Funderingsoplossingen op kleigrond: Uitleg, uitdagingen en praktische toepassing

Published by Redactie on juli 22, 2025 | Category fundering

Funderen op kleigrond is een complexere aangelegenheid dan op zandgrond. Kleigrond is vochtgevoeliger, minder dragend en onderheviger aan uitzetting en krimping. Dit maakt het noodzakelijk om een zorgvuldige aanpak te volgen bij het kiezen van een funderingsmethode. In dit artikel bespreken we de uitdagingen bij fundering op kleigrond, de beschikbare funderingsoplossingen, en de praktische stappen die worden ondernomen bij een aanbouwproject in dit soort grond.

We geven een overzicht van de voordelen en nadelen van funderen op kleef versus funderen op een vaste zandlaag, en leggen uit waarom een terreinverkenning en bodemonderzoek essentieel zijn. Ook bespreken we hoe schroeffunderingen een efficiënte en duurzame oplossing kunnen zijn voor projecten op kleigrond, met aandacht voor technische aspecten en praktische toepassing.

Uitdagingen bij fundering op kleigrond

Kleigrond is bekend om zijn instabiele en vochtgevoelige aard. Het gedraagt zich anders dan zandgrond en vereist daarom een aangepaste aanpak bij het funderen van gebouwen. Twee belangrijke kenmerken van kleigrond die invloed hebben op de keuze van een funderingsmethode zijn:

Vochtgevoeligheid: Kleigrond zet uit bij natte omstandigheden en krimpt bij droogte. Deze cycli van uitzetting en krimping kunnen leiden tot verzakkingen, scheuren in muren en fundamentele instabiliteit van het gebouw.
Lage draagkracht: In vergelijking met zandgrond heeft kleigrond een lage draagkracht. Traditionele funderingssystemen, zoals strokenfunderingen of plaatfunderingen, bieden hier vaak niet voldoende ondersteuning. Dit maakt het noodzakelijk om alternatieve oplossingen in overweging te nemen.

Daarnaast speelt de uithardingstijd van beton een rol. In vochtige omstandigheden, zoals op kleigrond, is het nodig om extra maatregelen te nemen om de constructie tijdens de bouw te beschermen. Dit vertraagt het bouwproces en kan leiden tot extra kosten.

Belang van terreinverkenning en bodemonderzoek

Voordat een fundering kan worden uitgevoerd, is het essentieel om het bouwterrein goed te analyseren. Dit begint met historisch onderzoek, gevolgd door een grondige terreinverkenning. Tijdens deze verkenning worden gegevens verzameld over de ondergrond, eventuele ongelijkheden en het type grond.

Als de ondergrond uit klei of veen bestaat, is het aan te raden om een sonderingsrapport op te vragen. Dit rapport geeft informatie over de grondsoorten op verschillende dieptes, de weerstand van de ondergrond en eventuele problemen die kunnen optreden bij fundering. Hiermee kan worden bepaald of heipalen, schroefpalen of andere oplossingen nodig zijn.

De constructeur speelt een cruciale rol in het kiezen van de juiste funderingsoplossing. Hij berekent de benodigde afmetingen van de fundering, de wapening en het type fundering (plaatfundering of stroken). Deze berekening is gebaseerd op het gewicht van het gebouw, de belasting en de eigenschappen van de ondergrond.

Funderen op kleef: een lichtgewicht oplossing

Funderen op kleef is een methode waarbij schroefpalen op een diepte van anderhalf tot twee meter in de kleilaag worden gedraaid. Deze methode wordt vaak toegepast bij lichtere bouwprojecten die niet veel gewicht hoeven te dragen. Kleifundering is geschikt voor losstaande constructies zoals houten schuren, tuinhuisjes of vrijstaande overkappingen.

Een belangrijk voordeel van funderen op kleef is dat de kleilaag aan de palen ‘kleft’, waardoor de palen stevig in de grond blijven zitten. Dit zorgt voor een stabiele basis, zolang de constructie los van het hoofdgebouw blijft. Als de constructie vastgemaakt wordt aan het hoofdgebouw, kan het risico op scheef zetten groter worden wanneer de grond inklinkt.

Een nadeel van funderen op kleef is dat de kleilaag en eventuele veenlagen onderhevig zijn aan veranderingen in grondwaterstand. Dit kan leiden tot inklinken van de ondergrond, met als gevolg dat de constructie verzakt. Om dit te voorkomen, is het belangrijk om ervoor te zorgen dat de constructie los van het hoofdgebouw blijft.

Funderen op vaste zandlaag: duurzame stabiliteit

Funderen op een vaste zandlaag is een betere oplossing voor zwaardere constructies of gebouwen die langer sterk ondersteuning nodig hebben. In dit geval worden schroefpalen of heipalen diep in de grond gedreven tot een stevige zandlaag is bereikt. Deze methode biedt meer stabiliteit en minder risico op verzakkingen.

