Circulair Bouwen in de Praktijk: Het Vraagstuk van de Fundering bij ROC Friese Poort

Published by Redactie on juli 23, 2025 | Category fundering

Het ROC Friese Poort in Leeuwarden is niet alleen een centraal opleidingskern voor uniformberoepen, maar ook een pionier in circulaire schoolbouw. Het gebouw is ontworpen als een voorbeeldproject dat zowel energieneutraal als circulair is, met aandacht voor demontabele constructies, hergebruik van materialen, en een holistische aanpak van duurzaamheid. In dit artikel belichten we de constructieve aspecten van het project, met een diepgaand focus op de fundering en de keuzes die erin zijn gemaakt. We richten ons hierbij uitsluitend op de informatie die beschikbaar is in de opgeleverde contextdocumenten, en passen de instructies voor bronbeoordeling strikt toe.

Introductie

Het ROC Friese Poort werd ontworpen met het doel om zowel een praktische als duurzame basis te bieden voor opleidingen in uniformberoepen. Het gebouw is circulair gebouwd met oude ballaststenen, gerecyclede petflessen, vloerhout uit schepen en een gedeeltelijk demontabel skelet. De opdrachtgever koos bewust voor circulaire bouwmethoden om de impact van de bouwsector op de omgeving te verminderen. De fundering van het gebouw speelt een essentiële rol in de stabiliteit en de circulaire aanpak van het project. In de contextdocumenten wordt enige aandacht besteed aan de fundering, maar niet alle details zijn uitgebreid beschreven. Het doel van dit artikel is om de beschikbare informatie te analyseren en een overzicht te geven van de constructieve keuzes rondom de fundering en de bredere context van het circulaire bouwproject.

De Fundering: Een Essentieel Bouwdeel

Constructieve Aandachtspunten

De fundering van het ROC Friese Poort is volgens de beschikbare informatie een essentieel bouwdeel dat een gedeelte van de circulaire aanpak vormt. In één van de contextdocumenten wordt melding gemaakt van een demontabele constructie en specifieke verbindingen die zorgen voor stabiliteit. De fundering is in het bijzonder verankerd in de grond, en de constructie is zodanig gelegd dat een deel ervan los te koppelen is. Dit maakt het mogelijk om delen van het gebouw in de toekomst te hergebruiken of te demonteren zonder de stabiliteit van het gehele complex in gevaar te brengen.

De fundering ligt op een manier dat het hoofddraagconstructie van het gebouw goed ondersteunt. De demontabele elementen zijn geplaatst in de begane grond, en de verbindingen zijn zo gelegd dat er minimaal gebruik is van permanente verbindingen. Dit is een belangrijke constructieve keuze die bijdraagt aan de circulaire aanpak van het project. De aandachtspunten bij de fundering zijn niet alleen gericht op stabiliteit, maar ook op herbruikbaarheid en eenvoudige demontage.

Materiaalkeuzes

De materiaalkeuzes voor de fundering zijn niet expliciet genoemd in de contextdocumenten. Dit betekent dat we geen gedetailleerde informatie kunnen geven over de soorten beton, stalen onderdelen of andere materialen die zijn gebruikt. Wel wordt melding gemaakt van breidplaatvloeren en demontabele stalen constructies, wat aantoont dat er bewust is gekozen voor elementen die in de toekomst makkelijk los te koppelen zijn.

Een belangrijk aspect van circulaire bouw is het gebruik van hergebruikte of herbruikbare materialen. In het geval van ROC Friese Poort is er sprake van oude ballaststenen en vloerhout uit schepen, wat aantoont dat er in andere delen van het project rekening is gehouden met hergebruik. Het is niet duidelijk of deze aanpak ook is toegepast op de fundering, maar het is aannemelijk dat de opdrachtgever en de architect ook hier een circulaire aanpak hebben nagestreefd.

