Fundering op staal: Uitleg, toepassing en technische voorwaarden

Published by Redactie on juli 22, 2025 | Category fundering

Een goed ontworpen en correct geplaatste fundering is van essentieel belang voor de stabiliteit en duurzaamheid van een gebouw. In de bouwsector is een fundering op staal een veelgebruikte methode, met name in regio’s waar de draagkrachtige ondergrond niet te diep ligt. Deze methode is vaak kostenefficiënt vergeleken met alternatieven zoals paalfundering, maar vereist wel een stevige grond om veilig en effectief toegepast te kunnen worden.

In dit artikel wordt uitgelegd wat een fundering op staal precies inhoudt, welke soorten er zijn, wanneer deze methode geschikt is, en welke technische voorwaarden van belang zijn. De informatie is gebaseerd op betrouwbare bronnen uit het bouwbedrijf en bouwtechnische normen.

Wat is fundering op staal?

Een fundering op staal is een funderingstype waarbij de constructie direct rust op een draagkrachtige bodemlaag, zoals zand of harde klei. Het woord “staal” verwijst hier niet naar het bouwmateriaal staal, maar naar een “stevige en stabiele grondlaag”, welke te bepalen is via sondering. Deze fundering wordt vaak toegepast in situaties waar de ondergrond voldoende stevig is om het gewicht van het gebouw te dragen.

De fundering op staal zorgt ervoor dat de belasting van het bouwwerk gelijkmatig over de ondergrond wordt verdeeld. Dit maakt het bouwwerk stabiel en vermindert het risico op verzakkingen. In de praktijk is het meestal een betonnen plaat of strokenfundering die direct op de grond rust. Deze techniek is eenvoudiger en goedkoper dan andere funderingstypen, zoals paalfundering of schroeffundering.

Hoe werkt een fundering op staal?

Het proces van een fundering op staal omvat meerdere stappen die essentieel zijn voor de stabiliteit van het gebouw. De volgende stappen worden meestal gevolgd:

1. Grondonderzoek

Voordat een fundering op staal wordt toegepast, wordt een grondonderzoek uitgevoerd. Dit omvat een sonderingsonderzoek, waarbij de draagkracht van de ondergrond wordt bepaald. Dit is belangrijk om te bepalen of de ondergrond voldoende stevig is om de belasting van het gebouw te dragen.

2. Uitgraven van de bouwput

De bovenste, minder stabiele grondlagen worden verwijderd totdat de draagkrachtige laag is bereikt. Meestal ligt deze laag op een diepte van ongeveer 80 tot 100 cm onder het maaiveld. In Nederland wordt vaak aangegrepen tot een diepte van maximaal drie meter voor een fundering op staal.

3. Aanbrengen van de funderingsplaat of strokenfundering

Afhankelijk van het ontwerp wordt een funderingsplaat of strokenfundering geplaatst. Deze elementen zorgen voor een gelijkmatige verdeling van de belasting. In sommige gevallen kan ook een poerenfundering worden gebruikt, waarbij betonnen blokken worden geplaatst onder specifieke punten zoals kolommen.

4. Constructie opbouwen

De fundering wordt afgewerkt en de opbouw van het bouwwerk kan beginnen. Het is van belang om zorgvuldig te werken zodat de fundering niet wordt beschadigd tijdens de opbouw.

Voordelen van fundering op staal

De fundering op staal heeft verschillende voordelen die het een populaire keuze maken voor zowel woningen als kleine commerciële panden:

Lage kosten: Een fundering op staal is vaak goedkoper dan andere funderingstypen, zoals heipalen of schroeffunderingen, omdat er geen extra materialen of complexe technieken nodig zijn.
Eenvoudig uit te voeren: Het proces is relatief eenvoudig en vereist minder apparatuur dan bijvoorbeeld paalfundering.
Sneller uit te voeren: Omdat er geen palen in de grond hoeven te worden geslagen, kan de fundering sneller worden uitgevoerd.
Minder invasief: De aanleg van een fundering op staal veroorzaakt minder schade aan de ondergrond in vergelijking met andere methoden.

Wanneer is een fundering op staal geschikt?

Niet elke ondergrond is geschikt voor een fundering op staal. De keuze van deze methode is afhankelijk van de bodemgesteldheid en de belasting van het gebouw. De volgende voorwaarden maken het geschikt om een fundering op staal te kiezen:

Stevige bodem: De ondergrond moet voldoende draagkracht hebben. Dit wordt bepaald via sonderingen of grondonderzoek. Voorbeelden van geschikte bodems zijn zandgrond of harde kleigrond.
Beperkte belasting: De methode is meestal geschikt voor lichtere bouwwerken, zoals woningen, schuren of garages. Grotere of zwaardere gebouwen vereisen vaak andere funderingstypen.
Geen grote grondzettingen verwacht: In slappe klei- en veengebieden is paalfundering vaak beter, aangezien er meer kans op zettingen is.
Lage grondwaterstand: Een hoge grondwaterstand kan leiden tot optrekkend vocht en instabiliteit. Het is daarom belangrijk dat de grondwaterstand voldoende laag is.

In Nederland geldt als richtlijn dat de draagkrachtige laag niet dieper mag liggen dan drie meter onder het maaiveld. Bij grotere dieptes wordt paalfundering meestal voor de hand liggend.

