aangestampte delen: De aangestampte houten delen moeten behandeld worden met een houtschimmelbestrijdingsmiddel. Daarnaast is het verplicht om de ruimte goed te reinigen en eventueel te spuiten met een schimmelbestrijdingsproduct.
Herstel en vervanging: Als de houten delen te ver zijn aangetast, moet het hout worden vervangen. Het is belangrijk om gebruik te maken van hout dat bestand is tegen schimmels en vocht, zoals behandeld of massief hout.

Risico’s bij verkeerde aanpak

Als bruinrot niet op tijd wordt herkend of verkeerd wordt aangepakt, kan dit leiden tot ernstige gevolgen. Niet alleen het hout, maar ook de structuur van het huis kan instorten. Bovendien kan de aantasting zich verspreiden naar andere delen van het huis, wat leidt tot nog meer schade en kosten. Bovendien kan het voorkomen dat de eigendomswaarde van het huis aanzienlijk dalen, waardoor verkopen lastiger worden.

Funderingsproblemen en bouwkundige keuring

Bij de aankoop van een huis is een bouwkundige keuring een essentiële stap. De inspectie moet duidelijk maken of er funderingsproblemen zijn, en of het huis structuurtechnisch stabiel is. Echter, uit recente casussen blijkt dat de huidige praktijk van keurbedrijven in het nadeel van de koper kan zijn.

Rol van bouwkundige keurders

Bouwkundige keurders zijn verantwoordelijk voor het inspecteren van de fundering en de structuur van een woning. Een goede keuring moet aantonen of de fundering stabiel is, en of er aanpassingen of herstelmaatregelen nodig zijn. Echter, zoals uit bronnen blijkt, kan het gebeuren dat keurders geen voldoende aandacht besteden aan bepaalde onderdelen van de woning. In sommige gevallen worden funderingsproblemen niet opgemerkt of niet goed beoordeeld.

Kritiek op de huidige praktijk

Fred Tokkie, een bekende bouwkundig inspecteur, betoogt dat er sprake is van een oneerlijke markt. Volgens hem werken bepaalde keurbedrijven dicht samen met makelaars, wat kan leiden tot het verborgen houden van gebreken. In een aantal gevallen zijn kopers met aanzienlijke financiële verliezen geconfronteerd, doordat funderingsproblemen niet werden opgemerkt of juist werden neergezet als onbelangrijk.

Gevolgen van funderingsproblemen

Een slechte fundering kan leiden tot verzakkingen, scheuren in muren en een instabiel gebouw. In ernstige gevallen is het noodzakelijk om de fundering volledig te vernieuwen, wat kosten kan oplopen tot tienduizenden euro’s. De verantwoordelijkheid voor de kosten ligt vaak bij de koper, terwijl het probleem al bestond voordat de aankoop plaatsvond.

Conclusie

Bruinrot in hout en funderingsproblemen zijn beide ernstige aandachtspunten bij het aankopen of onderhouden van een woning. Het op tijd herkennen en aanpakken van bruinrot is essentieel om schade en kosten te beperken. Funderingsproblemen kunnen eveneens leiden tot aanzienlijke financiële gevolgen, vooral wanneer deze niet op tijd worden opgemerkt door een bouwkundige keuring. Uit de bronnen blijkt dat er ruimte is voor verbetering in de huidige praktijk van keurbedrijven, met name op het gebied van transparantie en objectiviteit.

Bij de aankoop van een woning is het belangrijk om zorgvuldig te kiezen voor een keurbedrijf en eventueel extra onderzoeken aan te vragen. Tijdig ingrijpen bij bruinrot en het oplossen van funderingsproblemen zijn essentieel voor de veiligheid, duurzaamheid en waarde van een woning.