Soorten en functies van funderingen in de asfaltconstructie

Published by Redactie on juli 21, 2025 | Category fundering

Bij het aanleggen van asfaltwegen speelt de fundering een cruciale rol in de duurzaamheid en het functioneren van de weg. De fundering zorgt voor een stabiele basis waarop de asfaltlagen worden aangebracht en beïnvloedt het gedrag van de weg onder verkeer en weersomstandigheden. In dit artikel wordt ingegaan op de verschillende soorten funderingen die binnen de asfaltconstructie worden gebruikt, hun eigenschappen, toepassingen en voordelen.

Funderingsconstructies in de asfaltconstructie

De fundering van een asfaltconstructie bestaat meestal uit meerdere lagen die samen een stevige basis vormen. Deze lagen kunnen variëren afhankelijk van de draagkracht van de ondergrond en de verwachte belastingen op de weg. De opbouw van een asfaltweg bestaat over het algemeen uit een ondergrond (aardebaan/zandbaan), een funderingslaag en de asfaltverharding. De funderingslaag speelt een essentiële rol bij het verdelen van de belastingen en het verhinderen van vervormingen.

Aardebaan/zandbaan

De aardebaan of zandbaan vormt de basis van de asfaltconstructie. Deze laag bestaat uit natuurlijke grond of zand en moet voldoende draagkracht hebben om de funderingslaag en de asfaltlagen erop te dragen. De dikte van de aardebaan hangt af van de draagkracht van de ondergrond. Het is belangrijk dat deze laag goed is verdicht en afgevlakt om een gelijkmatige ondergrond te garanderen voor de verdere constructie.

Funderingslagen

Funderingslagen worden onderverdeeld in drie hoofdcategorieën:

Ongebonden funderingslagen: Deze bestaan uit puin of metselwerkgranulaat en worden vaak gebruikt op ondergronden met een lage draagkracht. Ongebonden funderingen zijn flexibel en minder geneigd tot scheurvorming.
Lichtgebonden funderingslagen: Deze worden gemaakt van menggranulaat, betongranulaat of slakken en bevatten een beperkte hoeveelheid bindmiddel. Deze funderingen bieden een betere stabiliteit dan ongebonden funderingen, maar zijn niet zo flexibel.
Cementgebonden funderingslagen: Deze funderingen bevatten cement of bitumen als bindmiddel en zijn gebruikelijk wanneer een hoge stabiliteit nodig is. Cementgebonden funderingen worden vaak gebruikt op slecht draagkrachtige ondergronden, maar zijn meer geneigd tot scheurvorming.

Een voorbeeld van een cementgebonden fundering is het gebonden asfaltgranulaat, waarbij bitumen of schuimbitumen wordt toegevoegd aan korrelvormig materiaal. Deze fundering biedt goede stabiliteit en duurzaamheid.

Soorten funderingen in de asfaltconstructie

Grindasfaltbeton (GAB)

Grindasfaltbeton wordt vaak gebruikt in de onderlaag van asfaltwegen. Het kenmerkend aan GAB is de aanwezigheid van grind (ongebroken aggregaat) en een relatief lage hoeveelheid bitumen. Door de lage inwendige wrijving is deze asfaltsoort minder bestand tegen blijvende vervormingen onder zware belastingen. GAB is geschikt voor onderlagen waarbij de belastingen niet te hoog zijn.

Steenslagasfaltbeton (STAB)

Steenslagasfaltbeton is vergelijkbaar met GAB, maar wordt gemaakt van gebroken steenslag. Door de toepassing van gebroken steenslag is de weerstand tegen vervorming aanzienlijk hoger. STAB is daarom vaak beter geschikt voor onderlagen in gebieden met zwaarder verkeer.

Asfaltgranulaat in de fundering

Asfaltgranulaat wordt vaak gebruikt als funderingsmateriaal in de wegenbouw. Het biedt meerdere voordelen, waaronder duurzaamheid, kostenefficiëntie en snelle aanleg. Asfaltgranulaat is bestand tegen zware belastingen en weersomstandigheden, wat ervoor zorgt dat wegen met deze fundering minder onderhoud nodig hebben en langer meegaan.

Het gebruik van asfaltgranulaat kan ook leiden tot kostenbesparingen, vooral bij hergebruik van materiaal. Asfaltgranulaat is goedkoop en vereist minder arbeid en tijd bij de installatie. Bovendien is het direct klaar voor gebruik, wat het aanlegproces versnelt.

