Funderingsoplossingen voor aanbouw op kleigrond: Uitleg, keuzes en praktische toepassing

Published by Redactie on juli 21, 2025 | Category fundering

Aanbouw op kleigrond vereist een zorgvuldige benadering van de fundering. Kleigrond is namelijk een complexere ondergrond dan zandgrond, vanwege de specifieke eigenschappen die het heeft. Het is minder dragend en behoudt veel water, wat leidt tot mogelijke zakkingen. Daarom is het belangrijk om de juiste fundering te kiezen en eventueel te zorgen voor grondverbetering.

In dit artikel wordt ingegaan op de funderingskeuzes voor aanbouw op kleigrond, aandacht wordt besteed aan de technische aspecten en de toepassing in de praktijk, met betrekking tot de ervaringen en aanbevelingen van professionele aannemers en constructeurs.

Aanbouw op kleigrond: Uitdagingen en uitgangspunten

Aanbouwprojecten op kleigrond vragen extra aandacht bij het kiezen van de funderingsmethode. In het artikel van Van Aken Schroeffunderingen wordt beschreven hoe een aanbouw in Kerkdriel is uitgevoerd op kleigrond. Hierbij is gekozen voor een schroeffundering, een techniek die goed is afgestemd op de specifieke omstandigheden van kleigrond in de regio. De aanbouw had een oppervlakte van 3,6 bij 12 meter en bevond zich op een smalle strook tussen een bestaande woning en een carport.

Kleigrond is in principe niet geschikt voor funderingen, omdat het wateropnemend is en daardoor samendrukbaar is. Hierdoor kunnen lage lagen verkleinen, wat leidt tot zakkingen. Een fundering op kleigrond is dus alleen mogelijk wanneer de belasting op een stevige ondergrond, zoals zand, wordt afgedragen. Dit is een belangrijk principe dat wordt benadrukt in diverse bronnen.

Mogelijke funderingsoplossingen

Er zijn twee hoofdfunderingsmethoden die in overweging worden genomen voor aanbouw op kleigrond: fundering op palen en fundering op staal. Beide hebben hun voor- en nadelen en worden gekozen op basis van de ondergrond, de belasting en de specifieke omstandigheden van het bouwterrein.

Fundering op palen

Een fundering op palen is vaak de meest stevige oplossing. Deze methode zorgt ervoor dat de belasting van het gebouw wordt afgedragen op een diepere, dragendere zandlaag. Dit is bijzonder nuttig op kleigrond, omdat het de neiging om te zakken vermindert. De palen dringen diep de grond in en bereiken zo een stabiele ondergrond.

Hoewel funderen op palen duurder is dan funderen op staal, is het vaak de enige haalbare oplossing op kleigrond. In het artikel wordt benadrukt dat de constructeur een paalberekening uitvoert om te bepalen hoeveel palen nodig zijn en op welke diepte deze geplaatst moeten worden. Een aannemer voert vervolgens de fundering uit op basis van deze berekening.

Fundering op staal

De term “fundering op staal” is in de technische betekenis niet verwijzen naar het gebruik van staal, maar naar de beschikbare ondergrond. Een fundering op staal bestaat uit een plat funderingselement dat net onder het grondoppervlak wordt geplaatst. Deze methode is enkel geschikt wanneer de zandgrond op een hoogte van maximaal 3 meter ligt.

Wanneer dit niet het geval is, kan het risico op zakkingen aanzienlijk zijn. Zoals beschreven in de bronnen, kan een aanbouw op een fundering op staal uiteindelijk doorzakken, terwijl het hoofdgebouw op een paalfundering blijft staan. Hierdoor ontstaan scheuren in de muren en ligt de vloer van de aanbouw lager dan die van het hoofdgebouw.

Grondverbetering als alternatief

Wanneer een fundering op palen of staal niet haalbaar is, kan grondverbetering worden overwogen. Hierbij wordt een ongeschikte grondlaag, zoals klei of veen, verwerkt of verwijderd, waarna een dragendere grond wordt aangebracht. Deze methode kan kostenefficiënt zijn wanneer de ongeschikte laag niet te dik is.

Een sonderingsrapport is meestal noodzakelijk om te bepalen of grondverbetering mogelijk is. Dit rapport geeft inzicht in de ondergrond en helpt bij het kiezen van de juiste funderingsoplossing. In sommige gevallen is het ook mogelijk om heipalen of schroefpalen te gebruiken, afhankelijk van de diepte van de dragende zandlaag.

Praktische stappen bij fundering op kleigrond

Terreinverkenning

Voor het plaatsen van een fundering op kleigrond is het essentieel om het bouwterrein goed te analyseren. Dit begint met historisch onderzoek, gevolgd door een grondige terreinverkenning. Tijdens deze verkenning worden gegevens verzameld over de ondergrond, eventuele ongelijkheden en het type grond.

Sonderingsrapport

Als de ondergrond van het bouwterrein uit klei of veen bestaat, is het aan te raden om een sonderingsrapport op te vragen. Dit rapport geeft informatie over de grondsoorten op verschillende dieptes, de weerstand van de ondergrond en eventuele problemen die kunnen optreden bij fundering. Hiermee kan worden bepaald of heipalen, schroefpalen of andere oplossingen nodig zijn.

Funderingsberekening

De constructeur speelt een belangrijke rol in het kiezen van de juiste funderingsoplossing. Hij berekent de benodigde afmetingen van de fundering, de wapening en het type fundering (plaatfundering of stroken). Deze berekening is gebaseerd op het gewicht van het gebouw, de belasting en de eigenschappen van de ondergrond.

Belang van correcte fundering

Een fundering die niet goed afgestemd is op de ondergrond, kan leiden tot ernstige problemen, zoals scheuren in muren, instortende vloeren of zelfs gevaar voor het veilig functioneren van het gebouw. Het kiezen van de juiste funderingsmethode is daarom cruciaal bij aanbouwprojecten op kleigrond.

In de praktijk blijkt dat het meest voorkomende en effectieve oplossing fundering op palen is. Deze methode zorgt ervoor dat de belasting van het gebouw op een stevige ondergrond wordt afgedragen, wat de kans op zakkingen sterk vermindert. Bovendien is fundering op palen ook geschikt voor complexere situaties waarbij de dragende zandlaag dieper ligt.

Conclusie

Aanbouwprojecten op kleigrond vereisen een zorgvuldige keuze van de funderingsmethode. Kleigrond is namelijk minder geschikt voor funderingen vanwege de neiging om water op te nemen en daardoor samendrukbaar te zijn. Hierdoor kan zakking optreden, wat leidt tot schade aan het gebouw.

De meest betrouwbare oplossing is fundering op palen, waarbij de belasting wordt afgedragen op een diepe zandlaag. Als dit niet haalbaar is, kan grondverbetering worden overwogen of fundering op staal, mits de zandgrond op een hoogte van maximaal 3 meter ligt.

Het is belangrijk om een sonderingsrapport op te vragen en de ondergrond goed te analyseren voorafgaand aan de fundering. Daarnaast speelt de constructeur een cruciale rol bij het berekenen van de benodigde funderingsafmetingen en het kiezen van de juiste funderingsoplossing.

Een goed uitgevoerde fundering is essentieel voor de duurzaamheid en veiligheid van een aanbouwproject. Door de juiste keuze te maken en het bouwterrein grondig te analyseren, kan men de risico’s op zakkingen en schade aan het gebouw verkleinen.