Fundering onder asfalt: Belang, toepassing en materialen

Published by Redactie on juli 22, 2025 | Category fundering

De fundering onder asfalt speelt een cruciale rol in de duurzaamheid en stabiliteit van wegen. Het is een essentieel onderdeel van de wegconstructie en beïnvloedt direct de prestaties van het wegdek. Deze fundering zorgt ervoor dat de belasting van verkeer gelijkmatig wordt verspreid over de ondergrond, waardoor schade aan het wegdek wordt voorkomen. In dit artikel wordt ingegaan op de functie, toepassing en materialen die gebruikt worden bij funderingen onder asfalt, op basis van relevante informatie uit betrouwbare bronnen.

Functie van de fundering onder asfalt

De fundering onder asfalt, ook wel genoemd als de onderlaag of de basislaag, is verantwoordelijk voor het verdelen van de belasting die door voertuigen wordt uitgeoefend. Deze belasting moet zodanig worden verspreid dat de ondergrond niet permanent vervormt en het wegdek niet schijnt. De fundering helpt ook bij het voorkomen van verzakkingen en het minimaliseren van schade door water- of vorstgerelateerde problemen.

De fundering fungeert als een buffer tussen het wegdek en de ondergrond. Het zorgt voor een stabiele onderbouw en voorkomt dat de ondergrond onder de weg direct wordt belast. Dit is vooral belangrijk in gebieden met zwakke of onstabiele bodems. In dergelijke situaties zorgt de fundering ervoor dat de belasting over een groter oppervlak wordt verdeeld, wat het risico op scheuren en andere vormen van schade vermindert.

Daarnaast draagt de fundering bij aan de waterafvoer. Een goed ontworpen fundering kan het wegdek helpen bij het afvoeren van overtollig water, wat het wegdek beschermt tegen schade door regen- of vorst. Dit voorkomt onder andere het ontstaan van puisten en scheuren in het asfalt.

Toepassing van funderingsmaterialen

Er zijn verschillende materialen die gebruikt kunnen worden voor de fundering onder asfalt. De keuze van het materiaal hangt af van factoren zoals de kwaliteit van de ondergrond, de verwachte belasting van het wegdek en de duurzaamheid die gewenst is.

1. Menggranulaat

Menggranulaat is een veelgebruikt funderingsmateriaal in de wegenbouw. Het bestaat hoofdzakelijk uit puin dat afkomstig is van het breken en zeven van bouw- en sloppuinen, waaronder zowel betonpuin als metselwerkpuin. Menggranulaat heeft goede civieltechnische eigenschappen en wordt vaak gebruikt in situaties waarbij de ondergrond relatief stabiel is. Het is een goedkope optie en wordt vaak gekozen in projecten waarbij kostenefficiëntie belangrijk is.

Menggranulaat heeft echter ook beperkingen. Het heeft geen bindmiddel en is daarom een zogenaamde "ongebonden" fundering. Dit betekent dat het minder geschikt is in situaties waarbij extra stabiliteit of duurzaamheid vereist is. Bij gebruik van menggranulaat is het belangrijk om de fundering goed te verdichten, zodat het de benodigde stevigheid kan bieden.

2. Asfaltgranulaat

Asfaltgranulaat is een afvalmateriaal dat ontstaat bij de sloop van asfaltdekken. Het bevat restanten van bitumen en steenslag en wordt vaak hergebruikt in funderingslagen. Echter, asfaltgranulaat heeft een aantal beperkingen. Het bevat vaak te weinig fijne deeltjes en zand, wat het lastiger maakt om het materiaal goed te verdichten. Daarom is het verstandig om asfaltgranulaat in lagen van maximaal 20 cm aan te brengen.

In sommige gevallen kan het asfaltgranulaat worden gestabiliseerd door het toevoegen van een bindmiddel, zoals bitumenemulsie. Hierdoor wordt de constructieve waarde van het materiaal verhoogd, waardoor het geschikter wordt voor gebruik in funderingslagen.

3. AGRAC

AGRAC is een mengsel van asfaltgranulaat en cement. Het wordt vaak gebruikt als funderingsmateriaal onder een asfaltlaag. De voordelen van AGRAC liggen in de mogelijkheid om dunnere asfaltlagen aan te brengen, terwijl toch dezelfde kwaliteit wordt behaald als bij het gebruik van een ongebonden fundering met een dikkere asfaltlaag. AGRAC wordt in een mobiele menger geproduceerd, wat ervoor zorgt dat het product homogeen is en dat grote hoeveelheden snel kunnen worden verwerkt.