Bitumineuze funderingen

Een bitumineuze fundering wordt gemaakt door bitumen te mengen met korrelvormig materiaal. Deze fundering is geschikt voor ondergronden waarbij een extra hoge draagkracht nodig is. Bitumineuze funderingen zijn duurzaam en goed bestand tegen verkeer, maar kunnen gevoeliger zijn voor veroudering.

Funderingsmateriaal bij vernieuwing van asfaltwegen

Bij het vernieuwen van asfaltwegen wordt vaak de bovenlaag gefreesd. Het materiaal dat hierbij vrijkomt kan worden hergebruikt, mits het schoon is en geen teer bevat. Nadat de oude laag is verwijderd, wordt de weg schoongemaakt door een veeg- en zuigauto. Vervolgens wordt een kleeflaag aangebracht om zorg te dragen voor een goede hechting tussen de oude en de nieuwe asfaltlaag.

Bij kleinere herstellingen, zoals het herstellen van scheuren, wordt vaak een kleeflaag gebruikt. Deze laag vult de scheuren en zorgt voor een goede hechting en stabiliteit.

Funderingen bij nieuwe asfaltwegen

Bij het aanleggen van een nieuwe asfaltweg wordt doorgaans een constructie met drie lagen gebruikt: de base (onderlaag), de bind (tussenlaag) en de surf (bovenlaag). Deze lagen worden achtereenvolgens aangebracht, waarbij na elke laag een afklevering wordt uitgevoerd om een goede hechting tussen de lagen te waarborgen.

De base wordt meestal gemaakt van puin of grindasfaltbeton. De bindlaag bestaat meestal uit steenslagasfaltbeton of een andere asfaltsoort die geschikt is voor tussenlagen. De surf is de bovenlaag en wordt meestal gemaakt van asfaltbeton of een andere asfaltsoort die voldoet aan de eisen voor veiligheid en rijcomfort.

Samenstelling en eigenschappen van funderingsmaterialen

De samenstelling van funderingsmaterialen speelt een grote rol in hun functie en prestatie. Funderingsmaterialen kunnen variëren in samenstelling afhankelijk van de functie en toepassing. De volgende componenten zijn typisch aanwezig in funderingsmaterialen:

Steenslag: Voor de stevigheid en stabiliteit.
Zand: Voor de vulling en het vullen van de ruimtes tussen de grovere materialen.
Vulstof: Voor het verhogen van de dichtheid en het verbeteren van de hechting.
Bitumen: Als bindmiddel dat het mengsel verbindt en stabiliteit geeft.

De verhouding van deze componenten kan variëren afhankelijk van de gewenste eigenschappen van de fundering. Bijvoorbeeld, funderingen met een steenskelet zijn meestal geschikt voor onderlagen, terwijl funderingen met een zandskelet vaak worden gebruikt in toplagen.

Toepassingsgebieden van funderingsmaterialen

De keuze van het juiste funderingsmateriaal hangt af van verschillende factoren, zoals de draagkracht van de ondergrond, de verwachte belastingen en de gewenste levensduur van de weg. Ongestoffeerde funderingen zijn geschikt voor ondergronden met een lage draagkracht, terwijl gestoffeerde funderingen vaak worden gebruikt waar een hogere stabiliteit nodig is.

Asfaltgranulaat is bijvoorbeeld een goede keuze voor funderingen in gebieden waar snelle aanleg en minder onderhoud gewenst zijn. Bitumineuze funderingen zijn beter geschikt voor gebieden met zwaarder verkeer of waar extra stabiliteit nodig is.

Conclusie

De keuze van het juiste funderingsmateriaal is van groot belang voor de duurzaamheid en het functioneren van een asfaltweg. Funderingen vormen de basis van een weg en beïnvloeden direct de prestaties van de asfaltlagen erop. Door de juiste funderingsmaterialen te kiezen en correct toe te passen, kan worden gegarandeerd dat de weg voldoet aan de eisen voor veiligheid, rijcomfort en levensduur.

Het gebruik van moderne funderingsmaterialen zoals asfaltgranulaat biedt voordelen in termen van duurzaamheid, kostenbesparing en snelle aanleg. Door de structuur van de fundering goed te ontwerpen en te bouwen, kan worden bijgedragen aan een duurzame en efficiënte infrastructuur.