De juiste funderingsdiepte bij een aanbouw: Factoren, richtlijnen en praktijkvoorbeelden

Published by Redactie on juli 22, 2025 | Category fundering

Bij het uitbreiden van een woning met een aanbouw is het kiezen van de juiste funderingsdiepte een cruciale stap. De fundering vormt namelijk de basis voor de stabiliteit en duurzaamheid van het gebouw en speelt een sleutelrol bij het voorkomen van verzakkingen, scheuren en vochtproblemen. De diepte van de fundering hangt af van verschillende factoren, zoals de bodemgesteldheid, de belasting van de aanbouw, de vorstgrens en de aanwezigheid van grondwater. In dit artikel worden deze aspecten besproken, met aandacht voor richtlijnen, praktijkvoorbeelden en aanbevelingen.

De rol van de fundering bij een aanbouw

Een fundering is de ondergrond van elk bouwwerk en zorgt ervoor dat het gewicht van de constructie gelijkmatig over de grond wordt verdeeld. Dit is van groot belang om eventuele verzakking of schade aan de structuur te voorkomen. De fundering moet daarom voldoende diep liggen om de stabiliteit van het bouwwerk te waarborgen, maar ook de juiste breedte en hoogte moeten worden aangehouden. Bij een aanbouw van een huis, garage of vlonder hangt de benodigde diepte van de fundering af van het type bouwmaterialen, de gewichtsbelasting en de aard van de ondergrond. Een fundering die te weinig diep of onvoldoende verankerd is, kan leiden tot scheuren in muren, vochtproblemen of zelfs tot volledige instorting in extreme gevallen.

Factoren die de funderingsdiepte bepalen

De funderingsdiepte wordt bepaald door meerdere factoren die samenwerken om de stabiliteit en duurzaamheid van de aanbouw te waarborgen. De belangrijkste factoren zijn:

1. Bodemgesteldheid

De aard van de ondergrond is een van de belangrijkste bepalende factoren bij het bepalen van de funderingsdiepte. In Nederland komen verschillende bodemtypen voor, zoals zand, klei, leem en veen. Elk type heeft verschillende druk- en sterkte-eigenschappen die invloed hebben op de constructie van de fundering.

Zandgrond is een stabiele ondergrond en kan in veel gevallen met een relatief minder diepe fundering worden afgedekt. In een voorbeeld uit de bronnen wordt genoemd dat in de regio Eindhoven, waar de bodem zandgrond is, een funderingsbalk van 50 cm breed en 30 cm hoog en een diepte van 80 cm onder maaiveld voldoende kan zijn.
Klei en leem zijn minder stabiel en kunnen veel vocht vasthouden. Dit maakt de grond instabiel, waardoor de fundering diep genoeg moet worden gelegd om voorbij deze bewegingen te reiken.
Veengrond is in het algemeen niet geschikt als dragende laag. Een aanbouw op veengrond vereist meestal een diepere fundering of alternatieve constructie-methodes, zoals fundering op palen.
Grondwater kan ook een belangrijke factor zijn. Als het grondwater dichtbij ligt, kan de fundering snel verzakken of instabiel worden. In dergelijke gevallen kan het noodzakelijk zijn om de fundering dieper te leggen of extra maatregelen te nemen.

2. Vorstgrens

Een andere belangrijke factor bij het bepalen van de funderingsdiepte is de vorstgrens. Volgens de Nederlandse bouwvoorschriften moet een fundering minimaal 80 centimeter diep zijn om onder de vorstgrens te komen. Dit is belangrijk omdat grond in de winter kan bevriezen en uitzetten, wat kan leiden tot het opheffen van de fundering en structurele schade. Voor sommige bodemtypen en situaties kan deze diepte echter aanzienlijk groter zijn.

In een voorbeeld uit de bronnen wordt vermeld dat bij fundering op staal traditioneel sleuven gegraven worden tot op circa 80 cm beneden het maaiveld. De aanleg van de fundering is op deze diepte vorstvrij. Bij erg strenge winters komt de vorst niet onder de fundering, wat de stabiliteit verder verzekert.

