Begrip en toepassing van fundering en constructie in de bouw

Published by Redactie on juli 21, 2025 | Category fundering

In de bouwsector zijn de begrippen fundering en constructie centraal bij het ontwikkelen van stabiele en duurzame gebouwen. Hoewel de termen soms door elkaar gebruikt worden, hebben ze elk hun eigen functie en betekenis in bouwkundig en constructief gebruik. In dit artikel wordt de relatie en verschil tussen fundering en constructie uitgelegd, met aandacht voor de verschillende typen funderingen, hun toepassing en de rol die ze spelen in een bouwproject.

Fundering: de basis van elke constructie

De fundering vormt de ondergrondse basis van een gebouw en zorgt ervoor dat het gewicht van de constructie veilig wordt overgedragen op de draagkrachtige grondlagen. In technische termen is de fundering gedefinieerd als de constructie die belastingen van het bouwwerk overbrengt op de onderliggende grond, waarbij zettingsverschillen binnen toelaatbare grenzen blijven.

De fundering moet voldoen aan meerdere eisen:
- Sterk en stevig: Het moet het gewicht van het gebouw kunnen dragen en niet zakken of breken.
- Bestand tegen omgevingsinvloeden: Zoals grondwater, vorst, schimmels en veranderingen in de grondstructuur.
- Duurzaam: Het gebruik van hoogwaardige materialen zorgt voor een lange levensduur en voorkomt structurele problemen op de lange termijn.

Soorten funderingen

Afhankelijk van de aard van het gebouw en de ondergrond zijn er verschillende funderingsvormen. De meest voorkomende soorten zijn:

Paalfundering:
Wordt gebruikt wanneer de draagkrachtige grond diep ligt. Betonnen of stalen palen worden in de grond geslagen om het gewicht van de constructie op een diepere, stabielere laag over te dragen.
- Toepassing: Bij zwaardere constructies of bij zachte bodems zoals veen- of kleigrond.
- Voordeel: Kan diep worden aangelegd, waardoor het geschikt is voor onstabiele ondergronden.
- Nadeel: De uitvoering is technisch ingewikkelder en kost meer tijd en materiaal dan andere funderingsvormen.
Plaatfundering:
Het betreft een dikke betonnen plaat die over de gehele bodem wordt gelegd.
- Toepassing: Bij zware constructies of wanneer de draagkrachtige grond zeer diep zit.
- Voordeel: Biedt een sterke, uniforme ondersteuning over de gehele oppervlakte.
- Nadeel: Gebruikt veel materiaal en is daarom minder efficiënt bij kleinere projecten.
Strokenfundering:
Het betreft lange, strookvormige funderingselementen die onder dragende muren of gevels worden aangelegd.
- Toepassing: Vaak bij woningen of gebouwen met lichte tot middelzware belastingen.
- Voordeel: Bespaart materiaal en is goedkoper dan plaatfundering.
- Nadeel: Niet geschikt voor het ondersteunen van gehele constructies, enkel onder dragende elementen.
Poerfundering:
Een vierkante plaat met beperkte dwarsafmetingen, vaak onder zware kolommen geplaatst.
- Toepassing: Bij zware constructies met kolommen of in combinatie met strokenfundering.
- Voordeel: Kan grote belastingen opvangen.
- Nadeel: Gevoelig voor ongelijkmatige vervorming en vereist extra aandacht bij uitvoering.

Invloed van het bouwontwerp op de fundering

Het ontwerp van een gebouw bepaalt in grote mate het type fundering dat wordt gekozen. Bij homogene bouwmassas is het mogelijk om een zich herhalend funderingsysteem te ontwerpen, terwijl bij heterogene bouwstructuren (zoals woningen met onderkeldering of verschillende verdiepingen) de fundering moet worden afgestemd op de lokale belastingen.

In dergelijke gevallen worden ook termen zoals belastingafdracht of belastingoverbrenging gebruikt, die het technische proces beschrijven. Deze termen zijn nauw verbonden met het begrip fundering, maar richten zich meer op de functionele aspecten dan op de fundering zelf.

Constructie: het bovenliggende bouwvolume

In tegenstelling tot de fundering, is de constructie het bovenliggende deel van een gebouw. Het omvat alle dragende elementen die nodig zijn om het gebouw op te bouwen en functioneel te maken. De constructie moet zorgdragen voor stabiliteit, veiligheid en duurzaamheid van het gebouw.

De constructie omvat elementen zoals: - Dragende muren - Kolommen en pilaren - Daken en dakconstructies - Vloeren en vloerconstructies - Trappen en trapconstructies

De constructie is afhankelijk van de keuze van het funderingstype. Zoals eerder aangegeven, beïnvloedt het ontwerp van het gebouw direct het type fundering. Een zware constructie met veel kolommen en dragende muren vereist bijvoorbeeld een sterkere fundering dan een lichtere woning met enkele dragende muren.

Samenhang tussen fundering en constructie

Hoewel fundering en constructie verschillende functies vervullen, zijn ze sterk met elkaar verbonden. De fundering vormt de basis waarop de constructie wordt gebouwd. Zonder een stabiele fundering is het bouwen van een betrouwbare en duurzame constructie onmogelijk.

In praktijktermen is de fundering een onderdeel van de constructie, maar technisch gezien is het een apart bouwvolume. De fundering zorgt voor stabiliteit en veiligheid van de constructie, terwijl de constructie zorgt voor het functionele en esthetische karakter van het gebouw.

Belang van een bodemonderzoek

Voordat een fundering kan worden aangelegd, is het essentieel om een bodemonderzoek uit te voeren. Dit onderzoek bepaalt de stabiliteit van de ondergrond en helpt bij de keuze van het meest geschikte funderingstype. Factoren die bij dit onderzoek worden meegenomen, zijn: - Bodemgesteldheid - Grondwaterstand - Belasting van het gebouw - Duurzaamheid van materialen

Een goed bodemonderzoek voorkomt latere problemen zoals verzakkingen, scheuren of instabiliteit in de constructie.

Conclusie

De fundering en de constructie zijn twee essentiële componenten in elke bouwproject. De fundering vormt de basis die ervoor zorgt dat het gewicht van het gebouw veilig wordt overgedragen op de grond, terwijl de constructie de dragende elementen bevat die het gebouw functioneel maken. Het kiezen van het juiste funderingstype is afhankelijk van de ondergrond, de belasting van het gebouw en het ontwerp van de constructie.

Een goed uitgevoerde fundering is cruciaal voor de stabiliteit en duurzaamheid van het gebouw. Het is daarom belangrijk om hierbij deskundige hulp in te schakelen en een grondige bodemonderzoek uit te voeren. Met het juiste aanlegplan en materialen is het mogelijk om een veilige en duurzame constructie te realiseren.

Bronnen

zelfde