Fundering bij natuurstenen constructies: basis voor duurzaamheid en stabiliteit

Published by Redactie on juli 22, 2025 | Category fundering

Een goede fundering is de sleutel tot een stabiel en duurzaam project bij natuurstenen constructies, of het nu gaat om een tuinmuur, een verharding zoals een terras of oprit, of een monumentaal grafmonument. Natuursteen is zwaar en vereist daarom een vakkundige en robuuste onderbouw om te voorkomen dat de constructie in de loop der tijd instabiel wordt. Deze artikel belicht de essentiële aandachtspunten bij het leggen van de fundering voor natuurstenen constructies, inclusief materialen, diktes, verdichting en specifieke toepassingen, zoals infiltratie- of zwaarbelaste situaties.

Fundering als basis van de constructie

De fundering is de ondergrond waarop de stabiliteit van een natuurstenen constructie rust. Deze basis zorgt ervoor dat de belasting van de bovenliggende stenen gelijkmatig wordt gedistribueerd en dat de constructie zich niet verplaatst of verzakt in de loop van de tijd. In alle projecten met natuursteen geldt: hoe minder draagkrachtig de bestaande ondergrond, hoe zwaarder en dikker de funderingslaag moet zijn. Dit principe geldt zowel voor kleinere projecten, zoals een pad of tuinmuur, als voor zwaardere toepassingen zoals een oprit of monument.

Een typische fundering bestaat uit meerdere lagen. De onderste laag is meestal gemaakt van grove steenslag of puinfracties, en de bovenliggende laag bestaat uit zand of stabilisatiesubstraten. Deze lagen moeten goed verdicht worden, bijvoorbeeld door aanstampen, trillen of walsen. In zachte of vochtige grond kan het noodzakelijk zijn om een geotextiel onderaan te plaatsen om de lagen te scheiden en de druk gelijkmatig te verdelen. Dit voorkomt dat fijne deeltjes in de funderingsmaterialen terechtkomen en de sterkte verminderen.

Materialen en diktes

De keuze van de juiste materialen en de juiste dikte van de fundering hangt af van de toepassing en de ondergrond. Voor lichte belastingen zoals paden of terrassen is een funderingslaag van 15 tot 30 cm dik voldoende, terwijl zwaardere toepassingen zoals opritten dikker kunnen vereisen, soms tot wel 50 cm. De onderlaag bestaat vaak uit steenslag of gebroken puin in maat 20/32 mm. Deze materialen moeten goed verdicht worden en eventueel met zand/cement worden gebonden om extra stabiliteit te garanderen.

Bij infiltratieprojecten, zoals waterdoorlatende verhardingen, wordt een specifieke fundering aangeraden die zowel draagkracht als waterdoorlaatbaarheid biedt. Dit betreft bijvoorbeeld een funderingsmateriaal zoals gewassen natuursteenslag 0/20 mm of 0/32 mm met een beperkt gehalte aan fijne delen. De dikte van deze fundering wordt bepaald door de verwachte belasting en moet minstens 20 cm zijn voor lichte toepassingen en tot 50 cm voor zwaardere belastingen. De draagkracht van de fundering moet na verdichting minstens 80 Mpa bedragen voor lichte toepassingen en 110 Mpa voor zware toepassingen.

Bij het leggen van een straatlaag op de fundering wordt vaak gebruikgemaakt van 3 tot 5 cm gewassen natuursteenslag 1/3 of 2/6,3 mm. Dit zorgt voor een gelijke ondergrond en een betere verankering van de bovenliggende steen. Het is belangrijk om rekening te houden met de dikte van de tegels of klinkers, zodat de straatlaag correct wordt aangebracht.

