Fundering van een huis gebouwd in 1994: typen, risico's en herkenning van problemen

In Nederland is de fundering van een woning cruciaal voor de stabiliteit en duurzaamheid van het gebouw. Voor huizen die in 1994 zijn gebouwd, is het begrijpen van de funderingstoepassing en de eventuele risico's van belang, zowel voor de huiseigenaar als voor eventuele kopers op de woningmarkt. In deze tekst wordt ingegaan op de typen fundering die typisch zijn voor huizen uit die bouwperiode, de invloed van de bodem en het klimaat, en hoe funderingsproblemen herkend en voorkomen kunnen worden.

Typen funderingen en bouwperiode

De bouwperiode van een huis bepaalt vaak het type fundering. Voor huizen die tussen 1900 en 1945 zijn gebouwd, was een houten paalfundering een veelvoorkomende keuze. Deze fundering is echter kwetsbaar voor aantasting, vooral bij variaties in grondwaterstanden. Tijdens droge perioden kan het grondwaterpeil dalen, wat leidt tot houtrot en uiteindelijk funderingsproblemen.

Voor huizen die na 1945 zijn gebouwd, is er een duidelijke overgang naar modernere en duurzamere funderingstechnieken. Huizen uit de jaren zestig en daarna zijn vaak uitgerust met een diepere fundering of een fundering op betonnen palen. Dit is een gevolg van verbeterde bouwtechnieken en een betere kennis van grondmechanica.

Voor huizen die in 1994 zijn gebouwd, is het waarschijnlijk dat ze op een betonnen fundering of op moderne funderingspalen rusten. Deze types zijn stabieler en minder gevoelig voor de invloeden van het klimaat dan de oudere houten funderingen. Echter, zelfs moderne funderingen kunnen problemen opleveren, vooral in risicogebieden met een gevoelige bodemstructuur.

Hoe bepaal je het type fundering van je woning?

Om te achterhalen welk type fundering je huis heeft, zijn er een aantal methoden die gebruikt kunnen worden:

  • Bouwtekeningen en documentatie: Tijdens de aankoop van een huis ontvangt de koper vaak oude bouwtekeningen en kadastergegevens. Deze documenten geven vaak duidelijke informatie over het type fundering dat is gebruikt.

  • Bouwperiode onderzoeken: Huizen uit de periode 1900–1945 hebben vaak houten paalfunderingen, terwijl huizen uit de jaren na 1945 meestal op betonnen funderingen of moderne palen rusten.

  • Gemeente raadplegen: De afdeling Bouw- en Woningtoezicht van de gemeente kan informatie geven over de oorspronkelijke bouwconstructie van een woning. Ook kunnen ze aanduiden of er risico's zijn met betrekking tot grondwaterstanden, wat van belang is bij huizen met houten funderingen.

Risico’s van funderingsproblemen bij huizen uit 1994

Hoewel huizen uit 1994 in principe op moderne funderingen staan, is het niet ondenkbaar dat er toch funderingsproblemen optreden. Dit kan het geval zijn bij huizen die op een gevoelige bodem staan of bij huizen waarbij de fundering niet correct is geïnstalleerd. Ook kan het effect van klimaatverandering, zoals droogte en extreme weersomstandigheden, leiden tot bodemverplaatsing en hierdoor funderingsproblemen veroorzaken.

Het Kennis Centrum Aanpak Funderingsproblematiek (KCAF) meldt dat tussen 487.000 en 537.000 panden momenteel verhoogd risico lopen op verzakking door droogte. Door klimaatverandering kan dit aantal zelfs stijgen tot 687.000. Huizen die op veen of klei staan, zijn vaak gevoeliger voor deze problemen dan huizen op zand.

Signalen van funderingsproblemen

Het herkennen van funderingsproblemen is essentieel om schade aan het huis en mogelijke risico’s voor inwoners te voorkomen. De volgende signalen zijn waarschuwingen die aangeven dat de fundering mogelijk niet meer stabiel is:

  • Verzakking en scheefstand: Dit is een van de meest opvallende signalen en komt vaak voor bij huizen met houten funderingspalen of ondiepe funderingen in veengebieden. In de buurt kunnen vaak gelijksoortige woningen ook funderingsproblemen vertonen.

