A6-snelwegfundering onder reparatie: Duurzaam alternatief en herstelmethodieken

Published by Redactie on juli 21, 2025 | Category fundering

De A6, een belangrijke snelweg in Nederland, staat op het punt van een groot onderhoud. Het funderingsstelsel van de A6 wordt onderzocht op vervanging, aangezien het huidige fundament niet langer voldoet aan de huidige technische en milieukundige eisen. Rijkswaterstaat heeft de vervanging in gang gezet en kiest bewust voor duurzame oplossingen. Daarnaast zijn er tal van technische herstelmethodieken inzetbaar bij funderingswerkzaamheden, die zowel van toepassing kunnen zijn in infrastructuurprojecten als bij woningbouw. In deze tekst wordt ingegaan op de fundering van de A6, de redenen voor vervanging, het gebruik van duurzame alternatieven en beschikbare herstelmethodieken.

De fundering van de A6 en de noodzaak tot vervanging

De A6 is een essentiële weg in het Nederlandse snelwegen-netwerk en speelt een grote rol in de verkeersstroom. De huidige fundering van de A6, grotendeels van houten of staalconstructies, is echter niet langer geschikt voor de huidige belastingen. Rijkswaterstaat heeft testen uitgevoerd met hoogovenslakken, een materiaal dat ooit werd gebruikt in de fundering. Uit deze testen bleek dat de hoogovenslakken niet voldoen aan huidige milieu- en kwaliteitseisen. Daarom is het besloten om een duurzaam alternatief te kiezen voor de fundering.

Het groot onderhoud aan de A6 loopt van januari tot juni 2021 en omvat het vernieuwen van de fundering, het vervangen van het asfalt door een geluidreducerende deklaag en het verbeteren van de duikers en vluchtstroken. De verwachting is dat het onderhoud zal leiden tot een betere doorstroming, een veilere weg en lagere geluidsniveaus voor omwonenden.

Duurzaam alternatief voor fundering

Rijkswaterstaat kiest bewust voor duurzame methoden bij de herinrichting van de A6. In het kader van de funderingsvervanging wordt rekening gehouden met milieuaspecten, hergebruik en circulaire economie. De hoogovenslakken, die vroeger in de fundering zijn verwerkt, zijn voor een groot deel gereinigd en zoeken de verwerper een nieuwe, circulaire toepassing voor dit materiaal. Hiermee wordt niet alleen afval hergebruikt, maar ook wordt het transport van nieuwe materialen verminderd.

De keuze voor duurzame alternatieven is volgens Rijkswaterstaat een belangrijke stap in de richting van een duurzame infrastructuur. Het toepassen van circulaire principes in projecten zoals die van de A6 kan een voorbeeldfunctie hebben voor andere infrastructuurprojecten in het land.

Technische herstelmethodieken voor funderingen

Funderingsherstel is een complex proces dat in veel gevallen vergelijkbaar is met nieuwbouwmethoden. Bij het herstellen van funderingen is het noodzakelijk om eerst de huidige toestand van het fundament te analyseren. Kennis van de bodemopbouw, draagkracht en eventuele vervormingen is essentieel. Als de fundering niet meer voldoet aan de huidige eisen, kan men kiezen uit verschillende herstelmethodieken.

Staalfunderingen

Bij staalfunderingen is het mogelijk om slecht materiaal te vervangen, de funderingselementen te verbreiden of de fundering te onderstromen. Ook kan een staalfundering worden vervangen door een paalfundering. Deze methoden worden vaak toegepast bij zware belastingen of bij funderingen die niet meer voldoen aan huidige normen.

Paalfunderingen

Bij paalfunderingen is het mogelijk om het draagvermogen van palen te herstellen of te verbeteren. Ook kunnen niet functionerende palen worden vervangen of de gehele paalfundering worden uitgewisseld. Deze methodieken zijn in de praktijk vaak toegepast bij woningbouwprojecten of bij grote infrastructuurprojecten.

