De juiste diepte voor kabellegging bij fundering: richtlijnen, methoden en praktische toepassingen

Published by Redactie on juli 21, 2025 | Category fundering

Bij het leggen van ondergrondse kabels in de directe omgeving van een fundering, zoals bij renovaties, nieuwbouw of de aansluiting van elektriciteit, internet of warmtepompen, is het van essentieel belang om de juiste diepte en methode te kiezen. Dit zorgt niet alleen voor de veiligheid van het gebouw en de inwoner, maar ook voor de duurzaamheid van de kabels en het voorkomen van onnodige schade. In dit artikel worden de aanbevolen methoden, technische overwegingen en relevante normen besproken op basis van praktische toepassingen en technische adviezen.

Algemene richtlijnen voor kabellegging in de grond

Wanneer kabels worden gelegd in de grond, is het belangrijk om een voldoende diepte aan te houden om bescherming te bieden tegen schade door grondbewegingen, wortels of andere invloeden. Volgens meerdere bronnen moet een elektriciteitskabel op een diepte van minimaal 60 centimeter worden gelegd, terwijl midden- en hoogspanningskabels vaak op een diepte van 80 tot 100 centimeter moeten worden ingegraven. Deze voorschriften zijn ontwikkeld om schade door graveren of andere bouwwerkzaamheden te voorkomen.

Bij het leggen van kabels in de directe omgeving van een fundering is het bovendien belangrijk om de juiste afstand aan te houden. Zo wordt aangeraden om de kabel op minstens 60 centimeter afstand van de fundering te leggen. Dit vermindert het risico op schade door eventuele bewegingen van de grond of het gebouw.

Leggen van kabels onder of door de fundering

Bij situaties waarin kabels van buiten het huis naar binnen moeten worden gelegd, bijvoorbeeld vanuit de tuin of berging naar een kruipruimte of meterkast, zijn er twee hoofdmethoden: graven onder de fundering of boren door de fundering. Beide methoden hebben voor- en nadelen, afhankelijk van de toegankelijkheid van de kruipruimte en de aanwezigheid van eventuele obstakels zoals isolatie of andere ondergrondse infrastructuur.

Graven onder de fundering

De methode van graven onder de fundering houdt in dat een gat wordt gegraven op een diepte van minstens 50 centimeter onder de fundering. Hierbij wordt vaak een mantelbuis gebruikt om de kabels te beschermen. Deze methode is meestal voorkeur gegeven wanneer de kruipruimte toegankelijk is, omdat dit het risico op schade aan de fundering vermindert en het onderhoud van de kabels eenvoudiger maakt.

Boren door de fundering

In sommige gevallen is het handiger om een gat te boren door de fundering. Dit kan bijvoorbeeld nodig zijn als de kruipruimte lastig toegankelijk is of volledig onbereikbaar door isolatielaag of andere belemmeringen. Bij deze methode wordt vaak een PVC-buis gebruikt om de kabels te beschermen en veilig te transporteren door de fundering. Het boren door de fundering vereist echter zorgvuldige voorbereiding om schade aan de structuur te voorkomen.

Technische overwegingen bij kabellegging

Bij het leggen van kabels in de grond zijn er verschillende technische aspecten die in overweging moeten worden genomen, zoals het type kabel, de mantelbuis, de afstand en de diepte.

Kabeltype en mantelbuis

In de praktijk worden meestal YMCK-kabels gebruikt, omdat deze geschikt zijn voor zowel interne als externe aansluitingen. De keuze van de mantelbuis is afhankelijk van het aantal kabels en hun dikte. Zo wordt bijvoorbeeld een mantelbuis van 75 mm gebruikt voor een totale kabeldikte van ongeveer 60 mm. De mantelbuis moet voldoende ruimte bieden voor eventuele toekomstige uitbreidingen en gemakkelijk onderhoudbaar zijn.

Het leggen van de mantelbuis in de kruipruimte kan uitdagingen opleveren, vooral als de toegang beperkt is door isolatielaag of andere obstakels. In dergelijke gevallen kan het nodig zijn om de buis in segmenten te leggen of stugge buizen te verweren.

