Funderingen bouwen met droge betonmortel: technieken, aandachtspunten en uitvoering

Published by Redactie on juli 22, 2025 | Category fundering

Bij het bouwen of renoveren van een woning of bijgebouw speelt de fundering een essentiële rol. Een goed uitgevoerde fundering zorgt voor stabiliteit, draagkracht en duurzaamheid van de constructie. Een van de technieken die steeds vaker inzetbaar zijn, is het gebruik van droge betonmortel. Deze methode biedt bepaalde voordelen, maar vereist ook een zorgvuldige uitvoering. In dit artikel wordt uitgebreid ingegaan op de toepassing van droge betonmortel bij het maken van funderingen, inclusief aandachtspunten, samenstelling, uitvoering en droogtijd.

Droge betonmortel en zijn toepassing in fundering

Betonmortel is een mengsel van cement, zand en water, zonder grind. Het wordt vaak gebruikt voor het metselen van blokken, het afwerken van pleisterwerk of het maken van vloeren. In tegenstelling tot natte mortel, die direct na het mengen gebruikt moet worden, wordt droge betonmortel in droog vorm verpakt en pas ter plaatse met water verwerkt. Deze methode biedt bepaalde voordelen in termen van opslag en transport, maar vereist wel een aandachtige afwerking bij het mengen en het storten.

Bij funderingen is het gebruik van droge betonmortel vooral zinvol bij kleinere constructies, zoals tuinhuisfunderingen of bij opbouwen van metselwerken bovenop de fundering. Het is belangrijk om rekening te houden met de kwaliteit van de mortel en de juiste uitvoering van de fundering om scheurvorming en verzakking te voorkomen.

Aandachtspunten bij het gebruik van droge betonmortel voor funderingen

Bij het bouwen van funderingen met droge betonmortel zijn er een aantal technische en praktische aandachtspunten die niet mogen worden overgeslagen. Deze omvatten:

1. Correcte samenstelling van de mortel

De meest gebruikte mengverhouding voor betonmortel is:

1 deel cement
4 delen metselzand
0,5 deel water

Bij het gebruik van mortel en bakstenen wordt de helft van het cement vervangen door kalk, wat de werkbare tijd verlengt en het bindvermogen vergroot. Bij het mengen van droge betonmortel is het essentieel om het juiste水量 toe te voegen, zodat de mortel de juiste consistente krijgt en goed hecht.

2. Wapening en afdekking

Bij funderingen die onder druk staan, is het aanbrengen van wapening (betonijzer) essentieel. Het betonijzer moet minimaal 2,5 cm afgedekt zijn met mortel om corrosie en scheurvorming te voorkomen. Te dicht aan het oppervlak liggen van het betonijzer kan ertoe leiden dat er zuurstof bij komt, waardoor roestvorming ontstaat en de structuur van de fundering kan worden aangetast.

3. Voorbereiding van de ondergrond

Voor het storten van de mortel is het belangrijk dat de ondergrond goed is voorbereid. De funderingsplek moet zorgvuldig worden uitgegraven, met rechte contouren en voldoende diepte. De bodem van de funderingsplek moet worden afgedekt met landbouwfolie om het vocht in de mortel te behouden. Zonder deze laag kan de grond het vocht snel absorberen, waardoor de mortel niet goed uitdroogt en de kwaliteit van de fundering onderbelicht wordt.

Daarnaast is het nodig om eventueel houten bekisting aan te brengen bij losse of zachte ondergrond. Dit voorkomt verzakkingen en zorgt voor een vlakke, betrouwbare ondergrond voor het storten van de mortel.

Uitvoering van de fundering met droge betonmortel

De uitvoering van een fundering met droge betonmortel vereist een aantal stappen die nauwkeurig moeten worden gevolgd om een duurzame en draagkrachtige basis te verkrijgen:

1. Uitzetten en uitgraven

Voordat er mortel gestort kan worden, moet de funderingsplek worden uitgegraven. De diepte en breedte moeten voldoen aan de eisen van de constructie. Het is verstandig om extra ruimte in te lassen voor eventuele bekisting of extra mortel.

2. Bekisting en wapening

Als de ondergrond los is of snel afbrokkelt, is het aan te raden om houten bekisting aan te brengen. Dit zorgt voor een betere vorm en structuur van de fundering. Daarna wordt de wapening (betonijzer) in het midden van de funderingsplek aangebracht. Het ijzer moet minimaal 2,5 cm afgedekt zijn met mortel.