Een schroeffundering is hierbij een efficiënte oplossing. De stalen schroefpalen worden met een hydraulische machine de grond in gedraaid. Dit gebeurt zonder trillingen, waardoor schade aan omliggende structuren wordt voorkomen. Zodra de palen op de juiste diepte zitten, kan de constructie direct worden bevestigd.

Funderen op vaste zandlaag is vooral geschikt voor projecten waarbij een langdurige en stabiele ondergrond nodig is. Dit is bijvoorbeeld het geval bij nieuwbouw, uitbreidingen van woningen of zware industriële constructies.

Schroeffundering: een efficiënte en duurzame oplossing

Schroeffunderingen zijn een moderne en duurzame oplossing voor fundering op kleigrond. Ze bieden meerdere voordelen ten opzichte van traditionele funderingsmethoden:

Snelheid: Schroeffunderingen kunnen snel worden geïnstalleerd, zonder de behoefte aan zware graafwerkzaamheden of lange uithardingstijden.
Duurzaamheid: Door het gebruik van stalen palen en de minimale verstorende werkwijze, heeft dit type fundering een lage ecologische impact.
Stabiliteit: Schroefpalen worden diep in de grond gedraaid tot een stevige laag is bereikt, wat een stabiele basis biedt en het risico op verzakkingen vermindert.

Een voordeel van schroeffundering is ook dat er geen trillingen optreden bij de installatie, waardoor schade aan omliggende constructies wordt voorkomen. Dit maakt de methode geschikt voor bouwprojecten in bebouwde kom.

Praktische stappen bij fundering op kleigrond

Om een goede fundering te realiseren op kleigrond, zijn er een aantal belangrijke stappen die worden doorlopen. Deze omvatten:

Terreinverkenning: Het eerste stuk van het proces begint met een grondige analyse van het bouwterrein. Tijdens deze verkenning worden gegevens verzameld over de ondergrond, eventuele ongelijkheden en het type grond. Historisch onderzoek naar eerdere projecten op het terrein kan ook waardevolle inzichten opleveren.
Sonderingsrapport: Als het terrein uit klei of veen bestaat, is het aan te raden om een sonderingsrapport op te vragen. Dit rapport geeft informatie over de grondsoorten op verschillende dieptes, de weerstand van de ondergrond en eventuele problemen die kunnen optreden bij fundering.
Funderingsberekening: De constructeur speelt een centrale rol in het kiezen van de juiste funderingsoplossing. Hij berekent de benodigde afmetingen van de fundering, de wapening en het type fundering (plaatfundering of stroken). Deze berekening is gebaseerd op het gewicht van het gebouw, de belasting en de eigenschappen van de ondergrond.
Keuze van funderingsmethode: Afhankelijk van de resultaten van de berekeningen en het type grond, wordt er gekozen voor een geschikte funderingsmethode. Voor lichtere constructies op kleigrond kan funderen op kleef voldoende zijn, terwijl zwaardere projecten fundering op een vaste zandlaag vereisen.
Uitvoering van de fundering: Nadat de keuze voor een funderingsmethode is gemaakt, begint de daadwerkelijke uitvoering. Dit kan variëren van het plaatsen van schroefpalen tot het aanleggen van een plaatfundering. Het is belangrijk dat deze fase wordt uitgevoerd door ervaren aannemers, om de sterkte en duurzaamheid van de fundering te garanderen.
Controle en inspectie: Na de uitvoering van de fundering wordt er controle uitgevoerd om ervoor te zorgen dat het werk voldoet aan de vereisten. Dit kan bijvoorbeeld bestaan uit visuele inspectie, metingen of testen om de stabiliteit van de fundering te bepalen.

Conclusie

Funderen op kleigrond vereist een zorgvuldige aanpak en de juiste keuze van funderingsmethode. Kleigrond is namelijk minder dragend en gevoeliger voor vochtveranderingen dan zandgrond, wat maakt dat traditionele funderingsystemen vaak niet voldoende ondersteuning bieden. De keuze voor een geschikte funderingsoplossing hangt af van de eigenschappen van de ondergrond, het gewicht van het gebouw en de belasting.

Voor lichtere bouwprojecten kan funderen op kleef een geschikte oplossing zijn, terwijl zwaardere constructies fundering op een vaste zandlaag vereisen. Schroeffunderingen bieden hierbij een efficiënte en duurzame oplossing, die geschikt is voor projecten in bebouwde kom.

Het is essentieel om een grondige terreinverkenning en bodemonderzoek uit te voeren, evenals een funderingsberekening door een ervaren constructeur. Hiermee kan worden bepaald welke methode het beste past bij het project en welke maatregelen noodzakelijk zijn om stabiliteit en duurzaamheid te garanderen.

Door het kiezen van de juiste funderingsoplossing en het volgen van de juiste stappen, kan een stabiele en duurzame fundering worden gerealiseerd, zelfs op moeilijkere ondergrond zoals kleigrond.

Bronnen

grond
klei