Diepte en afstand

De diepte waarop een kabel wordt gelegd is afhankelijk van het type kabel. Voor elektriciteitskabels gelden specifieke minimale diepte voorschriften. Laagspanningskabels moeten op een diepte van minimaal 60 centimeter worden gelegd, terwijl midden- en hoogspanningskabels meestal op een diepte van 80 tot 100 centimeter moeten worden ingegraven. Deze dieptes zorgen ervoor dat de kabels voldoende beschermd zijn en dat er geen gevaar ontstaat bij graafwerkzaamheden.

Funderingsdoorvoeren en meterkastvloerplaten

Bij het leggen van leidingen en kabels in en rond de meterkast is het belangrijk om rekening te houden met funderingsdoorvoeren en meterkastvloerplaten. Deze zijn onlosmakelijk verbonden en zorgen voor een stevige bevestiging van de leidingen. DYKA heeft samen met netbeheerders diverse funderingsdoorvoeren ontwikkeld die voldoen aan de Bouwbesluit eisen en Nederlandse norm 2768.

Een instortset van funderingsdoorvoer kan worden geplaatst aan de wapening van de fundering, voordat de leidingen worden ingestort. In dit geval is het mogelijk om elektriciteit zowel links als rechts aan te sluiten. De standaard breedte voor de buizen is maximaal 400 mm, maar deze kan worden uitgebreid met PVC buizen van 90x3,2 mm voor gas en 70x1,5 mm voor kabels.

Uitdagingen bij kabellegging

Bij het begin van een project is het vaak onduidelijk hoe de fundering is opgebouwd. In een voorbeeld werd piepschuim aangetroffen, wat het vermoeden opleverde dat hierachter de fundering zat. In dergelijke gevallen is het handig om een klein gat te graven om de situatie te beoordelen. In dit geval werd overwogen om het piepschuim weg te snijden en later weer terug te plaatsen, of om gewoon door te boren.

Een andere uitdaging is het probleem met toegang tot de kruipruimte. In sommige situaties is de kruipruimte lastig toegankelijk of volledig onbereikbaar door isolatie of andere belemmeringen. In dergelijke gevallen is het nodig om alternatieve methoden te overwegen, zoals het boren door de fundering of het leggen van de kabel in een mantelbuis.

Praktische tips voor kabellegging

Bij het leggen van kabels in de grond zijn er enkele praktische tips die kunnen helpen om schade te voorkomen en de kabels veilig te maken:

Verwijder alle harde en scherpe voorwerpen, wortels en stenen uit de greppel voordat de kabels worden gelegd. Deze kunnen de isolatie beschadigen en leiden tot storingen in de lijn.
Probeer de mantelbuis niet in te strakke bochten te leggen. Hoe flauwer de bochten, hoe gemakkelijker de kabel of slang er doorheen getrokken kan worden.
Een mantelbuis wordt standaard geleverd met een dun nylon draadje in de buis, wat het trekken van kabels vereenvoudigt.
Als het onmogelijk is om kruisingen met andere kabels te omzeilen, moeten beide kabels in een hoes zitten. Ze moeten in beide richtingen minimaal 1 meter uit het kruispunt steken en minstens 15 centimeter boven elkaar liggen.
Bij het leggen van kabels in lastige zones, zoals bij obstakels in de grond, is het raadzaam om de kabel in een gegolfde buis, HDPE-buis of metalen buis te leggen. Deze worden "gevallen" genoemd. Bij het gebruik van meerdere stukken metalen buizen achter elkaar moeten deze worden gelast. Dit vermindert het risico op schade bij de gewrichten.

Conclusie

Het leggen van kabels in de grond en in de directe omgeving van een fundering vereist zorgvuldige voorbereiding en het volgen van duidelijke richtlijnen. Door de juiste diepte, afstand en methode te kiezen, kan men schade aan de kabels en het gebouw voorkomen. Het gebruik van mantelbuizen, het aanhouden van afstanden en het omzeilen van obstakels zijn essentiële stappen in het proces. Bovendien is het belangrijk om te rekening te houden met de toegankelijkheid van de kruipruimte en de eventuele structuur van de fundering. Door deze richtlijnen te volgen, kunnen zowel professionals als DIY-enthusiast een veilige en duurzame oplossing realiseren voor ondergrondse kabellegging.

Bronnen

diepte
kabel