Fundering onder woning plaatsen: stappenplan, technieken en risico’s

Published by Redactie on juli 22, 2025 | Category fundering

Wanneer het gaat om de bouw of renovatie van een woning, is het leggen van een stevige fundering van levensbelang. De fundering vormt namelijk de basis waarop het hele gebouw rust en bepaalt daarmee de stabiliteit, duurzaamheid en veiligheid van de woning. Het kiezen van het juiste funderingstype, het uitvoeren van de voorbereiding en het aanbrengen van de fundering zelf vereist zorgvuldige planning en kennis van de ondergrond. In dit artikel geven we een overzicht van de meest gebruikte funderingstechnieken, de stappen bij het aanbrengen van een fundering, en de belangrijkste risico’s die kunnen optreden. De informatie is gebaseerd op actuele en betrouwbare bronnen.

Wat is een fundering en waarom is het belangrijk?

De fundering van een woning is de ondergrondse constructie die ervoor zorgt dat het gewicht van het gebouw op een stabiele manier wordt overgedragen op de bodem. Zonder een goed ontworpen en uitgevoerde fundering kan het huis instabiel worden, wat leidt tot schade zoals scheuren in muren, verzakkingen van vloeren en in het ergste geval zelfs tot instorting. De keuze van het juiste funderingstype is daarom een essentieel onderdeel van elk bouw- of renovatieproject.

De fundering moet het gewicht van het gebouw, inclusief wanden, daken, vloeren en eventuele uitbreidingen, opvangen. Bovendien moet de fundering bestand zijn tegen mogelijke veranderingen in de ondergrond, zoals bodemdaling, inklinking of klimatologische invloeden. Het type fundering dat gekozen wordt, hangt af van factoren zoals de bodemstructuur, het waterpeil, het gewicht van het gebouw en de toegestane bouwmethoden in de regio.

De meest voorkomende funderingstypen

Er zijn verschillende soorten funderingen die in de bouw worden gebruikt, elk met hun eigen toepassing, voordelen en nadelen. Hieronder geven we een overzicht van de meest gebruikte funderingstypen in Nederland.

1. Fundering op staal

Een fundering op staal betekent in feite dat het huis direct op de ondergrond staat, zonder gebruik van heipalen. Dit type fundering wordt vaak gekozen op goed dragende zand- of kleigrond. Het voordeel is dat de constructie relatief eenvoudig en goedkoop is. Echter, bij veranderingen in de ondergrond, zoals bodemdaling of langdurige droogte, kan de draagkracht van de bodem afnemen. Hierdoor kan de fundering verzakken, wat leidt tot scheuren in muren of verzakkingen van vloeren.

Voordelen: - Relatief goedkoop - Eenvoudige uitvoering - Snelle bouw

Nadelen: - Minder geschikt voor onstabiele grond - Gevoelig voor bodemdaling - Risico op schade bij klimatologische veranderingen

2. Strookfundering

De strookfundering is een veelvoorkomend type in Nederland, vooral bij woningen op stabiele, draagkrachtige grond. Deze fundering bestaat uit brede stroken van beton die onder de dragende muren van het gebouw worden aangebracht. Het voordeel is dat de strookfundering relatief eenvoudig en goedkoop is aan te leggen. Echter, het is minder geschikt voor gebieden met slappe of wisselende ondergrond.

Voordelen: - Goedkoop - Eenvoudige uitvoering - Stabiel op draagkrachtige grond

Nadelen: - Minder geschikt voor onstabiele grond - Gevoelig voor bodemdaling

3. Poerenfundering

Een poerenfundering wordt gebruikt wanneer het bouwwerk op bepaalde punten extra ondersteuning nodig heeft, zoals onder kolommen of palen. Deze fundering bestaat uit betonnen blokken of poeren die diep in de grond worden geplaatst en het gewicht van het bouwwerk dragen. Poerenfunderingen worden vaak gebruikt voor kleinere constructies zoals veranda’s, tuinhuizen, overkappingen en serres.

Voordelen: - Minder graafwerk nodig - Flexibel in toepassing - Goed geschikt voor lichte constructies

Nadelen: - Minder geschikt voor grotere bouwwerken - Stabiliteit afhankelijk van juiste plaatsing van poeren

4. Schroeffundering

De schroeffundering is een relatief nieuwe, maar zeer effectieve funderingmethode die steeds populairder wordt. Deze methode maakt gebruik van stalen schroefpalen die in de grond worden gedraaid, in plaats van gegraven en gestort. De schroeffundering biedt verschillende voordelen, zowel op praktisch als ecologisch vlak.

Voordelen: - Zeer duurzaam - Minder invasief voor de ondergrond - Snel in uitvoering - Ideaal voor tijdelijke of lichte constructies

Nadelen: - Minder geschikt voor zware bouwwerken - Vooraf analyse van de bodem is essentieel

Voorbereiding en inspectie

Voor het aanbrengen van een fundering is een grondige voorbereiding essentieel. Dit begint met een bodemonderzoek om de huidige staat van de ondergrond vast te stellen. De voorbereiding bepaalt niet alleen de aard van de problemen, maar ook welke maatregelen genomen moeten worden.

