Funderingsonderzoek van een woning: Belang, methoden en voordelen bij aankoop of renovatie

Published by Redactie on juli 22, 2025 | Category fundering

Bij de aankoop van een huis, maar ook bij renovatie of uitbouw, speelt de fundering een cruciale rol in de structuur- en financiële veiligheid. De fundering is het ondersteunende deel van het huis dat het gewicht en de belastingen van de gehele constructie opvangt. Een onvoldoende of verslechterde fundering kan leiden tot serieuze bouwkundige problemen en aanzienlijke kosten. In dit artikel wordt ingegaan op de betekenis van funderingsonderzoek, de verschillende methoden, de rol bij de aankoop van een woning, en de voordelen van een dergelijk onderzoek.

Wat is een fundering?

Een fundering is het laagste en ondersteunende deel van een muur of een constructie. Het woord "fundering" komt oorspronkelijk uit het Nederlands en heeft verschillende vertalingen in het Engels, zoals foundation, base, of substructure. In het bouwtechnische jargon betekent de fundering de ondergrond waarop het huis rust, vaak in de vorm van een betonnen plaat of kolommen die het gewicht van het huis opnemen. De fundering moet voldoen aan strenge bouwkundige eisen, afhankelijk van de grondsoort, de belastingen en de levensduur van de constructie.

Er zijn verschillende typen funderingen, afhankelijk van de ondergrond en het gewicht van de woning. Een fundering op staal, zoals vermeld in de bronnen, is een situatie waarin het huis direct op de bodem is gefundeerd, zonder gebruik van palen of diepe funderingen. Dit type fundering komt vaak voor in regio’s met veen- of zandgrond, maar is kwetsbaar voor bodemdaling, wat leidt tot verschuivingen, scheuren en vloeren die doorzakken.

Waarom is funderingsonderzoek belangrijk?

Een funderingsonderzoek is een essentieel onderdeel van de bouwkundige inspectie van een woning, zowel tijdens de aankoop als bij renovatie of uitbouw. De fundering is immers de basis van het huis en bepaalt mede de stabiliteit en levensduur van de constructie. Een slechte of verslechterde fundering kan leiden tot:

Scheuren in muren of gevels
Scheve vloeren of deuren
Zakkingen of ongelijke vloeren
Structuurproblemen in de toekomst

Bij de aankoop van een huis is een funderingsonderzoek van het grootste belang om mogelijke risico's en kosten te identificeren. Zonder dergelijk onderzoek kan een koper makkelijk worden geconfronteerd met onverwachte herstelkosten, zoals vermeld in een van de bronnen, waarbij de geschatte herstelkosten van € 10.000 uitkwamen op € 110.000.

Soorten funderingsonderzoek

Er zijn meerdere fasen en typen funderingsonderzoek die uitgevoerd kunnen worden, afhankelijk van het doel en de mate van detail die gewenst is. In de praktijk worden vaak een funderingsrisico onderzoek fase 0 en een funderingsonderzoek fase 1 onderscheiden.

Funderingsrisico onderzoek fase 0

Dit is een vrij eenvoudig onderzoek dat snel een inzicht geeft in de funderingsstatus van een woning. Het is bedoeld als een eerste indicatie en helpt om grove risico's of afwijkingen in het oog te krijgen. Een dergelijk onderzoek is vaak goedkoper dan een uitgebreider onderzoek en geschikt voor kopers die snel een beeld willen krijgen van de funderingsrisico’s.

Funderingsonderzoek fase 1

Dit onderzoek is uitgebreider en biedt een dieper inzicht in de staat van de fundering. Het omvat niet alleen een visuele inspectie, maar ook technische metingen zoals lasermetingen van vloeren en muren om te zien of er sprake is van zakkingen of verschuivingen. Tijdens een fase 1 onderzoek kan ook gecontroleerd worden of aanbouwen of uitbouwen stabiel zijn en of ze dezelfde fundering gebruiken als de hoofdwoning.

In praktijkbeelden is gebleken dat een funderingsonderzoek in fase 1 vaak essentieel is om verborgen problemen te ontdekken. Zo kon bij een woning in Doorn een aanzienlijke verzakking worden geïdentificeerd, wat leidde tot de beslissing om het koopcontract niet door te voeren. Dit bespaarde de koper honderden duizenden euro’s aan mogelijke herstelkosten.

Funderingsonderzoek bij aankoop van een woning

Tijdens de aankoop van een woning is het verstandig om een funderingsonderzoek uit te voeren voordat het definitieve koopcontract wordt getekend. Dit onderzoek helpt om eventuele funderingsproblemen te identificeren en de koper in staat te stellen om eventueel voorwaarden op te nemen in het koopcontract, zoals bijvoorbeeld een clausule die het recht geeft om het contract te laten vervallen als er funderingsproblemen blijken te zijn.

