Funderingen van woningen uit de jaren 20: kenmerken, problemen en oplossingen

Published by Redactie on juli 22, 2025 | Category fundering

Bij het aankopen of onderhouden van een woning is het belangrijk om kennis te maken met de bouwperiode en de specifieke kenmerken van het huis. In dit artikel wordt ingegaan op de funderingen van woningen die zijn gebouwd in de jaren 20, een periode die karakteristieke bouwmethoden en constructieve oplossingen kent. Deze funderingen kunnen bepalend zijn voor de stabiliteit, de eventuele problemen en de mogelijke oplossingen bij renovatie of uitbreiding. Met name woningen die vóór 1920 zijn gebouwd of in de jaren 20-40, zoals jaren ’30 woningen, tonen zich vaak met bepaalde funderingskenmerken die specifieke aandacht verdienen.

De bouwperiode en funderingsmethoden

Woningen die zijn gebouwd vóór 1920 zijn vaak getroffen door bouwmethoden die tegenwoordig als verouderd of onveilig worden beschouwd. In die tijd was de woningbouw in de stadsuitbreidingswijken vaak het gevolg van een groot tekort aan woonruimte. Dit leidde tot een snelle bouwperiode waarin kwaliteit soms in de schaduw stond van snelheid en kosten. Deze woningen bevatten vaak ingemetselde stalen lateibalken en andere constructieonderdelen die nu vaak zijn aangetast door corrosie of slijtage.

Daarnaast zijn in de jaren 20 en 30, die gezamenlijk vaak worden genoemd als 'jaren 30 woningen', veel huizen van hoge kwaliteit gebouwd. Deze huizen worden vaak als karakteristiek en gewild gezien op de woningmarkt. Zij zijn vaak gebouwd met sterke materialen zoals spouwmuren en zijn bekend om hun esthetiek en functie. Toch blijven ook deze huizen niet onbeschadigd door de tijd. De fundering is een van de cruciale elementen die tijdens renovatie of uitbreiding een rol kunnen spelen in de stabiliteit van het geheel.

Kenmerken van funderingen in jaren 20 woningen

In de jaren 20 zijn meerdere funderingsmethoden gebruikt, afhankelijk van de ondergrond en de bouwtechnologie van de tijd. De meest voorkomende funderingen zijn:

Paalfunderingen: Deze bestaan uit houten of ijzeren palen die diep in de ondergrond worden gedreven. Ze zijn vaak gebruikt in zachte bodems of bij waterkeringen, zoals in steden als Rotterdam en Amsterdam.
Bodemfunderingen: Deze zijn vaste betonnen constructies die de lading van het huis direct op de bodem dragen. Vaak gebruikt in stabiele bodems.
Lagere funderingen: In de jaren 20 was het nog niet zo verplicht om diepe funderingen aan te leggen. Veel huizen werden op een relatief laag niveau gefundeerd, wat bij droogte of bodemdaling problemen kan veroorzaken.

Deze funderingen zijn soms beïnvloed door de klimaatverandering. Droogte en bodemdaling verergen bestaande funderingsproblemen, zoals scheuren in muren of verzakkingen in vloeren. Huiseigenaren die in risicogebieden wonen, zoals in steden met een hoge bouwdruk, moeten hier extra op letten.

Problemen en risico’s

Funderingsproblemen kunnen zich op verschillende manieren openbaren. De meest voorkomende symptomen zijn:

Scheuren in muren of plafonds
Verzakking van vloeren of wanden
Vermindering van de stijfheid van het bouwsel
Voorkomen van vocht en vochtdoorslag
Hoge energiekosten door slechte isolatie en ventilatie

In woningen met houten paalfunderingen is de kans op schade groter, vooral bij verhoogde bodemdaling of droogte. Hout is kwetsbaar voor roestvorming, biologische aantasting en vocht. In combinatie met het oude bouwjaar (vóór 1920) is het risico op funderingsproblemen aanzienlijk.

Onderhoud en renovatie van funderingen

Woningen uit de jaren 20 vereisen regelmatig onderhoud om funderingsproblemen te voorkomen. Bij renovatie of uitbreiding is het essentieel om te controleren op eventuele schade of verzwakkingen in de fundering. Hierbij kunnen meerdere technieken worden ingezet:

Funderingsisolatie: Voor energiezuinig bouwen en isolatie van de fundering kunnen materialen zoals PIR of EPS worden gebruikt.
Consolidatie van de ondergrond: Bij bodemdaling kan het grondvolume worden vergroot met zand of kalk.
Aanleg van nieuwe fundering: In extreme gevallen is het noodzakelijk om een nieuwe fundering aan te leggen, die veilig en duurzaam is.
Profielcontrole en stabiliteitstesten: Het is verstandig om bij onrusten bij de fundering professionele hulp in te richten, zoals bouwkundige adviseurs of funderingsingenieurs.

Een belangrijke stap bij renovatie is het bepalen van het type fundering van je woning. Dit kan via een postcodecheck of door contact op te nemen met de gemeente. Informatie over de fundering is essentieel bij het plannen van renovaties of uitbreidingen, want een onstabiele fundering kan leiden tot ernstige schade.

Kenmerken van jaren 30 woningen

Jaren 30 woningen zijn vaak als voorbeeld genomen voor hun kwaliteit en duurzaamheid. Ze zijn vaak goed gebouwd met moderne materialen en technologie. Toch zijn deze woningen ook niet vrij van onderhoudsproblemen. Veel huizen uit deze periode zijn slecht geïsoleerd en hebben een indeling die niet past bij de huidige woningbehoeften. De fundering is hierin een essentieel element, aangezien deze de stabiliteit van het gehele bouwsel bepaalt.

Deze huizen zijn vaak gebouwd met een zorgvuldige aandacht voor details, zoals glas-in-lood, lambrisering en stucplafonds. Het interieur is sfeervol en karakteristiek, maar vraagt wel regelmatig onderhoud. De ligging dicht bij het stadscentrum, in groene omgevingen of tuindorpen, maakt deze huizen bijzonder gewild. Toch zijn de funderingsproblemen in deze huizen niet automatisch minder dan in huizen vóór 1920. Het is daarom verstandig om hier extra op te letten bij aankoop of renovatie.

Conclusie

Funderingen van woningen uit de jaren 20 en 30 spelen een cruciale rol in de stabiliteit en duurzaamheid van het huis. De bouwmethoden en materialen die destijds werden gebruikt, kunnen vandaag de dag leiden tot funderingsproblemen, vooral in risicogebieden of bij veranderende bodemomstandigheden. Het herkennen van deze problemen is essentieel voor het voorkomen van schade of het beheersen van bestaande schade.

Voor renovaties, uitbreidingen of bouwprojecten is het belangrijk om te weten welk type fundering een woning heeft. Dit kan via een postcodecheck of via de gemeente. Bij funderingsproblemen is het verstandig om professionele hulp in te richten, zoals bouwkundige adviseurs of funderingsingenieurs. Zowel de fundering als de rest van het bouwsel moeten veilig en duurzaam worden gemaakt, zodat de woning langdurig gebruikt kan worden.

Bronnen

woning
jaar