3. Gewicht van de aanbouw

De funderingsdiepte hangt ook af van het gewicht dat de aanbouw op de fundering legt. Een zwaardere aanbouw vereist meestal een diepere fundering om het gewicht effectief te verdelen en verzakking te voorkomen. De belasting kan ook worden beïnvloed door het gebruik van zware materialen, zoals baksteen of beton, of door het aantal verdiepingen in de aanbouw.

4. Klimaat en seizoensinvloeden

In regio's met extreme klimaatcondities, zoals hoge temperaturen of zware winterperiodes, is het belangrijk om rekening te houden met seizoensinvloeden op de fundering. Deze invloeden kunnen leiden tot uitzetting of krimp van de grond, wat de fundering kan belasten of zelfs leiden tot scheuren in de constructie.

5. Lokaal bouwbeleid en bouwvoorschriften

Bij het bepalen van de funderingsdiepte is het ook belangrijk om rekening te houden met lokale bouwvoorschriften en richtlijnen. Deze kunnen variëren afhankelijk van de regio en het type bouwproject. In sommige gevallen is er een minimale wettelijke eis voor de funderingsdiepte, die moet worden nageleefd om te voldoen aan de bouwcontrole.

Richtlijnen en praktijkvoorbeelden

Bij het uitvoeren van een aanbouw is het belangrijk om een systematisch aanpak te volgen om de juiste funderingsdiepte te bepalen. Hieronder zijn enkele richtlijnen en praktijkvoorbeelden opgenomen:

1. Grondonderzoek uitvoeren

Een grondonderzoek is een essentieel onderdeel van het funderingsproces. Het helpt om de aard van de ondergrond te bepalen en eventuele problemen te identificeren. Bij een aanbouw wordt vaak een grondverzachter of grondversterker ingezet om de stabiliteit van de ondergrond te testen.

2. Funderingsdiepte bepalen

Na het grondonderzoek kan de funderingsdiepte worden bepaald aan de hand van de bovengenoemde factoren. In het geval van zandgrond kan een funderingsdiepte van 80 cm voldoende zijn. Voor minder stabiele grondsoorten kan de diepte echter aanzienlijk groter zijn.

3. Breedte en hoogte van de fundering

De breedte en hoogte van de funderingsbalk zijn eveneens belangrijk. Bij een aanbouw van bijvoorbeeld 3×4 meter is een funderingsbalk van 50 cm breed en 30 cm hoog vaak voldoende, mits de bodem voldoende stevig is.

Voor een enkele muur is een fundering van 25 cm breed voldoende.
Voor een spouwmuur is een breedte van 40 cm aan te raden.

4. Type fundering bepalen

Er zijn drie hoofdtype funderingen die vaak worden onderscheiden:

Fundering op staal (ondiep aangelegde fundering)
Fundering op palen (diep aangelegde fundering)
Tussenvormen, zoals fundering op putten of grondverbetering

De keuze voor een specifiek type fundering hangt af van de locatie en de aard van de ondergrond. In regio's waar de dragende grondlaag diep ligt, wordt vaak gekozen voor een fundering op palen. Hierbij worden heipalen in de grond geslagen totdat de dragende laag bereikt wordt.

Conclusie

De juiste funderingsdiepte bij een aanbouw is van groot belang voor de stabiliteit, duurzaamheid en veiligheid van de constructie. De diepte wordt bepaald door meerdere factoren, zoals de bodemgesteldheid, de vorstgrens, de belasting van de aanbouw en lokaal bouwbeleid. Het is daarom essentieel om een grondonderzoek uit te voeren en de juiste funderingsmaatregelen te nemen. In de praktijk zijn er verschillende richtlijnen en aanbevelingen voor de funderingsdiepte, afhankelijk van de situatie op de bouwlocatie. Door rekening te houden met deze aspecten kan een stevige en duurzame fundering worden gerealiseerd.

Bronnen

diepte