Fundering op staal: types, toepassingen, risico’s en herkenning

Published by Redactie on juli 21, 2025 | Category fundering

Een fundering op staal is een veelgebruikte methode in de bouwsector, vooral in regio’s waar de ondergrond stevig en draagkrachtig genoeg is. De term verwijst niet naar het gebruik van stalen materialen, maar naar het feit dat het bouwwerk direct op een stabiele grondlaag rust, zonder tussenkomst van palen of diepe fundamenten. In dit artikel wordt uitgebreid ingegaan op de drie meest gebruikte vormen van funderingen op staal, hun toepassingen, voordelen, nadelen en mogelijke risico’s. Daarnaast wordt uitgelegd hoe je kunt bepalen of een fundering op staal goed geplaatst is, en wat je kunt doen bij tekens van problemen.

Wat is fundering op staal?

Fundering op staal is een bouwtechniek waarbij het bouwwerk direct op een stevige grondlaag wordt geplaatst. Deze methode is vaak kostenefficiënt, omdat het minder ingrijpend is dan paalfundering. Toch is het niet geschikt voor alle ondergronden, zoals losse klei of veen. De keuze voor fundering op staal hangt af van factoren als de draagkracht van de bodem, de belasting van het gebouw, de grondwaterstand en de voorraad aan obstakels in de ondergrond.

De term 'staal' heeft historische oorsprong en verwijst naar een harde grondlaag, vaak zand of stevige klei. Deze grondlaag moet voldoende draagkracht hebben om de belasting van het gebouw op te vangen. Een fundering op staal is dus geen fundering gemaakt van stalen materialen, maar een fundering op een stevige ondergrond.

Soorten funderingen op staal

Er zijn drie veelgebruikte vormen van fundering op staal. Elke vorm heeft specifieke toepassingen, voordelen en nadelen. De keuze van het juiste type hangt af van de omstandigheden op de bouwlocatie, zoals de belasting die het gebouw uitoefent, de aard van de ondergrond en de wens van de ontwerper of opdrachtgever.

Plaatfundering

Een plaatfundering is de meest directe vorm van fundering op staal. Hierbij wordt een grote, gewapende betonplaat onder het gehele bouwwerk geplaatst. Deze plaat fungeert als een soort massieve vloer die de belasting van het gebouw gelijkmatig over de ondergrond verdeelt.

De plaatfundering is vooral geschikt voor gebouwen waarbij krachten gelijkmatig verdeeld moeten worden. Dit is bijvoorbeeld het geval bij zware constructies of bij gebouwen met een asymmetrische belasting. Bovendien beschermt de plaat de fundering tegen invloeden zoals vorst, zand en grondwater. Vaak wordt er een vorstrand aangebracht rond de plaat om deze extra te beschermen.

Een voordeel van de plaatfundering is dat het de ondergrond goed beschermt en een gelijkmatige verdeling van belasting garandeert. De nadeel is dat het een relatief dure oplossing is vanwege de hoeveelheid beton die nodig is.

Strookfundering

Een strookfundering bestaat uit een doorlopende strook van beton die onder dragende muren wordt aangebracht. Deze fundering is ideaal voor gebouwen waarbij de belasting voornamelijk door muren wordt gedragen. De strookfundering verdeelt de belasting gelijkmatig over de ondergrond en zorgt voor een stabiele basis voor de muren.

De strookfundering is een goedkope en eenvoudige oplossing, maar heeft minder draagkracht dan een plaatfundering. Daarom is deze methode meestal geschikt voor relatief lichte constructies en stabiele ondergronden.

Poerfundering

Een poerfundering bestaat uit betonnen blokken onder specifieke punten, zoals kolommen of drukpunten. Deze fundering is ideaal voor gebouwen waarbij de belasting niet gelijkmatig is verdeeld, bijvoorbeeld bij kolommen of bij zware machines in een industriële setting.

De poerfundering is een flexibele oplossing, aangezien het slechts op de nodige punten wordt aangebracht. De nadeel is dat het minder geschikt is voor gebouwen met een grote oppervlakte of voor ongelijke belastingen.

Wanneer wordt fundering op staal toegepast?

Fundering op staal wordt toegepast wanneer de bodem voldoende draagkrachtig is en de belasting van het bouwwerk niet te hoog is. De keuze voor deze methode hangt af van verschillende factoren:

Stevige ondergrond: Fundering op staal is meestal geschikt voor zandgrond of stevige kleigrond.
Beperkte belasting: Deze methode is geschikt voor woningen, schuren en garages.
Geen grote grondzettingen: In slappe klei- en veengebieden is paalfundering vaak beter.
Lage grondwaterstand: Hoge grondwaterstanden kunnen leiden tot optrekkend vocht en instabiliteit.

Fundering op staal is een economisch aantrekkelijke keuze, maar het is kwetsbaar voor veranderingen in de ondergrond, zoals inklinking, droogte of grondwaterveranderingen.