3. Mengen van de droge betonmortel

De droge betonmortel wordt gemengd met water volgens de aangegeven verhouding. Het is belangrijk om de mortel goed te mengen tot een homogene massa zonder klonten. De mortel moet direct na het mengen worden gebruikt, omdat de uitdroogtijd en sterkteontwikkeling afhankelijk zijn van de juiste consistente en de omgevingstemperatuur.

4. Storten en verdichten

Na het mengen wordt de mortel gestort in de funderingsplek. Het is belangrijk om de mortel gelijkmatig te verdichten met een trilnaald of trillende spade om luchtbellen te verwijderen. Deze luchtbellen kunnen scheurvorming of zwakke plekken veroorzaken.

5. Droogtijd en belastbaarheid

De droogtijd van de mortel is essentieel voor de draagkracht en sterkte van de fundering. In de regel is een droogtijd van 28 dagen aan te raden. Tijdens deze periode moet de mortel beschermd worden tegen directe zon, wind en regen. In sommige gevallen kan de droogtijd verkort worden met het gebruik van verharders of snelhardend cement, maar dit is bij funderingen met wapening niet aan te raden vanwege het risico op roestvorming.

Na ongeveer 1 tot 2 dagen is het mogelijk om al het metselwerk bovenop te beginnen, maar het is aan te raden om te wachten tot de fundering volledig is uitgedroogd (4 tot 8 weken) voordat zware belasting wordt opgelegd.

Voordelen van het gebruik van droge betonmortel

De toepassing van droge betonmortel bij funderingen biedt een aantal voordelen:

Tijdbesparing: Het is gemakkelijker op te slaan en transporteerbaar.
Kwaliteit: De mengverhouding is standaard en betrouwbaar.
Eenvoud: Geen extra gereedschap nodig voor het mengen.
Duurzaamheid: Bij correcte uitvoering is de fundering sterk en stabil.

Een nadeel is dat het mengen en storten wel snel moet gebeuren, omdat de mortel niet lang werkbare is. Het is daarom belangrijk om vooraf te plannen en voldoende personeel en materiaal beschikbaar te hebben.

Droogtijd en sterkteontwikkeling van beton

De droogtijd van beton is een cruciale factor bij het bouwen van funderingen. Tijdens deze periode ontwikkelt het beton zijn sterkte en stabiliteit. De standaard droogtijd is 28 dagen, maar deze kan variëren afhankelijk van de omstandigheden zoals temperatuur, vochtgehalte en het type cement dat wordt gebruikt.

Bij het gebruik van gewapend beton mag geen calciumchloride worden toegevoegd, omdat dit de wapening kan roesten en betonrot kan veroorzaken. Een alternatief is het gebruik van CEM| 52,5 R Portland cement, ook wel C-cement genoemd, dat een snellere sterkteontwikkeling biedt door te reageren bij lagere temperaturen.

Wanneer het beton volledig is uitgedroogd, kan worden getest of het droog genoeg is om te verven of verder te verwerken. Een eenvoudige methode hiervoor is het plakken van een stukje folie op het beton en na 8 uur controleren of er condens aan de onderkant zit. Als dit niet het geval is, is het beton droog genoeg.

Aanbevelingen voor het gebruik van droge betonmortel bij funderingen

Gebruik kwaliteitsmateriaal: Zorg ervoor dat de droge betonmortel van een betrouwbare leverancier komt en voldoet aan de vereisten.
Volg de instructies nauwkeurig: Meng de mortel volgens de aangegeven verhouding en voeg geen extra toevoegingen toe tenzij deze zijn toegestaan.
Zorg voor een vlakke ondergrond: Gebruik landbouwfolie om het vocht te behouden en eventueel houten bekisting bij losse ondergrond.
Verdicht goed: Verwijder luchtbellen met een trilnaald of trillende spade om zwakke plekken te voorkomen.
Laat het drogen: Geef de fundering genoeg tijd om uit te drogen voordat er druk op komt.

Conclusie

Het gebruik van droge betonmortel bij het bouwen van funderingen biedt een praktische en kwalitatieve oplossing voor zowel kleinere projecten als grotere constructies. Door aandacht te besteden aan de samenstelling, uitvoering en droogtijd, is het mogelijk om een duurzame en draagkrachtige fundering te realiseren. De techniek vereist wel een zorgvuldige planning en uitvoering om eventuele problemen zoals scheurvorming of verzakking te voorkomen. Bij het kiezen van het juiste cement en het toepassen van de juiste technieken is het mogelijk om een betrouwbare basis te creëren voor elke constructie.