Fundering in de Bouw: Technieken, Tijdsplanning en Belang voor een Duurzame Constructie

Published by Redactie on juli 22, 2025 | Category fundering

Bij elke bouw- of renovatieproject speelt de fundering een cruciale rol in de stabiliteit en levensduur van de constructie. Zowel bij het aanleggen van sportbanen, het uitvoeren van verbouwingen in een sportcomplex, als bij het bouwen van nieuwe faciliteiten, is het leggen van een solide fundering van essentieel belang. In dit artikel worden de technieken, stappen en tijdsplanningen die bij het aanleggen van een fundering worden gevolgd, besproken aan de hand van praktijkvoorbeelden uit diverse sportaccommodaties. Daarnaast komen de voorbereidingen, mogelijke onderhoudsaspecten en de rol van beton bij het aanleggen van funderingen aan de orde.

Wat is een fundering en waarom is deze belangrijk?

Een fundering is de ondersteunende basis van een gebouw of constructie. Het doel van de fundering is om het gewicht van de constructie gelijkmatig te verdelen over de grond, zodat deze zich niet verschuift, neersinkt of instort. Bij funderingen moet rekening worden gehouden met de belasting van de constructie, de soort grond, de waterstand en de klimaatomstandigheden. Bij sportbanen of kunstgrasvelden is een goede fundering ook essentieel om te voorkomen dat de ondergrond instort of dat water zich verzamelt, wat kan leiden tot schade en onveilige omstandigheden voor de gebruikers.

Fundering aanleggen in de praktijk

In verschillende voorbeelden uit de contextdocumenten wordt duidelijk hoe een fundering in de praktijk wordt uitgevoerd. In het project op Sportpark De Vryheit, bijvoorbeeld, begonnen de aannemers in september 2019 met het opruimen van het terrein. Daarna werd het drainagesysteem gecontroleerd en werd het terrein voorbereid voor de fundering. In week 2 van het project begon het ontgraven van het natuurgras voetbalveld. De toplaag werd opgeslagen voor hergebruik in toekomstige projecten van de gemeente Utrecht. In week 3 en 4 werd de zandfundering aangelegd, en het drainagesysteem werd succesvol geïnstalleerd.

Een ander voorbeeld is te vinden in de renovatie van de sportbanen bij Smash Neede. Hier werd besloten om baan 1 te verbouwen tot 2 padelbanen en baan 2 tot een rolstoeltennisbaan. Beide banen kregen een betonnen fundering, waarop de sportmatten werden gelegd. In maart 2020 begonnen de werkzaamheden, waarna de banen voorlopig gesloten bleven tot de verbouwing was voltooid.

Stappen bij het aanleggen van een fundering

De volgende stappen zijn essentieel bij het aanleggen van een fundering, zoals beschreven in de contextdocumenten en verder uitgewerkt in praktische stappen:

Terrein voorbereiden en opruimen: Alles wat op het terrein staat en het gebruik van de werkruimte belemmert, moet worden verwijderd. Dit geldt ook voor obstakels zoals struiken, restanten van oude constructies of grondverbeteringen. De aannemer op Sportpark De Vryheit begon in week 1 met het opruimen van het terrein.
Controle op drainage en waterafvoer: Voordat de fundering kan beginnen, moet er een goed drainageplan zijn. Bij kunstgrasvelden of sportbanen is het belangrijk om waterafvoer te waarborgen, zodat er geen wateropstapeling optreedt. Dit werd in Sportpark De Vryheit gedaan door het drainagesysteem te controleren en aan te passen.
Wapening plaatsen voor de fundering: In een van de voorbeelden werd op 19 april 2020 begonnen met het aanbrengen van wapening voor de fundering van de padelbanen bij Smash Neede. Wapening zorgt voor extra sterkte en voorkomt scheuren in de betonconstructie.
Bekisting plaatsen: Voor het storten van beton is het nodig om een bekisting aan te leggen. Dit bepaalt de vorm en de afmetingen van de fundering.
Beton bestellen en storten: Het bestellen van beton moet worden gedaan op basis van het gewenste mengsel en de leverdatum. Het beton storten is een belangrijk moment, waarbij een trilnaald wordt gebruikt om luchtbelletjes te verwijderen. Dit zorgt voor een homogene en stevige fundering.
Wachten tot het beton is uitgehard: Na het storten van het beton moet er tijd worden gelaten voor het uitwerken van de sterkte. Normaal gesproken kan men na 24 uur voorzichtig over de fundering lopen, maar pas na 28 dagen kan er volledig gebruik van de fundering gemaakt worden.

