Afschot riolering: Wat is het en waarom is het belangrijk?

Published by Redactie on juli 2, 2025 | Category riolering

In de bouw en sanitair wordt het begrip "afschot" vaak gebruikt om de helling van leidingen, goten, daken of bestratingen aan te duiden. In de context van riolering speelt het afschot een cruciale rol in de efficiëntie van het afvoeren van afvalwater. Het zorgt ervoor dat het water en vuil zich op een natuurlijke manier naar het centrale rioleringssysteem bewegen, wat leidt tot een efficiënte afvoer en voorkomt dat er verstoppingen ontstaan. In dit artikel worden de belangrijkste aspecten van het afschot in de riolering uitgelegd, inclusief de aanbevolen afmetingen, de invloed van bochten en de impact van het afschot op het functioneren van het rioleringssysteem.

Wat is een afschot in de riolering?

Een afschot in de riolering is een bewust aangebrachte helling van een liggende leiding, met het doel dat het afvalwater op een natuurlijke manier naar het centrale rioleringssysteem stroomt. Het afschot wordt vaak uitgedrukt in millimeter per meter (mm/m) of als percentage. Bijvoorbeeld, een afschot van 10 mm/m betekent dat de riolering per meter lichaamslengte 10 millimeter naar beneden loopt. Dit zorgt ervoor dat het water en vuil zich sneller naar de afvoer kunnen verplaatsen, waardoor het vermijden van verstoppingen wordt gesteund.

In de context van riolering is het afschot van groot belang. Een te klein afschot kan leiden tot een te trage doorstroming, waardoor vuil en vet in de buis kunnen blijven zitten en uiteindelijk verstoppingen veroorzaakt. Een te groot afschot daarentegen kan ervoor zorgen dat het water te snel stroomt, waardoor zwaardere deeltjes achterblijven in de leiding, wat ook tot verstoppingen kan leiden.

Aanbevolen afschot voor riolering

Volgens de NEN 3215 richtlijnen moet het afschot van liggende verzamelleidingen voor afvalwaterrioleringen tussen 5 mm/m en 20 mm/m liggen. Hierbij is het belangrijk om te weten dat een te klein afschot leidt tot verstoppingen en een te groot afschot ook problemen kan veroorzaken. Daarom wordt er vaak geadviseerd om een afschot van 10 mm/m aan te houden. Dit is eenvoudig te onthouden en geeft enige marge ten opzichte van het minimum-afschot.

Voor keukens wordt een afschot van 20 mm/m aanbevolen, omdat vet en vuil hier makkelijker kunnen blijven zitten. Bij regenwaterleidingen is het afschot minder belangrijk voor verstoppingen, maar wel voor de capaciteit. Daarom wordt een minimum afschot van 5 mm/m geadviseerd om plasvorming te voorkomen.

Invloed van bochten en lengte op het afschot

De lengte van de afvoerleidingen en het aantal bochten hebben een directe invloed op de werking van het rioleringssysteem. Hoe langer de leidingen, hoe groter de kans op verstoppingen. Eveneens kan een te groot aantal bochten leiden tot problemen, omdat de stroomsnelheid van het water daardoor kan worden beïnvloed. Volgens de NTR 3216 richtlijnen zijn er specifieke eisen aan de maximum lengte en het maximale aantal bochten. Bijvoorbeeld, voor de afvoer van een toilet mag de totale lengte van de verzamelleiding inclusief de afvoerleidingen niet langer zijn dan 8 meter met een maximale richtingsverandering van 135° (dus niet meer dan drie bochten van 45°).

Afschot en bouwkundige normen

In de bouw en sanitair zijn er verschillende normen en richtlijnen die het gebruik van het afschot regelen. De NEN 3215 en NTR 3216 zijn daarvan de belangrijkste. Deze normen stellen eisen aan het minimum- en maximumafschot voor verschillende soorten rioleringen. De NTR 3216 richtlijnen zijn vooral van toepassing op de afvoer van toilets en andere sanitairapparaten.

Bij het aanleggen van een riolering is het belangrijk om rekening te houden met deze normen. De afvoerleidingen moeten op het juiste afschot worden gelegd, zodat het water efficiënt kan worden afgevoerd. Ook is het belangrijk om de juiste diameter van de buizen te bepalen. Te kleine diameter kan leiden tot verstoppingen, maar ook een te grote diameter kan problemen veroorzaken, omdat er dan te weinig vulling is in de leiding om goed door te stromen.

Afschot bij verschillende soorten rioleringen

Het afschot varieert afhankelijk van het type riolering. Bij afvoerleidingen van keukens is een groter afschot aan te raden, omdat vet en vuil hier makkelijker kunnen blijven zitten. Bij regenwaterleidingen is het afschot minder belangrijk voor verstoppingen, maar wel voor de capaciteit. Daarom wordt een minimum afschot van 5 mm/m geadviseerd om plasvorming te voorkomen.

Bij de afvoer van toiletten is het belangrijk om te zorgen dat de leidingen op het juiste afschot worden gelegd. De totale lengte van de verzamelleiding mag niet langer zijn dan 8 meter, met een maximale richtingsverandering van 135° (dus niet meer dan drie bochten van 45°). Dit helpt om verstoppingen te voorkomen en zorgt voor een efficiënte afvoer.

Belang van het juiste afschot

Het aanleggen van een juist afschot is essentieel voor het functioneren van het rioleringssysteem. Een te klein afschot kan leiden tot verstoppingen, terwijl een te groot afschot ook problemen kan veroorzaken. Daarnaast is het belangrijk om rekening te houden met de lengte van de leidingen en het aantal bochten. Hoe langer de leidingen en hoe meer bochten, hoe groter de kans op verstoppingen.

Daarnaast is het belangrijk om de juiste diameter van de buizen te bepalen. Te kleine diameter kan leiden tot verstoppingen, maar ook een te grote diameter kan problemen veroorzaken. Bovendien is het belangrijk om rekening te houden met de afvoerbuizen, die altijd iets onder afschot moeten liggen. Hierdoor wordt ervoor gezorgd dat het water efficiënt kan worden afgevoerd.

Conclusie

Het afschot in de riolering is een cruciaal onderdeel van het afvoeren van afvalwater. Het zorgt ervoor dat het water en vuil zich op een natuurlijke manier naar het centrale rioleringssysteem bewegen, waardoor het vermijden van verstoppingen wordt gesteund. De aanbevolen afschot ligt tussen 5 mm/m en 20 mm/m, waarbij een afschot van 10 mm/m meestal wordt aanbevolen. De lengte van de afvoerleidingen en het aantal bochten hebben een grote invloed op de werking van het rioleringssysteem. Daarnaast zijn er verschillende normen en richtlijnen die het gebruik van het afschot regelen, zoals de NEN 3215 en NTR 3216. Het aanleggen van een juist afschot is essentieel voor het functioneren van het rioleringssysteem, en het is belangrijk om rekening te houden met de juiste diameter van de buizen en de afvoerbuizen.

Bronnen

afschot