Zelf fundering maken voor huis: Uitleg, stappenplan en tips

Published by Redactie on juli 22, 2025 | Category fundering

Een stevige fundering is essentieel bij het bouwen van een huis of aanbouw. Deze basis bepaalt niet alleen de stabiliteit van de constructie, maar ook de duurzaamheid en veiligheid. Voor wie de handen wil steken in de klei en zelf de fundering maakt, zijn er meerdere technieken en stappen die volledig begrepen moeten worden. In deze uitleg worden de belangrijkste aspecten van het zelf maken van een fundering voor een huis besproken, inclusief de benodigdheden, de stappen, en het kiezen van de juiste funderingstype. Daarnaast worden mogelijke kosten en voordelen van DIY-fundering behandeld.

Belang van een sterke fundering

Een fundering zorgt ervoor dat het gewicht van het gebouw gelijkmatig wordt verdeeld over de grond. Daarnaast voorkomt een goed ontworpen fundering dat het gebouw instort of verkeerd neergaat. De sterkte en duurzaamheid van de fundering zijn bepalend voor de levensduur van het huis. Volgens de meeste experts in de sector is een diepte van minstens 600 mm onder het maaiveld vereist om te voorkomen dat de fundering in de winter bevriest en dus instort. Dit is een fundamentele richtlijn die aangehaald wordt in meerdere betrouwbare bronnen.

Naast de diepte is ook het vochtgehalte belangrijk. Beton bereikt zijn maximale sterkte pas na 28 dagen, maar na vier dagen kan het al gebruikt worden. Het is daarom essentieel dat het beton goed vochtig blijft om de uithardingsproces niet te onderbreken.

Benodigdheden voor het maken van een fundering

Om zelf een fundering te maken, zijn een aantal materialen en gereedschappen nodig. Deze omvatten:

Palen of haringen voor het uitlijnen van de fundering.
Koord om een duidelijk beeld te krijgen van de vorm.
Gereedschap voor uitgraven, zoals een spade of een motorgraver.
Bekistingmateriaal zoals houten planken.
Wapening zoals bouwstaalmatten en afstandhouders.
Betonspecie voor het storten van de fundering.
Waterpas om de juiste horizontale lijn te controleren.
Gereedschap voor wapening zoals tang of draadknipper.

Naast deze fysieke benodigdheden is het ook verstandig om een bouwtekening of handleiding te gebruiken. Dit zorgt voor duidelijkheid over de afmetingen, vorm en technische details.

Stappenplan voor het maken van een fundering

Stap 1: Uitlijnen van de fundering

Het uitlijnen is de eerste en belangrijkste stap. Gebruik palen of haringen om het midden en de hoeken van de fundering aan te geven. Span daarna een koord tussen deze palen om de vorm van de fundering zichtbaar te maken. Dit helpt bij het bepalen van de juiste afmetingen en voorkomt foute berekeningen.

Stap 2: Uitgraven van de fundering

Na het uitlijnen kan het graven beginnen. De fundering moet minstens 600 mm onder het maaiveld liggen. Het is verstandig om aan beide kanten van de fundering 10 cm extra ruimte te laten. Deze ruimte is nodig voor de bekisting en voorkomt dat de betonplaat te dicht tegen de grond aan ligt.

Stap 3: Bekisting van de fundering

De bekisting wordt gemaakt door planken tegen de palen aan te brengen. Deze planken vormen het kader waarin het beton wordt gestort. Het is belangrijk dat de planken goed uitgelijnd zijn. Gebruik een waterpas om ervoor te zorgen dat alles horizontaal en verticaal gelijk is.

Stap 4: Wapening van de fundering

Wapening is cruciaal voor de sterkte van de fundering. Bouwstaalmatten of stangversterkingen worden gebruikt om de betonplaat extra stevig te maken. Afstandhouders zorgen ervoor dat de wapening niet te dicht bij de grond ligt, zodat het beton kan uitharden. Het is aan te raden om eventueel een constructeur te raadplegen voor het bepalen van de juiste wapeningsmaat en -aantal.

Stap 5: Maak de fundering vochtbestendig

Het vochtgehalte van de fundering speelt een grote rol bij het uitharden van het beton. Het beton moet vochtig blijven gedurende de eerstvolgende weken. Het is daarom verstandig om de fundering te bedekken met een vochtbehoudende folie of nat te sproeien. Dit zorgt ervoor dat het beton gelijkmatig uithardt en de maximale sterkte bereikt.

