Fundering maken voor een muur: Uitleg, benodigdheden en stappenplan

Published by Redactie on juli 22, 2025 | Category fundering

Een goede fundering is van groot belang om een stevige en duurzame muur te kunnen bouwen. Zonder een goed ontworpen en geplaatste fundering kan het bouwwerk in de loop van de tijd verzakken, wat leidt tot scheuren, instabiliteit of zelfs volledige instorting. In dit artikel wordt stap voor stap uitgelegd hoe je zelf een fundering maakt voor een muur, rekening houdend met grondtoestand, benodigdheden en technische richtlijnen. De informatie is gebaseerd op bestaande bronnen en richt zich vooral op de praktische uitvoering, afgestemd op zowel amateurbouwers als professionals in de bouwsector.

Voorbereiding en planning

Voordat er wordt begonnen met het maken van een fundering, is het essentieel om enkele voorbereidende stappen te nemen. Eerst en vooral dient te worden bepaald waar de fundering precies komt. Dit gebeurt meestal vanuit het bouwraam, waarbij de hoeken van de fundering worden uitgezet en gemarkeerd met piketpaaltjes.

Een belangrijke overweging is de diepte van de fundering. Deze moet minimaal 600 mm onder maaiveld liggen om te voorkomen dat de fundering in de winter bevroren wordt. In sommige situaties, bijvoorbeeld bij zware constructies of bij vochtige grond, kan een diepere fundering nodig zijn. Het is daarom altijd verstandig om advies in te winnen bij een bouwkundige om de juiste afmetingen en sterkte van de fundering te bepalen.

Daarnaast is het belangrijk om te controleren of een omgevingsvergunning nodig is voor de uitvoering van de verbouwing. Dit is niet alleen wettelijk verplicht in sommige gevallen, maar ook aanbevolen om eventuele problemen later te voorkomen. Een bouwproject zonder vergunning kan namelijk leiden tot boetes of verplichte herstelling.

Benodigdheden

Voor het maken van een fundering zijn een aantal materialen en gereedschappen nodig. De keuze van de benodigdheden hangt gedeeltelijk af van de omvang van de klus en het type fundering dat wordt gebruikt.

Materialen

Betonmortel of beton: Dit is het essentiële bouwmateriaal voor de fundering. Het kan zelf worden gemengd of besteld als voorgeproduceerde betonmengsels.
Bekisting: Gemaakt van houten planken of panelen, wordt de bekisting gebruikt om de vorm van de fundering te bepalen tijdens het storten van het beton. Ook zijn schroeven en latten nodig voor de montage.
Bouwfolie: Wordt gebruikt om het beton te beschermen en om waterafvoer te waarborgen.
Afstandhouders: Bijvoorbeeld breektabletten of stukken betontegels, zorgen ervoor dat de wapening in het beton op de juiste hoogte blijft.
Wapening: Staalwolken of staven worden gebruikt om de sterkte van de fundering te verhogen.
Kiezels en plastic folie: Voor afwatering onder de fundering.

Gereedschappen

Graafmachine of handgereedschappen (bijvoorbeeld schop, grafspeer)
Metselkoord en paaltjes voor het afspannen van de sleuf
Laserapparaat om de fundering op de juiste hoogte te plaatsen
Plastic folie en eventueel een waterafvoerrooster
Handboor, schroevendraaier, niveautas

Uitgraven van de fundering

Het uitgraven van de fundering is een van de eerste fysieke stappen. De sleuf moet worden uitgegraven tot de gewenste diepte, meestal minstens 60 cm onder het maaiveld. Bij zandgrond is dit vaak voldoende, maar bij kleigrond of vochtige bodem kan een dieper uitgegraven fundering nodig zijn. Het is verstandig om dit af te stemmen op de grondtoestand en eventueel advies te vragen bij een bouwkundige.

Zorg ervoor dat de sleuf strak langs het metselkoord ligt, zodat de fundering later strak en horizontaal wordt. Het zandbed in de sleuf moet waterpas worden gemaakt en eventueel met wat water besproeid om de ondergrond steviger te maken.

Bekisting maken

De bekisting bepaalt de vorm van de fundering tijdens het storten van het beton. De bekisting wordt meestal gemaakt van houten platen of panelen. Deze platen moeten goed in de grond worden gestoken en worden versterkt met piketten of houten latten. De afstand tussen de piketten is ongeveer 60 cm, wat voldoende stevigheid biedt tijdens het storten van het beton.

Als extra versteviging kunnen klemmen of schuine latten gebruikt worden om de bekisting extra stevig te maken. Dit is vooral belangrijk bij grotere of zwaardere constructies.

Fundering op hoogte plaatsen

Om ervoor te zorgen dat de fundering op de juiste hoogte wordt geplaatst, wordt vaak gebruik gemaakt van een laserapparaat. Dit apparaat helpt om het hele bouwvlak waterpas te maken en wordt op een vaste plek geplaatst. Met een signaalontvanger op een houten lat wordt de funderingsbalk precies op de gewenste hoogte aangebracht.

Bouwfolie en afstandhouders

Na het maken van de bekisting wordt de bouwfolie in de bekisting geplaatst. Deze folie voorkomt dat het water in het beton wegloopt en helpt bij de stolling. Vervolgens worden afstandhouders geplaatst. Deze kunnen bestaan uit breektabletten of stukken betontegels. Ze zorgen ervoor dat de wapening in het beton op de juiste hoogte blijft.

Aanbrengen van de wapening

De wapening bestaat meestal uit stalen staven of wolken die in het beton worden geplaatst. Deze versterken de fundering en voorkomen breuk onder druk of spanning. De wapening wordt op de afstandhouders geplaatst en goed vastgezet zodat het niet verplaatst tijdens het storten van het beton.

Beton storten

Nadat de bekisting, bouwfolie en wapening zijn geplaatst, kan het beton worden gestort. Het beton moet gelijkmatig worden verdeeld in de bekisting en eventueel met een trilboor worden geconsolideerd om luchtbellen te verwijderen. Het beton wordt vervolgens gelijfgemaakt met een rol of handgereedschap en moet daarna tijdens de stolling goed worden beschermd tegen droogte en vocht.

Fundering op kleigrond

Bij kleigrond is het soms nodig om een fundering op palen te plaatsen. Deze methode wordt gebruikt wanneer de kleigrond diep ligt en de zandgrond ver onder het maaiveld. Er zijn verschillende inbrengmethodes voor palen, zoals met grondverdringing, zonder grondverdringing of met grondverwijdering. De keuze van de juiste methode hangt af van de grondtoestand en de lading van het bouwwerk.

Conclusie

Een fundering maken voor een muur is een essentiële klus die de stevigheid en duurzaamheid van het bouwwerk bepaalt. Door zorgvuldig voor te bereiden, de juiste benodigdheden te kiezen en de stappen goed te volgen, is het mogelijk om een betrouwbare fundering te maken. Het is belangrijk om rekening te houden met grondtoestand, diepte, afmetingen en eventueel advies in te winnen bij een bouwkundige of aannemer. Met een goed uitgevoerde fundering is de kans op verzakkingen, scheuren of andere problemen minimaal, wat leidt tot een stabiele en langdurige muur.

Bronnen

muur