Het gebruik van AGRAC biedt ook voordelen in termen van duurzaamheid, omdat het hergebruik van afvalmateriaal mogelijk maakt. Dit is een goede aanvulling op duurzame bouwpraktijken in de weg- en infrastructuursector.

Constructieopbouw van de weg

De constructieopbouw van een weg bestaat meestal uit meerdere lagen. In Nederland is de standaardopbouw als volgt:

Asfaltdoeklaag – de bovenste laag, die direct het verkeer draagt.
Asfalttussenlaag – een tussenlaag die draagt bij aan de stabiliteit en drukverdeling.
Asfaltonderlaag – de onderlaag die zorgt voor de basisstabiliteit van het wegdek.
Fundering van granulaat – de fundering die kan ongebonden of gebonden zijn.
Zandbed – een laag zand die vaak onderdeel is van een geotechnische ingreep.
Natuurlijke ondergrond – de oorspronkelijke bodem die onder de weg ligt.

In deze constructieopbouw is de fundering een van de belangrijkste lagen. Het zorgt voor de stabiliteit van de bovenliggende lagen en voorkomt dat het wegdek onder invloed van verkeer of omgevingsfactoren inzakt of vervormt.

Hergebruik en duurzaamheid

Hergbruik van materialen in funderingen is een belangrijk aspect van duurzame wegconstructie. Zowel asfaltgranulaat als menggranulaat kunnen hergebruikt worden in funderingslagen. Dit heeft een positief effect op het milieu, omdat het het gebruik van nieuwe grondstoffen verminderd en afvalmateriaal opnieuw inzet.

Een voorwaarde voor het hergebruik is dat het materiaal geschikt is voor de toepassing. Dit houdt onder andere in dat het voldoende verdicht kan worden en de benodigde stabiliteit en duurzaamheid kan bieden. In sommige gevallen is het nodig om het materiaal te versterken met bindmiddelen of toevoegingen zoals zand of cement.

Het hergebruik van asfaltgranulaat vereist echter extra aandacht. Het materiaal bevat restanten van bitumen, wat kan beïnvloeden hoe het zich gedraagt onder verkeer. Daarom is het belangrijk om onderzoek te doen naar de kwaliteit en eigenschappen van het materiaal voordat het in een fundering wordt gebruikt.

Onderzoek en inspectie van funderingen

Voor het aanbrengen van een fundering onder asfalt is het belangrijk om onderzoek te doen naar de kwaliteit van de ondergrond en de geschiktheid van het funderingsmateriaal. Dit onderzoek helpt bij het bepalen van de dikte, samenstelling en kwaliteit van de fundering. Het kan ook helpen bij het voorkomen van mogelijke problemen, zoals verzakkingen of schade aan het wegdek.

Een dergelijk onderzoek kan uitgevoerd worden conform de CROW 210, een richtlijn die wordt gebruikt in de wegenbouw. Tijdens het onderzoek wordt onder andere gekeken naar de constructieopbouw en de teerhoudendheid per laag. In sommige gevallen kan ook een onderzoek worden uitgevoerd op asbest in puin, conform de NEN 5897.

Het gebruik van een lepelboor bij dergelijke onderzoeken is een betrouwbare methode, omdat deze het materiaal niet vermaalt, maar het in herkenbare stukken naar boven brengt. Hierdoor is het mogelijk om de kwaliteit van het materiaal nauwkeurig te beoordelen.

Conclusie

De fundering onder asfalt speelt een essentiële rol in de duurzaamheid en stabiliteit van wegen. Het zorgt ervoor dat de belasting van verkeer gelijkmatig wordt verspreid over de ondergrond en voorkomt dat het wegdek vervormt of inzakt. Het gebruik van geschikte funderingsmaterialen, zoals menggranulaat, asfaltgranulaat of AGRAC, is van groot belang voor de prestaties van de weg.

Het hergebruik van materialen in funderingen draagt bij aan duurzaamheid in de wegconstructie. Echter, het is belangrijk om zorgvuldig te kiezen welk materiaal wordt gebruikt en of het geschikt is voor de toepassing. Dit vereist een grondig onderzoek naar de kwaliteit en eigenschappen van het materiaal.

Bij het aanbrengen van een fundering is het ook belangrijk om aandacht te besteden aan het verdichten en de juiste opbouw van de weg. Dit zorgt ervoor dat het wegdek de benodigde stabiliteit en duurzaamheid heeft om te functioneren over een lange periode.

Tevens is het noodzakelijk om de fundering te onderzoeken voordat deze wordt aangebracht. Dit onderzoek helpt bij het voorkomen van mogelijke problemen en zorgt ervoor dat de fundering de benodigde functie kan vervullen.

Bronnen

asfalt