Verschillende soorten funderingen

Afhankelijk van de grondsoort en de gewenste stabiliteit, zijn er verschillende funderingsmethoden mogelijk:

Fundering op staal

Een fundering op staal wordt vaak gebruikt wanneer de grond sterk genoeg is. Deze methode is geschikt voor relatief lichte constructies en voorkomt dat men te diep moet graven. Het is echter belangrijk dat de dikte van de betonplaat goed berekend wordt.

Paalfundering

Bij een paalfundering worden palen in de grond gedreven tot een stevige laag. Deze methode is ideaal voor gebieden met losse of natte grond, zoals moerassen. De palen dragen het gewicht van het huis en voorkomen dat het instort.

Funderingsplaat

Een funderingsplaat is een betonnen strook onder de muren die het gewicht gelijkmatig verdeelt over de grond. Deze methode is goedkoper en eenvoudiger dan paalfundering, maar minder geschikt voor zachte grond.

Schroeffundering

Een schroeffundering is een moderne methode waarbij schroefpalen handmatig of met eenvoudig gereedschap in de grond worden gedraaid. Deze methode heeft het voordeel dat er geen zware machines nodig zijn, geen beton gebruikt wordt, en de palen eenvoudig verwijderbaar zijn. Schroefpalen zijn milieuvriendelijk en geschikt voor tijdelijke of lichte constructies.

Voordelen van zelf funderen

Het zelf maken van een fundering biedt meerdere voordelen:

Kostenbesparing: Door geen vakmensen in te huren, kan aanzienlijk bespaard worden. Bovendien zijn materialen vaak goedkoper als je deze zelf koopt.
Flexibiliteit: Je kunt het ontwerp en de afmetingen van de fundering zelf bepalen, zonder beperkingen van standaardformaten.
Controle: Door het hele proces zelf te beheren, weet je precies wat er gebeurt. Dit zorgt voor extra controle over de kwaliteit.
Duurzaamheid: Door de juiste keuze te maken in materialen en technieken, kan een fundering gemaakt worden die jarenlang meegaat.

Aandachtspunten bij het maken van een fundering

Hoewel het zelf maken van een fundering voordelen heeft, zijn er ook een aantal aandachtspunten:

Voorschriften en regelgeving: Het is verstandig om te controleren of er bouwvoorschriften zijn voor jouw regio. In sommige gevallen is een bouwvergunning of inspectie nodig.
Veiligheid: Het gebruik van zware gereedschappen en betonmengsels vereist zorgvuldig omgaan. Denk aan beschermende kleding, oogbescherming en handschoenen.
Technische kennis: Het is belangrijk dat je begrijpt hoe een fundering moet worden gemaakt. Een bouwtekening of handleiding is daarom aan te raden.
Kwaliteit van het beton: Gebruik altijd betonmengsel van goede kwaliteit. Het is verstandig om een betonfabrikant te raadplegen voor de juiste samenstelling.

Kosten en kostenbesparing

De kosten van het maken van een fundering variëren afhankelijk van de grootte van het project, de gekozen methode en de materialen. Voor een professionele fundering kunnen de kosten variëren van €1.000 tot €30.000. Bij DIY-projecten zijn de kosten aanzienlijk lager, omdat er geen aannemer nodig is.

De kostprijs van de materialen kan variëren, afhankelijk van de grootte van de fundering. Een schatting voor een gemiddelde woning is €1.500 tot €3.000 voor materialen zoals beton, wapening en bekisting. Als het graafwerk zelf wordt gedaan, kan er nog extra bespaard worden.

Conclusie

Het zelf maken van een fundering is een uitdaging, maar met het juiste plan, gereedschap en kennis is het volledig mogelijk. Door het zelf te doen, bespaar je kosten, heb je meer controle over het proces, en kun je de fundering aanpassen aan jouw wensen. De stappen van uitlijnen tot storten zijn cruciaal voor de stabiliteit van het gebouw. Bovendien zijn er meerdere soorten funderingen beschikbaar, zoals fundering op staal, paalfundering, funderingsplaat en schroeffundering, die elk hun eigen voordelen en nadelen hebben.

Door de juiste techniek te kiezen en de aandachtspunten te respecteren, is het mogelijk om een stevige, duurzame fundering te maken die jarenlang meegaat. Of je kiest voor traditionele betonfundering of voor een moderne schroeffundering, het is belangrijk dat je de basis goed legt.

Bronnen

huis