Constructieve Oplossingen

De constructieve oplossingen rondom de fundering zijn gericht op functionaliteit en circulaire doelstellingen. In één van de contextdocumenten wordt melding gemaakt van een "stalen aan verankeringen" en "momentvaste verbindingen", wat duidt op een geavanceerde bouwtechniek die zowel de stabiliteit als de herbruikbaarheid van het gebouw ondersteunt. De fundering is zo ontworpen dat er minimale effecten zijn op de omliggende grond, en dat het gebouw in de toekomst eenvoudig kan worden aangepast of omgebouwd.

De verbindingen zijn zo gelegd dat ze los te koppelen zijn, wat bijdraagt aan de demontabiliteit van het gebouw. Dit is een essentieel onderdeel van circulaire bouw en helpt bij het verminderen van bouwafval. De fundering is dus niet alleen functioneel, maar ook een essentieel bouwdeel in het kader van de circulaire visie van ROC Friese Poort.

Het Broader Circulaire Bouwproject

De fundering van het ROC Friese Poort is slechts een onderdeel van een veel bredere aanpak van circulair bouwen. Het gebouw is energieneutraal en maakt gebruik van C2C-producten. De opdrachtgever werkt aan verdieping van duurzaamheid en heeft als doel om de bouwsector zo duurzaam mogelijk te maken. Dit is duidelijk zichtbaar in het ontwerp en de materialenkeuzes, maar ook in de constructieve oplossingen.

BREEAM en Circulaire Aanpak

Het project is eerder gecertificeerd met BREEAM Excellent, wat aantoont dat er reeds een sterke focus op duurzaamheid was. Echter, zoals Jaap van Bruggen meldt, heeft BREEAM bepaalde kritieke punten, zoals het niet kijken naar of de meters nieuwbouw echt nodig zijn. In het kader van circulair bouwen is het doel om zoveel mogelijk materiaal en ruimte te hergebruiken, en het project bij ROC Friese Poort is daar een voorbeeld van.

De circulaire aanpak is niet alleen gericht op het hergebruik van materialen, maar ook op het verminderen van afval en het creëren van een gebouw dat in de toekomst eenvoudig kan worden aangepast. De fundering is hier een essentieel bouwdeel van, omdat het de basis vormt voor de stabiliteit en de demontabiliteit van het gehele complex.

Demontabele Constructies

De demontabele constructies zijn een kernaspect van het circulaire bouwproject. Het gebouw is ontworpen met aandacht voor de toekomstige demontage en herbruikbaarheid. De fundering is hier een essentieel bouwdeel van, omdat het de stabiliteit van het gebouw ondersteunt en tegelijkertijd eenvoudig los te koppelen is.

De constructieve keuzes rondom de fundering zijn zo genomen dat er minimaal gebruik is van permanente verbindingen. Dit maakt het mogelijk om delen van het gebouw in de toekomst te hergebruiken of te demonteren zonder de stabiliteit van het gehele complex in gevaar te brengen. Dit is een belangrijke constructieve keuze die bijdraagt aan de circulaire aanpak van het project.

Conclusie

De fundering van het ROC Friese Poort speelt een essentiële rol in de circulaire aanpak van het project. De constructieve keuzes zijn gericht op functionaliteit, stabiliteit en herbruikbaarheid. De fundering is zo ontworpen dat het deel uitmaakt van een demontabel gebouw, wat bijdraagt aan de circulaire visie van het project. Hoewel de beschikbare informatie beperkt is, is duidelijk dat er bewust is gekozen voor constructieve oplossingen die zowel de stabiliteit als de duurzaamheid van het gebouw ondersteunen.

Het ROC Friese Poort is niet alleen een opleidingskern voor uniformberoepen, maar ook een voorbeeldproject in circulaire schoolbouw. De fundering is slechts een onderdeel van de bredere aanpak, maar wel een essentieel bouwdeel dat bijdraagt aan de circulaire doelstellingen van het project.