Bodemonderzoek

Het uitvoeren van een bodemonderzoek is een cruciale stap voor elke bouw- of renovatieproject. Dit onderzoek levert inzicht in de draagkracht van de bodem, het waterpeil en eventuele risico’s op bodemdaling of inklinking. Op basis van deze gegevens kan de bouwer of architect bepalen welk funderingstype het meest geschikt is.

Het bodemonderzoek kan uitgevoerd worden door een geotechnisch ingenieur of een aannemer die ervaring heeft met funderingsprojecten. Het onderzoek omvat vaak boorkolommen, proeven en meetopstellingen om de ondergrond nauwkeurig in kaart te brengen.

Stappenplan voor het aanbrengen van een fundering

Het aanbrengen van een fundering is een complexe klus die zorgvuldige voorbereiding en uitvoering vereist. Hieronder volgt een overzicht van de meest belangrijke stappen:

1. Hoeken uitzetten

Bepaal eerst waar de fundering moet komen en zet de hoeken uit. Dit doe je vanuit je geplaatste bouwraam. Plaats op deze hoeken vervolgens een piketpaaltje om deze te kenmerken.

2. Uitgraven van de fundering

Graaf nu de fundering uit tot op de gewenste diepte. Zorg ervoor dat deze diepte minimaal 600 mm onder maaiveld is, zodat de fundering in de winter niet op vriest. Voor de breedte en hoogte van de fundering dien je de maten van de constructeur aan te houden.

3. Maken van de houten bekisting

Plaats je plaatmateriaal staand en druk deze iets in de grond. Sla tegen deze wand een piket in de grond. Deze zorgt ervoor dat de plaat niet uiteenklapt bij het storten van de bekisting. Plaats deze piketjes ongeveer om de 600 mm. Het is raadzaam om deze piketten ook nog eens af te schorren met schuine latten vanaf de bovenkant van de piket naar een piket van circa 600 mm van de wand. Zorg dat deze paaltjes voldoende stevig zijn zodat de kist niet uit elkaar kan klappen.

Als extra versteviging wordt er een klem aan de bovenkant van de bekistingsplaat tot bekistingsplaat gemaakt. Dit kan een soort lijmtang zijn, maar ook een houten lat of balk volstaat.

4. Op hoogte plaatsen van de fundering

Zorg ervoor dat de fundering op de juiste hoogte wordt geplaatst. Dit is essentieel voor de stabiliteit van het gebouw. Controleer de hoogte met behulp van een waterniveau of laserapparaat.

5. Beton storten

Als de bekisting klaar is, kan het beton worden gestort. Zorg ervoor dat het beton goed wordt samengeperst en dat er geen luchtbellen of ongelijkheden ontstaan. Na het storten moet het beton droog en volledig gehard worden voordat er verder gewerkt kan worden aan de constructie.

Risico’s en aanbevelingen

Het aanbrengen van een fundering is niet zonder risico’s. Veel huiseigenaren kunnen last krijgen van funderingsproblemen, zoals verzakkingen of paalrot. Volgens het Kennis Centrum Aanpak Funderingsproblematiek (KCAF) lopen tussen de 487 duizend en 537 duizend panden momenteel verhoogd risico op verzakking door droogte. Door klimaatverandering kan dit aantal zelfs oplopen tot 687 duizend.

Herkenning van funderingsproblemen

Er zijn verschillende tekenen die kunnen wijzen op funderingsproblemen. Een van de meest voorkomende is het verschijnen van scheuren in muren of vloeren. Ook veranderingen in de hoogte van de vloeren of daken kunnen wijzen op funderingsproblemen. Andere tekenen zijn lekkages in de fundamenten, knikke in de hoeken van het huis of instabiele deuren en ramen.

Aanbevelingen

Om funderingsproblemen te voorkomen, is het aan te raden om regelmatig een inspectie te laten uitvoeren, vooral in risicogebieden. Als je vermoedt dat er funderingsproblemen zijn, is het verstandig om dit zo snel mogelijk te laten onderzoeken door een professional. Een grondige inspectie en eventuele herstelmaatregelen kunnen helpen om schade te voorkomen of te beperken.

Bij het herstellen van een fundering onder een bestaande woning zijn er verschillende technieken beschikbaar. Deze variëren van het aanbrengen van extra ondersteuning tot het uitvoeren van een volledige funderingsversterking. Het keuze van de juiste methode hangt af van de aard van de problemen en de toegestane bouwmethoden in de regio.

Conclusie

De fundering van een woning is de basis van elk bouw- of renovatieproject. Het kiezen van het juiste funderingstype, het uitvoeren van een grondig bodemonderzoek en het aanbrengen van een stevige fundering zijn essentieel voor de stabiliteit en duurzaamheid van het gebouw. Het aanbrengen van een fundering vereist zorgvuldige voorbereiding, expertise en naleving van bouwregels. Door het herkennen van funderingsproblemen en het nemen van preventieve maatregelen kan schade worden voorkomen of beperkt.

Het aantal panden dat verhoogd risico loopt op funderingsproblemen is fors. Dit aantal kan nog toenemen door klimaatverandering. Het is daarom belangrijk om vroegtijdig een inspectie te laten uitvoeren en eventuele problemen te herstellen. Door de juiste technieken en aanbevelingen te volgen, kan een woning veilig, stabiel en duurzaam blijven.