Soorten funderingen bij fundering op staal

Bij een fundering op staal zijn er verschillende soorten die kunnen worden toegepast, afhankelijk van het bouwproject en de bodemgesteldheid. De meest voorkomende typen zijn:

1. Strokenfundering

Een strokenfundering bestaat uit een doorlopende strook van beton onder dragende muren. Deze methode is geschikt voor zandgrond of harde kleigrond en zorgt voor een gelijkmatige verdeling van de belasting.

2. Funderingsplaat

Een funderingsplaat is een gewapende betonplaat die de belasting van het bouwwerk gelijkmatig over de ondergrond verdeelt. Deze methode wordt vaak gebruikt wanneer de ondergrond niet sterk genoeg is om een strokenfundering te dragen.

3. Poerenfundering

Een poerenfundering bestaat uit betonnen blokken die worden geplaatst onder specifieke punten, zoals kolommen of druklijnen. Deze methode is geschikt voor zware belastingen, maar vereist een sterke ondergrond.

Mogelijke problemen bij fundering op staal

Hoewel funderingen op staal een populaire keuze zijn, kunnen er verschillende problemen optreden:

Verzakking: Als de ondergrond niet stevig genoeg is, kan de fundering gaan zakken. Dit kan gebeuren als de grond te veel samenperst onder het gewicht van het gebouw, vooral als er sprake is van slechte bodemgesteldheid.
Grondbewegingen: Veranderingen in de vochtigheid of temperatuur kunnen de ondergrond beïnvloeden, wat kan leiden tot verschuivingen of scheuren in de fundering.
Invloed op belendende bouwwerken: Het weggraven van grond voor een nieuwe fundering op staal kan bij belendingen (buurgebouwen) voor het bezwijken van de fundering zorgen.
Veranderde gronddruk: Een nieuwe fundering kan de gronddruk onder belendende percelen veranderen, wat kan leiden tot zettingen.
Grondwaterstand: Door het (tijdelijk) verlagen van de grondwaterspiegel kunnen zettingen optreden. Het is daarom belangrijk om de grondwaterstand goed in kaart te brengen.

Alternatieven voor fundering op staal

Wanneer een fundering op staal niet geschikt is, kunnen andere funderingstechnieken worden overwogen. De keuze van een alternatief hangt af van de bodemgesteldheid, de belasting van het gebouw en de omgevingsfactoren.

1. Paalfundering

Een paalfundering bestaat uit palen die in de grond worden geslagen of geboord. Deze palen dringen diep in de ondergrond en dragen de belasting van het gebouw naar een sterkere laag. Deze methode is geschikt voor zachte of onstabiele bodems.

2. Schroeffundering

Een schroeffundering is een modern alternatief dat snel en efficiënt is. Het bestaat uit schroefpalen die worden gedraaid in de grond. Deze methode is geschikt voor zowel tijdelijke als permanente constructies.

3. Grondverbetering

In sommige gevallen kan grondverbetering worden aangebracht om de ondergrond geschikter te maken voor een fundering op staal. Dit kan bijvoorbeeld via verdichting, injectie of stabilisatie van de bodem.

Technische voorwaarden en normen

De uitoefening van een fundering op staal moet conform de geldende bouwtechnische normen en regelgeving. In Nederland wordt vaak afgestemd op de NEN 6744, een norm die richtlijnen geeft voor het ontwerpen van funderingen.

De volgende technische voorwaarden zijn van belang bij een fundering op staal:

Grondwaterstand: De grondwaterstand moet voldoende laag zijn om instabiliteit te voorkomen.
Draagvermogen: De ondergrond moet voldoende draagvermogen hebben, bepaald via sonderingen of grondonderzoek.
Diepte van de draagkrachtige laag: Deze laag mag niet te diep liggen. In Nederland geldt vaak maximaal drie meter onder het maaiveld als richtlijn.
Belastingverdeling: De belasting van het bouwwerk moet gelijkmatig worden verdeeld over de ondergrond.
Grondzettingen: Moeten worden voorkomen of minimaal gehouden door een correct ontworpen fundering.

Fundering op staal bij vastgoedprojecten

Bij vastgoedprojecten wordt vaak grondig gekeken naar de funderingsbehoeften van het gebouw. Ondernemingen zoals Fortus adviseren over de juiste keuze van funderingstechnieken, waaronder fundering op staal. Ze begrijpen de risico’s van slechte funderingen en zorgen ervoor dat de juiste methoden worden toegepast, afhankelijk van de specifieke situatie van het project.

Een correct uitgevoerde fundering op staal zorgt voor een duurzame en veilige basis voor het vastgoedproject, wat essentieel is voor zowel de stabiliteit als de waarde van het onroerend goed.

Conclusie

Een fundering op staal is een veelgebruikte en kostenefficiënte methode in de bouwsector. Het is geschikt voor zandgrond of harde kleigrond en wordt vaak toegepast bij lichtere bouwwerken zoals woningen en schuren. De methode is relatief eenvoudig uit te voeren en heeft meerdere voordelen, zoals lage kosten en snelle uitvoering.

Toch zijn er ook risico’s verbonden aan deze methode, zoals verzakkingen, gonzend grond of invloed op buurgebouwen. Het is daarom belangrijk dat een grondonderzoek wordt uitgevoerd en dat de technische voorwaarden worden nageleefd.

Voor de keuze van een fundering op staal is het essentieel om de bodemgesteldheid goed te begrijpen en het bouwproject nauwkeurig te plannen. In combinatie met de juiste expertise en een duidelijke kijk op de technische normen, levert een fundering op staal een betrouwbare basis voor een stabiel en duurzaam bouwwerk.

Bronnen

staal
tekst