Toepassing per projecttype

De opbouw van de fundering varieert afhankelijk van de type project. Bijvoorbeeld:

Tuinmuren en keermuren: Hier wordt vaak een fundering aangebracht van zand en puinfracties, met eventueel een geotextiel als onderlaag. De muur zelf wordt meestal dubbel opgemetseld om extra stabiliteit te verkrijgen. De gebruikte mortel moet goed gekoeld zijn en van goede kwaliteit om vochtproblemen te voorkomen.
Monumenten op begraafplaatsen: Deze constructies vereisen meestal een betonnen fundering op palen. De fundering zorgt ervoor dat het zware natuurstenen monument op de juiste hoogte en waterpas staat. Bovendien dient de fundering ervoor te zorgen dat het monument niet zal verzakken. De opbouw kan variëren, afhankelijk van het type monument, maar het voetstuk speelt een cruciale rol in de stabiliteit.
Flagstones of natuurstenen verhardingen: Deze constructies vereisen een robuuste fundering, die meestal bestaat uit meerdere lagen puinfracties en zand. De dikte hangt af van de ondergrond en de toepassing. Voor lichte verkeersbelasting is een funderingsdikte van 20 cm voldoende, terwijl zware toepassingen dikker kunnen vereisen. Het is aan te raden om dit werk aan een professioneel bevloeringsbedrijf te geven, die over het juiste expertise en materialen beschikt.
Tegels en klinkers op natuursteenfundering: Bij deze toepassing is het belangrijk om een straatlaag van 3 tot 5 cm op de fundering aan te brengen. Deze straatlaag moet uit gewassen natuursteenslag bestaan. Ook is het aan te raden om het hoogteniveau nauwkeurig te meten, bijvoorbeeld met een waterpas of laserapparaat, om ervoor te zorgen dat de fundering gelijk is en geen neergang of opstijging heeft.

Kosten en uitvoering

De kosten van een fundering variëren afhankelijk van de omvang en de materialen. In een typisch project voor een natuurstenen muur is een fundering van beton of verdicht grind de basis. De arbeidskosten worden hierbij vaak beperkt, maar de kwaliteit van de natuursteen en de omvang van de constructie bepalen de totale kosten. Bijvoorbeeld: voor een fundering van 2 kubieke meter stortklaar beton zijn ongeveer 180 euro nodig, terwijl transport en grondwerken extra kosten kunnen opleveren. In totaal kan het budget voor funderingswerk variëren van enkele honderden tot duizenden euro’s, afhankelijk van de projectgrootte.

Het is aan te raden om bij een complexe of zware toepassing professionele hulp in te schakelen, bijvoorbeeld een bevloeringsbedrijf of bouwprofessional. Deze partijen beschikken over de juiste tools en expertise om de fundering correct aan te brengen en eventuele problemen voor te zijn. Bijvoorbeeld, een bevloeringsbedrijf kan in 2,5 uur 40 m2 fundering aanbrengen en beoordeelt zelf de benodigde draagkracht. Bovendien gebruiken ze gecertificeerde materialen, wat de duurzaamheid en stabiliteit verder verbetert.

Veelgestelde vragen

Bij het leggen van een natuurstenen fundering zijn er veel technische en praktische vragen. Enkele veelvoorkomende vragen zijn:

Hoe maak je een tuinmuur van natuursteen?
Een tuinmuur kan op verschillende manieren worden gebouwd, bijvoorbeeld losgelegd of met mortel. Bij het gebruik van mortel wordt de muur dubbel opgemetseld, wat extra stabiliteit biedt. De fundering moet stevig zijn om de zwaartekracht en eventuele belastingen te dragen.
Welk cement gebruik je voor natuursteen?
Het gebruik van een juiste mortel of cement is cruciaal om de muur stevig en duurzaam te maken. De mortel moet goed gekoeld zijn en voldoen aan de specifieke eisen van de natuursteen. Het is aan te raden om dit aan een professional over te laten om problemen te voorkomen.

Conclusie

Een goede fundering is essentieel voor de duurzaamheid en stabiliteit van een natuurstenen constructie. Of het nu gaat om een tuinmuur, een verharding of een monumentaal grafmonument, de keuze van het materiaal, de dikte en de verdichting van de fundering bepalen het eindresultaat. Een robuuste fundering voorkomt verzakking, verplaatsting en vochtproblemen. Daarnaast is het belangrijk om rekening te houden met de ondergrond en eventueel professionele hulp in te schakelen bij complexe of zware toepassingen. Door aandacht te besteden aan de fundering garandeert men een langdurige en esthetische natuurstenen constructie.

## Bronnen

natuursteen