Tijdsplanning en projectvoortgang

In de contextdocumenten is duidelijk te zien hoe aannemers tijdsplannen opstellen om de fundering aanleg te kunnen voltooien. Zo begonnen de aannemers bij VRA in december 2019 met het opruimen van het terrein, gevolgd door het egaliseren in januari 2020. In februari begon de daadwerkelijke bouw, inclusief de heiwerkzaamheden en het leggen van de funderingen. In maart werd de staalconstructie aangelegd, en in april werden de wanden en het dak geplaatst. De vloeren werden in juni gestort, en de deuren en kozijnen werden in september geïnstalleerd. Pas in november was de accommodatie klaar voor gebruik.

Zoals in het project op Sportpark De Vryheit beschreven, begon de fundering in september 2019 en liep de constructie verder via meerdere weken. In week 3 en 4 werden de zandfundering en het drainagesysteem aangelegd, en in week 41 was de ondergrondse infrastructuur volledig klaar. Een dergelijke tijdsplanning is essentieel om te waarborgen dat de fundering op tijd klaar is en dat de constructie niet wordt vertraagd.

Belang van een goed onderhoud aan funderingen

Na de constructie is het belangrijk om de fundering regelmatig te controleren. In enkele contextdocumenten wordt aandacht besteed aan het onderhoud van faciliteiten. Zo zijn was- en kleedruimtes in gemeentelijke sportaccommodaties meestal in eigendom van de gemeente of een stichting, en is het onderhoud verdeeld tussen gemeentelijke diensten en de gebruikers. Voor de fundering zelf is het belangrijk om te letten op eventuele scheuren, wateropstapeling of veranderingen in de ondergrond.

In de contextdocumenten wordt ook duidelijk dat het spoelen van legionella in waterinstallaties, het schilderen van buitenom en het vervangen van buitenzijde kozijnen en buitendeuren van verantwoordelijkheid zijn van de gemeente of een beheerder. De rest van het onderhoud, zoals kleine reparaties en schoonmaak, valt onder de verantwoordelijkheid van de gebruikers of sportverenigingen.

Beton als funderingsmateriaal

Bij de fundering van sportbanen en constructies wordt vaak beton gebruikt vanwege zijn duurzaamheid en stabiliteit. In de beschreven projecten bij Smash Neede werden betonnen funderingen aangelegd voor zowel de padelbanen als de rolstoeltennisbaan. Kunstgras werd op deze funderingen gelegd, wat een gladde en stevige ondergrond mogelijk maakt voor sportactiviteiten.

Het storten van beton is een kritische stap in het proces. In de contextdocumenten wordt aandacht besteed aan het gebruik van een trilnaald om luchtbelletjes uit het beton te verwijderen. Ook is het belangrijk om te zorgen dat het beton glad en gelijkmatig wordt gestreken, zodat er geen oneffenheden ontstaan. Daarnaast moet rekening worden gehouden met de weersomstandigheden, omdat deze invloed kunnen hebben op de kwaliteit van de uitwerking van het beton.

Conclusie

Een goed aanleggen van de fundering is een essentiële stap in elk bouw- of renovatieproject, of het nu gaat om een sportcomplex, een kunstgrasveld of een nieuwe sportaccommodatie. Het draagt bij aan de stabiliteit, de levensduur en de veiligheid van de constructie. Aan de hand van diverse projecten en contextdocumenten is duidelijk dat de fundering wordt aangelegd in meerdere stappen, met een duidelijke tijdsplanning en aandacht voor technische details.

Voor zowel particuliere projecteigenaren als professionals in de bouwsector is het belangrijk om goed te weten hoe een fundering werkt en welke stappen er bij betrokken zijn. Een betonnen fundering biedt een sterke en duurzame basis voor sportbanen en andere constructies. Bovendien is het belangrijk om rekening te houden met het onderhoud van de fundering, om schade en problemen te voorkomen.