  • Scheuren in de buitengevel: Funderingsproblemen leiden vaak tot brede en lange scheuren in de gevelwanden. Deze scheuren zijn breder dan normale haarscheurtjes en duiden op interne spanningen in de constructie van het huis.

  • Bredere scheuren in binnenmuren en vloeren: Doordat de fundering (gedeeltelijk) verzakt, krijgen de muren en vloeren minder steun. Dit leidt tot het ontstaan van steeds grotere scheuren, wat duidt op een verzwakte fundering.

  • Deur- en kozijnsproblemen: Deuren en ramen kunnen moeilijk dicht of open gaan, of ze zitten scheef. Dit is vaak het gevolg van beweging in de fundering.

  • Vloeren die scheef of hol staan: Dit is een duidelijk teken dat de fundering niet meer evenwichtig ondersteunt.

Nationale aanpak en maatschappelijke implicaties

In Nederland is de funderingsproblematiek in de afgelopen jaren steeds duidelijker geworden. In 2021 heeft Vereniging Eigen Huis, samen met relevante partners, het manifest "Deltaplan funderingsschade" aangeboden aan politiek Den Haag. In dit manifest wordt aangedrongen op een regierol voor het Rijk bij het oplossen van funderingsproblemen. In 2023 is een motie aangenomen door de Tweede Kamer om de kosten van funderingsherstel eerlijker te verdelen. In 2024 presenteerde de Raad voor Leefomgeving en Infrastructuur het advies "Goed Gefundeerd", dat een stevige basis biedt voor een nationale aanpak.

De actuele discussie rondom funderingsherstel betreft ook financiële aspecten. Momenteel is er geen verzekering die funderingsherstelkosten dekt. Daarom pleiten verenigingen zoals Vereniging Eigen Huis voor een eerlijke verdeling van kosten tussen huiseigenaren en de overheid. Er is een wens naar een nationaal plan dat de problemen op een systematische manier aanpakt.

Funderingsherstel: wanneer actie ondernemen?

Bij het herkennen van de eerder genoemde signalen is het verstandig om professionele hulp in te schakelen. Een inspectie door een geotechnisch ingenieur of bouwkundig expert kan duidelijk maken of er daadwerkelijk sprake is van funderingsproblemen en wat de beste aanpak is. Funderingsherstel kan variëren van kleine aanpassingen tot complete saneringen, afhankelijk van de mate van schade.

Een vroegtijdige interventie kan ervoor zorgen dat herstelkosten beperkt blijven en dat de stabiliteit van het huis zo snel mogelijk hersteld wordt. Dit is vooral belangrijk voor huizen die in risicogebieden staan of oude funderingstechnieken gebruiken.

Conclusie

De fundering van een huis uit 1994 is in de meeste gevallen gebaseerd op moderne bouwtechnieken, zoals betonnen funderingen of moderne palen. Toch kan de stabiliteit van deze funderingen worden bedreigd door variaties in het klimaat, zoals droogte en extreme weersomstandigheden. Het is daarom belangrijk om de bouwperiode en de oorspronkelijke fundering van een woning te kennen. Dit helpt bij het bepalen van eventuele risico’s en het herkennen van funderingsproblemen op een vroeg stadium.

In de huidige context van klimaatverandering en bodemproblematiek is het ook belangrijk dat er een nationale aanpak ontwikkeld wordt. De rol van de overheid, verenigingen en particuliere partijen in de verdere oplossing van funderingsproblemen is essentieel. Voor de huiseigenaar is het verstandig om vroegtijdig te handelen bij het opmerken van funderingsproblemen, om schade en kosten te beperken.

Bronnen

  1. Lokale regelgeving overheid.nl
  2. Funderingsproblemen en risicogebieden – eigenhuis.nl
  3. Welke fundering heeft mijn huis? – fundering.help
  4. Risico’s oude fundering – duurzaamfunderingsherstel.nl

Related Posts