Hoe bereken je de breedte van een fundering? Technische richtlijnen en factoren

Published by Redactie on juli 22, 2025 | Category fundering

Bij het bouwen of uitbreiden van een woning, schuur of tuinhuis is het ontwerpen en uitvoeren van een stevige fundering een essentieel onderdeel. De breedte van een fundering bepaalt de stabiliteit van het gebouw en is daarom een cruciale beslissing in het bouwproces. Deze breedte is niet willekeurig te kiezen; zij hangt af van diverse technische en praktische factoren. In dit artikel worden de belangrijkste aandachtspunten en richtlijnen bij het berekenen van de breedte van een fundering besproken, met nadruk op de invloed van de ondergrond, de belasting, het type constructie en de bouwmaterialen.

Belangrijke factoren bij het bepalen van de breedte van een fundering

De breedte van een fundering moet zodanig worden gekozen dat het gebouw op lange termijn stabiel blijft en aan de ladingen kan meebestaan. Hieronder worden de meest relevante factoren toegelicht, op basis van de beschikbare informatie.

1. Type grond

De stabiliteit van de ondergrond speelt een grote rol in het bepalen van de breedte van de fundering. In zachte of zwakke grondsoorten, zoals klei of veen, is een bredere fundering vaak nodig om de druk van het gebouw te verdelen. In hardere grondsoorten kan een kleinere breedte voldoende zijn, mits de fundering diep genoeg is gelegd. In gebieden met losse bodemlagen, zoals in de Randstad en het westen van Nederland, is het vaak noodzakelijk om een fundering op palen te kiezen om de verzakking van het gebouw te beperken.

2. Hoogte van de constructie

Hoe hoger de muur of constructie is, hoe meer druk er op de fundering uitgeoefend wordt. Een tuinmuur van 80 cm hoog vereist bijvoorbeeld een bredere fundering dan een muurtje van 30 cm. De breedte moet voldoende zijn om de belasting van de muur te kunnen dragen.

3. Belasting

De belasting die de fundering moet dragen is afhankelijk van het gewicht van de constructie. Bijvoorbeeld, een zwaar gebouw of een muur met vullingen zoals aarde of planten vereist een bredere fundering. In zulke gevallen kan een breedte van meer dan 60 cm nodig zijn. Het is verstandig om hierbij professioneel advies in te winnen, zodat de fundering voldoet aan de eisen van de constructie en de bouwvoorschriften.

4. Bouwmaterialen

Het type bouwmaterialen dat wordt gebruikt heeft ook invloed op de breedte van de fundering. Beton is een veelgebruikt materiaal voor funderingen vanwege zijn sterke drukverdeling en duurzaamheid. Bij het gebruik van beton is een breedte van minimaal 40 cm aan te raden voor lichte constructies.

Aanbevolen breedtes voor funderingen

De breedte van een fundering wordt bepaald door de belasting die op de constructie uitgeoefend wordt. In de meeste gevallen is een minimumbreedte vereist om de stabiliteit van de fundering te waarborgen. De volgende richtlijnen zijn afgeleid uit de meest voorkomende constructies en technieken:

1. Voor een enkele muur

Voor een enkele muur is een fundering met een breedte van 25 cm aanbevolen. Dit is een eenvoudige oplossing die voldoende ondersteuning biedt voor lichte constructies. Deze breedte is geschikt voor tuinmuren of lage muren die weinig gewicht dragen. Echter, het is belangrijk om te controleren of deze breedte voldoet aan de lokale bouwvoorschrachten en de omstandigheden van de ondergrond.

2. Voor een spouwmuur

Voor een spouwmuur is een breedte van 40 cm aan te raden. Dit is nodig om de extra belasting van de spouw te kunnen dragen. Bij het gebruik van zware materialen of bij extra zware constructies kan de breedte nog verder uitgebreid moeten worden.

3. Voor zware constructies

Bij zware constructies, zoals een uitbreiding van een woning of een schuur met zwaar materiaal, is een breedte van 60 cm of meer vaak nodig. De exacte breedte moet hierbij berekend worden op basis van de belasting en de stabiliteit van de ondergrond.

4. Voor fundering op palen

In zachte of losse bodems is een fundering op palen vaak de beste oplossing. In dergelijke gevallen is de breedte van de fundering minder belangrijk dan de diepte en de verdeling van de belasting over de palen. De breedte van de funderingsplaat kan in dit geval variëren, afhankelijk van het gewicht van de constructie.

Verweren van de fundering

Na het storten van het beton is het belangrijk om de fundering te verweren. Dit zorgt ervoor dat de fundering glad en waterpas wordt, en dat de betonlaag voldoende versterkt is. Het verweren moet zorgvuldig worden uitgevoerd om schade aan de fundering te voorkomen.

Stappenplan voor het berekenen van de breedte van een fundering

Het bepalen van de breedte van een fundering is een technische en verantwoorde klus die het beste uitgevoerd wordt met professioneel advies. Toch zijn er een aantal stappen die u als eigenaar of aannemer kunt volgen om een goed beeld te krijgen van de benodigde breedte en de manier van uitvoering.

1. Grondonderzoek uitvoeren

Voor een betrouwbare berekening is een grondonderzoek van essentieel belang. Dit onderzoek bestaat uit veldonderzoek en laboratoriumonderzoek om de samenstelling van de bodem, de diepte van de draagkrachtige lagen en de grondwaterstand vast te stellen. De resultaten van dit onderzoek geven inzicht in de stabiliteit van de ondergrond en helpen bij het bepalen van de juiste funderingsvorm.

2. Advies van een bouwkundige

Het is sterk aan te raden om professioneel advies in te winnen bij het bepalen van de breedte van de fundering. Een ervaren bouwkundige of constructeur kan precies berekenen welke breedte nodig is voor uw specifieke situatie. Dit zorgt niet alleen voor een betere kwaliteit van de fundering, maar voorkomt ook kostbare fouten of problemen in de toekomst.

3. Type fundering bepalen

Er zijn drie hoofdtype funderingen die vaak worden onderscheiden: - Fundering op staal (ondiep aangelegde fundering) - Fundering op palen (diep aangelegde fundering) - Tussenvormen, zoals fundering op putten of grondverbetering

De keuze voor een type fundering hangt af van de bodemgesteldheid en de benodigde stabiliteit van het gebouw. In losse of zachte bodems is een fundering op palen vaak de beste oplossing.

4. Poeren in complexe situaties

Bij lokaal hoge belastingen, zoals bij liftschachten of zware machines, kan het nodig zijn om palen te groeperen onder één funderingselement. Dit noemt men een poer. Poeren zijn vaak breder en hoger dan standaard funderingen en bevatten meestal 2 tot 4 palen. In uitzonderlijke gevallen kunnen er zelfs 8 of meer palen in een poer worden aangebracht.

Conclusie

De breedte van een fundering is een essentieel aspect van het bouwen of verbouwen van een constructie. De breedte moet voldoende zijn om de belasting van de constructie te dragen en ervoor te zorgen dat de fundering stabiel blijft. De aanbevolen breedtes variëren afhankelijk van de soort constructie, de hoogte van de muur, de belasting, het type grond en de bouwvoorschrachten. Het is verstandig om advies in te winnen bij een bouwkundige of professional om ervoor te zorgen dat de fundering voldoet aan de eisen en dat er geen problemen ontstaan in de toekomst.

Een goed ontworpen en uitgevoerde fundering zorgt voor stabiliteit, duurzaamheid en veiligheid van de constructie. Door de juiste breedte te kiezen en de juiste bouwmethoden toe te passen, kan een fundering jaren meegaan zonder problemen.