Bijzondere technieken

Daarnaast zijn er een aantal bijzondere technieken beschikbaar voor funderingsherstel. Denk hierbij aan het aanbrengen van nieuwe dilataties, grondverbetering, het vervangen van zware grond door licht materiaal, vijzelen en onderstoppen, bodeminjectie en jet-grouting. Deze technieken worden vaak ingezet bij complexere situaties, waarbij de fundering niet langer geschikt is voor de huidige belastingen.

Funderingsherstel in de praktijk

Bij funderingsherstel is het noodzakelijk om eerst een grondonderzoek te doen. De bodemopbouw, de draagkracht en eventuele vervormingen moeten worden vastgesteld. Als er geen sonderingen beschikbaar zijn, dient aanvullend grondonderzoek te worden uitgevoerd. Ook is het belangrijk om aanlegniveaus en afmetingen van de funderingen te bepalen. In veel gevallen zijn deze niet bekend bij bestaande funderingen en moeten deze worden vastgelegd via inspectieputten.

Als er losse zandlagen, klei- of veenlagen onder het aanlegniveau van de funderingen aanwezig zijn, kan een toename van de belasting leiden tot vervormingen. Deze moeten worden beoordeeld door een grondmechanische adviseur. Het is dan ook vaak essentieel om de verantwoordelijkheid van een belastingtoename te beoordelen.

Historische ontwikkeling van funderingstypes

De fundering van gebouwen en infrastructuur heeft zich aanzienlijk ontwikkeld sinds de middeleeuwen. In de loop van de tijd zijn verschillende funderingstypes gebruikt, van houten funderingen tot betonpalen en moderne paalfunderingstechnieken. De evolutie van funderingstechnieken is duidelijk zichtbaar in de historische ontwikkeling. Vanaf 1200 zijn er diverse funderingstechnieken gebruikt, zoals houten roosterwerken en 'slieten'-funderingen. Na de 19e eeuw werden betonpalen steeds vaker ingezet, wat een revolutie betekende in de bouwsector.

De huidige technieken zoals betonpalen met verzwaarde punten, voorgespannen palen en vibro-Franki-palen zijn resultaten van eeuwenlange ontwikkeling en innovatie. Deze moderne funderingstechnieken zijn nu ook van toepassing op het herstel van bestaande funderingen.

Toepassing van funderingsherstelmethodieken

Herstelmethodieken worden vaak ingezet bij woningbouwprojecten of bij renovaties van oude gebouwen. In de praktijk is het vaak nodig om funderingen te herstellen als deze niet meer voldoen aan huidige belastingen of als er schade is ontstaan door slijtage of veranderingen in de bodem. De keuze van de herstelmethode hangt af van de ernst van de schade en de financiële gevolgen.

Bijvoorbeeld, het onderstromen van funderingen is een bekende methode waarbij onder de bestaande muur de grond wordt weggegraven en vervolgens nieuwe funderingsconstructies worden aangebracht. Dit is een ingrijpende methode, maar soms noodzakelijk bij zware schade of bij funderingen die niet langer voldoen aan de huidige normen.

Conclusie

De fundering van de A6 staat op het punt van vervanging, aangezien het huidige fundament niet langer voldoet aan huidige eisen. Rijkswaterstaat heeft ervoor gekozen om een duurzaam alternatief te kiezen, waarbij hoogovenslakken worden gereinigd en opnieuw gebruikt. Dit is een voorbeeld van hoe circulaire principes kunnen worden toegepast in infrastructuurprojecten. Bovendien zijn er tal van technische herstelmethodieken beschikbaar die zowel in infrastructuurprojecten als in woningbouwprojecten kunnen worden ingezet. Het herstellen van funderingen is een complexe klus die goed beoordeeld moet worden op basis van grondonderzoek en de huidige belastingen. De historische ontwikkeling van funderingstechnieken laat zien dat er voortdurend innovaties zijn geweest, die nu ook van toepassing zijn op funderingsherstel. Door het juist inzetten van deze herstelmethodieken kan het funderingsstelsel van de A6, maar ook van andere gebouwen en infrastructuur, duurzaam en functioneel worden gemaakt.

Bronnen

vervangen