Fundering onder kolom: Technieken, toepassing en belangrijke aandachtspunten

Published by Redactie on juli 22, 2025 | Category fundering

Bij elke bouwproject is de fundering van het huis een cruciaal onderdeel van het ontwerp en de uitvoering. De fundering onder kolom speelt een essentiële rol in het verwerken van belastingen en het waarborgen van de stabiliteit van de constructie. Het kiezen van de juiste funderingstype en de juiste technieken bij de uitvoering zijn van groot belang om de levensduur en de veiligheid van de bouwstructuur te garanderen. In dit artikel worden de technieken, toepassingen en aandachtspunten bij het aanleggen van een fundering onder kolom besproken, met een nadruk op de praktische toepassing in de bouwsector.

Wat is een fundering onder kolom?

Een fundering onder kolom is een type fundering dat specifiek wordt gebruikt om puntlasten, zoals kolommen of stutten, op een stabiele manier op de ondergrond te verankeren. Deze fundering bestaat doorgaans uit een zogenaamde poer, een vierkante of rechthoekige plaat van gewapend beton die de belasting van een kolom naar de ondergrond doorgeeft.

Een poerfundering is dikker dan een strookfundering of plaatfundering, omdat de belasting op een kolom vaak vrij hoog is. Deze vorm van fundering is vooral geschikt voor constructies met puntlasten, zoals bij een geweldsdragende stut of een zware kolom.

Een belangrijk verschil met een paalfundering is dat de pilaren niet zo diep in de grond worden begraven en slechts op de zool ondersteund worden, terwijl palen nog steeds vastgehouden worden door de zijranden van de grondlaag.

Soorten funderingen onder kolom

Tijdens de bouw kan gekozen worden uit verschillende vormen van funderingen die geschikt zijn voor kolommen. De keuze hangt af van factoren zoals de belasting, de ondergrond en de toegankelijkheid van de bouwplaats.

1. Poerfundering

Een poerfundering is een vierkante of rechthoekige plaat van gewapend beton die wordt gebruikt om puntlasten van kolommen of stutten op een stabiele manier te verwerken. Deze fundering is vaak dikker dan een strookfundering of plaatfundering en wordt meestal onder zware kolommen gebruikt.

De dikte van de poer wordt bepaald op basis van de druk die op de kolom rust. Een nadeel van de poerfundering is dat deze gevoeliger is voor ongelijkmatige vervorming dan bijvoorbeeld een plaatfundering. Daarom is het belangrijk dat de uitvoering nauwkeurig en volgens de voorschriften gebeurt. De kwaliteit van de uitvoering is hier cruciaal voor de duurzaamheid van de fundering.

2. Kolommenfundering met puntbelastingen

Bij een kolommenfundering worden poeren in de ondergrond gestort voor de puntbelastingen. Op deze poeren worden vervolgens kolommen aangebracht voor de opbouw van de verdere constructie. Deze techniek is vaak gebruikt bij prefab- of stalen constructies. De poer onder de kolom zorgt voor een stabiel aanliggend punt, waardoor de belasting gelijkmatig over de fundering kan worden verdeeld.

3. Prefab betonfundering

Een prefab fundering bestaat uit kant-en-klare funderingselementen die op locatie worden aangebracht. Deze funderingen zijn van te voren volledig op maat gemaakt, waardoor de werktijd op de bouwplaats aanzienlijk wordt verkort. Na het leggen van de fundering kan direct verder worden gebouwd, bijvoorbeeld met vloerelementen of andere opbouwmogelijkheden.

Bij prefab kolommenfunderingen worden de poeren van te voren vervaardigd en op locatie geplaatst. Deze methode is vooral geschikt voor projecten waarbij tijd en kosten efficiëntie een belangrijke rol spelen.

4. Balkenfundering

Een balkenfundering wordt vaak gebruikt in combinatie met fundering op palen of op zandondergrond. De balken van gewapend beton dragen het hele gebouw en kunnen zowel prefab zijn als ter plaatse worden gestort. Deze fundering is flexibel en geschikt voor zowel lichte als zware belastingen.

Uitvoering van de fundering onder kolom

De uitvoering van een fundering onder kolom vereist een nauwkeurige aanpak om de belastingen goed te verwerken en de stabiliteit van de constructie te waarborgen. Hieronder worden de belangrijkste stappen en technieken besproken.