Voordelen van fundering op staal

Fundering op staal heeft meerdere voordelen ten opzichte van andere funderingsmethoden:

Kostenefficiënt: Fundering op staal is vaak goedkoper dan paalfundering.
Snel uit te voeren: Omdat het minder ingrijpend is, kan het sneller worden uitgevoerd.
Eenvoudig te onderhouden: Fundering op staal vereist in de meeste gevallen weinig onderhoud.
Beschermt tegen invloeden: De plaatfundering beschermt goed tegen vorst, zand en grondwater.

Nadelen en risico’s

Ondanks de voordelen, heeft fundering op staal ook nadelen en risico’s:

Kwetsbaar voor veranderingen in de ondergrond: Fundering op staal is gevoelig voor inklinking, droogte of grondwaterveranderingen.
Mogelijke schade: Woningen op stalen fundering kunnen inklinken als de ondergrond instabiel raakt, wat kan leiden tot schade aan de gevel, vloeren of muren.
Wateroverlast: Bij ongelijke zettingen of verkeerde grondwaterstanden kan wateroverlast ontstaan.
Niet geschikt voor elke ondergrond: Fundering op staal is niet geschikt voor losse klei of veen.

Hoe weet je of een fundering op staal goed geplaatst is?

Als je een huis koopt met een fundering op staal, is het belangrijk om te weten of de fundering goed geplaatst is. Hier zijn enkele stappen die je kunt ondernemen:

Constructieberekening controleren: Ga na of er een constructieberekening is gemaakt en of deze nog beschikbaar is. Laat deze berekening controleren door een professional.
Grondonderzoek uitvoeren: Ga na of er een grondonderzoek is gedaan en of dit door een onafhankelijke partij is gedaan.
Teken van problemen opsporen: Kijk of er tekenen zijn van problemen, zoals scheuren in muren, inklinking van vloeren of vochtproblemen.
Professioneel advies inwinnen: Als je twijfelt of je zorgen hebt, is het verstandig om professioneel advies in te winnen. Een bouwtechnisch bedrijf of adviseur kan de situatie beoordelen en eventuele herstelmaatregelen aanbevelen.

Herstelmethoden voor fundering op staal

Als er sprake is van problemen met een fundering op staal, zijn er verschillende herstelmethoden beschikbaar. Deze methoden zijn afhankelijk van de oorzaak van het probleem en de mate van schade. Enkele veelgebruikte herstelmethoden zijn:

Funderingsherstel

Funderingsherstel is een cruciaal proces om verzakkingen en scheurvorming aan te pakken. Het begint met een technische inspectie om de oorzaak van het probleem te achterhalen. Vervolgens kunnen methodes worden toegepast zoals het versterken van de funderingsbalken en het stabiliseren van de draagkrachtige grond.

Grondstabilisatie

Grondstabilisatie speelt een essentiële rol bij het versterken van funderingen op staal. Deze techniek verbetert de eigenschappen van de bodem en verhoogt de draagkracht. Door geavanceerde methoden te gebruiken, wordt de grond onder de fundering verstevigd. Dit voorkomt verdere verzakking en zorgt voor een gelijkmatige verdeling van de belasting.

Ondergrouten

Bij ondergrouten wordt een betonmortel of epoxyhars onder de fundering geïnjecteerd om het oppervlak volledig op te vullen. Deze techniek zorgt voor een betere verdeling van de druk op de fundering en verhoogt de stabiliteit van de constructie. Ondergrouten is bijzonder effectief bij funderingen op staal omdat het zwakke punten in het draagvlak versterkt.

Conclusie

Fundering op staal is een veelvoorkomende vorm van fundering in Nederland, vooral in dorpen en steden met een relatief stevige ondergrond. Ondanks de naam heeft deze funderingsoort niets met het materiaal staal te maken, maar verwijst naar de stevigheid van de fundering op een draagkrachtige ondergrond. Het is een economisch aantrekkelijke keuze, maar het is kwetsbaar voor veranderingen in de ondergrond zoals inklinking, droogte of grondwaterveranderingen.

Woningen op stalen fundering kunnen inklinken als de ondergrond instabiel raakt, wat kan leiden tot schade aan de gevel, vloeren of muren. Daarnaast kan wateroverlast ontstaan bij ongelijke zettingen of verkeerde grondwaterstanden. Het is daarom belangrijk dat woningeigenaren zich bewust zijn van de funderingsoort van hun woning en regelmatig controleren op tekenen van schade of inklinking.

Als er sprake is van zorgen, is het verstandig om professioneel advies in te winnen. Een gedetailleerd bodemonderzoek en eventuele herstelmaatregelen kunnen schade voorkomen of herstellen. Voor woningen op stalen fundering is het verstandig om contact op te nemen met een bouwtechnisch bedrijf of adviseur, die de situatie kan beoordelen en oplossingen kan bieden.

Bronnen

balk
staal