In een van de verhalen uit de bronnen werd duidelijk hoe een funderingsonderzoek een koper hielp om een funderingsprobleem te ontdekken. In dat geval was er sprake van een fundering die niet voldoet aan de huidige normen, wat leidde tot een voorlopig koopcontract met een extra clausule. Na het onderzoek bleek dat de herstelkosten aanzienlijk hoger waren dan eerst gedacht, waardoor het contract kon worden afgewezen. Dit geval toont aan hoe belangrijk het is om een funderingsonderzoek uit te voeren voordat een aankoop wordt voltrokken.

Funderingsonderzoek bij renovatie of uitbouw

Niet alleen bij de aankoop, maar ook bij renovatie of uitbouw is een funderingsonderzoek van groot belang. Vooral bij uitbreidingen of aanbouwen moet gecontroleerd worden of de bestaande fundering in staat is om het extra gewicht van de uitbouw op te nemen. In sommige gevallen is het noodzakelijk om de fundering aan te passen of uit te breiden om de stabiliteit van het gehele gebouw te waarborgen.

Bij een woning die al oud is en mogelijk uitbouwplannen bevat, is het verstandig om eerst een bouwkundige keuring uit te voeren, waarbij ook de fundering wordt beoordeeld. In het voorbeeld uit de bronnen werd een oudere woning gekeurd, en bleek er sprake te zijn van twijfels over de bouwkundige staat, waaronder ook de fundering. Het onderzoek gaf duidelijk inzicht in de risico’s en maakte het mogelijk om een verstandig besluit te nemen.

Voordelen van een funderingsonderzoek

Een funderingsonderzoek biedt diverse voordelen, zowel voor kopers als voor eigenaars. De belangrijkste voordelen zijn:

Vroege detectie van problemen: Een funderingsonderzoek kan verborgen problemen ontdekken die niet direct zichtbaar zijn.
Financiële besparing: Door vroegtijdig funderingsproblemen te identificeren, kan het voorkomen worden dat er aanzienlijke herstelkosten ontstaan.
Verhoogde kwaliteit van de bouwkundige keuring: Een funderingsonderzoek is een essentieel onderdeel van de bouwkundige inspectie en helpt om het algemene bouwkundige risico in kaart te brengen.
Vermindering van juridische risico’s: Bij aankoop van een woning is het verstandig om een funderingsonderzoek uit te voeren om eventuele juridische verantwoordelijkheden te bepalen.
Vertrouwen in de structuur van het huis: Een goed uitgevoerd funderingsonderzoek geeft kopers en eigenaars meer zekerheid over de stabiliteit en levensduur van het huis.

De rol van een funderingsdeskundige

Een funderingsonderzoek wordt vaak uitgevoerd door een onafhankelijke funderingsdeskundige of bouwkundig inspecteur. Deze deskundigen hebben de nodige kennis en ervaring om funderingsproblemen te herkennen en te beoordelen. In het voorbeeld uit de bronnen speelde Fred Tokkie een sleutelrol bij het funderingsonderzoek van verschillende woningen. Zijn expertise en grondige inspectie bleken essentieel om risico's in kaart te brengen en kopers te adviseren.

Een funderingsdeskundige kan ook adviezen geven over mogelijke herstelmaatregelen of preventieve onderhoudsacties. In sommige gevallen is het mogelijk om de fundering te verstevigen of aan te passen, bijvoorbeeld door het plaatsen van nieuwe palen of het uitvoeren van funderingsherstel.

Conclusie

De fundering van een woning is een cruciale bouwkundige aspect die direct beïnvloed wordt door de grondsoort, de belastingen en de levensduur van het huis. Een onvoldoende of verslechterde fundering kan leiden tot aanzienlijke bouwkundige en financiële risico's. Daarom is het verstandig om een funderingsonderzoek uit te voeren, zowel bij de aankoop van een woning als bij renovatie of uitbouw.

Er zijn verschillende typen funderingsonderzoek, waarbij een fase 0 onderzoek een snel inzicht geeft in de funderingsrisico’s, en een fase 1 onderzoek een dieper onderzoek uitvoert, inclusief technische metingen. Bij de aankoop van een woning is het verstandig om een funderingsonderzoek uit te voeren voordat het definitieve koopcontract wordt getekend. Dit helpt om eventuele risico’s in kaart te brengen en juridische of financiële verantwoordelijkheden te bepalen.

Een funderingsonderzoek biedt tal van voordelen, waaronder vroege detectie van problemen, financiële besparing en vertrouwen in de bouwkundige staat van het huis. Het is daarom aan te raden om dit onderzoek altijd mee te nemen in de aankoopproces of renovatieplannen.

Bronnen

huis