1. Grondonderzoek

Voor het aanleggen van een fundering is een grondonderzoek essentieel. Dit onderzoek geeft inzicht in de druksterkte van de ondergrond, de aanwezige grondlagen en eventuele problemen zoals veen of zand. Op basis van het grondonderzoek kan worden bepaald welke funderingstype het meest geschikt is voor de ondergrond en de belasting van de kolom.

2. Constructieberekening

Een constructieberekening is altijd nodig bij het aanleggen van een fundering. Deze berekening zorgt ervoor dat alle elementen in een constructie worden doorberekend en dat de fundering in staat is om de benodigde belastingen op te nemen. Bovendien is een funderingsplan en een constructieberekening vereist bij het aanvragen van een omgevingsvergunning.

3. Poer en kolom verankering

De verankering van de kolom op de poer is een belangrijke technische stap. De koppeling tussen de stalen kolom en de funderingsstrook kan gerealiseerd worden via chemische ankers of gestorte ankers. De keuze hiervoor hangt af van de kracht die de funderingsstrook belast. Chemische ankers bestaan uit een draadeind dat geboord wordt in de funderingsstrook en met 2-componenten lijm verankerd wordt. Deze methode is geschikt voor zowel staalconstructies in combinatie met HSB (houtskeletbouw) op een betonvloer als voor houten vloeren.

4. Staalconstructie en verankering

Wanneer een staalconstructie wordt gebruikt in combinatie met een houten vloer, zijn stalen onderslagen een vereiste voor de fundering. Deze onderslagen zorgen voor een duurzame constructieve afdracht van belastingen naar de fundering. De constructeur bepaalt op basis van de berekening of chemische of gestorte ankers moeten worden toegepast.

Aandachtspunten bij het ontwerp en uitvoering

Het ontwerp en de uitvoering van een fundering onder kolom vereisen aandacht voor diverse aspecten. Deze aandachtspunten zijn essentieel om de duurzaamheid en stabiliteit van de fundering te waarborgen.

1. Kwaliteit van de uitvoering

De kwaliteit van de uitvoering van de fundering heeft een directe invloed op de duurzaamheid en het functioneren van de constructie. Bij een poerfundering is het bijvoorbeeld belangrijk dat de betonplaat gelijkmatig en volgens de voorschriften wordt gestort. Onregelmatigheden in de uitvoering kunnen leiden tot ongelijkmatige vervorming en schade aan de structuur.

2. Stabiliteit van de ondergrond

De stabiliteit van de ondergrond is een van de bepalende factoren bij de keuze van de funderingstype. Op zandondergrond is een strokenfundering vaak geschikt, terwijl een poerfundering beter werkt op droge en draagkrachtige grond. In veengronden is het vaak noodzakelijk om te rekenen met zettingen en extra versterkingen.

3. Duurzaamheid en onderhoud

Een goed ontworpen en uitgevoerde fundering onder kolom draagt bij aan de levensduur van het gebouw. Door de juiste keuze van materialen en technieken kan worden voorkomen dat de fundering in de loop van de tijd vervalt of schade oploopt. Bovendien is het belangrijk om rekening te houden met eventueel onderhoud dat nodig kan zijn, bijvoorbeeld door infiltratie of slijtage van de ankers.

4. Toepassing in verbouwingen

Bij verbouwingen is het soms nodig om bestaande funderingen aan te passen of te verbeteren. In dergelijke gevallen is het belangrijk om de bestaande belastingen en constructieve details nauwkeurig te analyseren. Eventuele veranderingen in de belastingverdeling moeten goed worden meegenomen in het ontwerp van de nieuwe fundering onder kolom.

Conclusie

Een fundering onder kolom speelt een cruciale rol in het verwerken van puntlasten en het waarborgen van de stabiliteit van een gebouw. De keuze van de juiste funderingstype, zoals een poerfundering of kolommenfundering, is afhankelijk van factoren zoals de ondergrond, de belasting en de toegankelijkheid van de bouwplaats. De uitvoering van de fundering vereist een nauwkeurige aanpak, met aandacht voor de kwaliteit, stabiliteit en duurzaamheid van de constructie. Door het goed ontwerpen en uitvoeren van een fundering onder kolom wordt de levensduur en veiligheid van het gebouw aanzienlijk vergroot.

Bronnen

kolom