Aanpak Funderingsproblematiek in het Schiedamse Centrum: Unieke Oplossingen en Expertise

Published by Redactie on juli 23, 2025 | Category fundering

Inleiding

Het centrum van Schiedam is een historisch gebied waar funderingsproblematiek al geruime tijd aan de orde is. Vele woningen in deze regio zijn op houten palen gefundeerd, wat gevoelig maakt voor grondwaterpeilveranderingen en andere natuurlijke factoren. In 2004 startte de gemeente Schiedam met een structurele aanpak van funderingsproblematiek, die zich tegenwoordig als een model voor andere gemeenten in Nederland heeft afgetekend. Deze aanpak omvat gratis advies en begeleiding, een laagrentende lening (1,5% na korting), en een openbaar funderingsinformatiesysteem genaamd FunderMaps.

In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de specifieke funderingsproblematiek in het centrum van Schiedam, de maatregelen die de gemeente heeft genomen, en de rol van het Kenniscentrum Aanpak Funderingsproblematiek (KCAF). Daarnaast wordt ingegaan op de hulp die beschikbaar is voor woningeigenaren, zoals het Servicepunt Woningverbetering en de digitale funderingskaarten.

Funderingsproblematiek in het Schiedamse Centrum

Aard van het probleem

De funderingsproblematiek in het centrum van Schiedam is vooral het gevolg van historische bouwmethoden. Vele woningen zijn op houten palen gefundeerd, een techniek die vroeger vaak werd gebruikt in zachte grond. Deze palen zijn gevoelig voor rottende processen, die verergeren bij lage grondwaterpeilen. Dit fenomeen, bekend als paalrot, leidt tot vermindering van de draagkracht van de fundering en kan resulteren in schade aan de woning.

Naast paalrot speelt ook negatieve kleef een rol. Dit is een proces waarbij de grond rond de palen inzakt, waardoor de palen losgeraakt kunnen worden. Een combinatie van droogstand en negatieve kleef zorgt voor verder zakken van de fundering.

Aantal woningen onder surveillance

In het Schiedamse centrum zijn 110 woningen aangemerkt als woningen met funderingsproblemen. Deze woningen vormen slechts een deel van het totaal aantal woningen onder surveillance. Daarnaast worden 180 woningen onder gemeentelijke monitoring gehouden, aangezien funderingsproblemen zich vaak uitbreiden naar aangrenzende huizen.

De gemeente Schiedam benadrukt dat funderingsproblematiek vaak complex is en dat het niet genoeg is om alleen de problematische woning te inspecteren. Door ook naburige woningen onder surveillance te houden, wordt een mogelijke verslechtering vroegtijdig opgespoord.

Aanpak van de gemeente Schiedam

De aanpak van funderingsproblematiek in Schiedam is sinds 2004 zeer structureel. In tegenstelling tot veel andere gemeenten, waar funderingsproblematiek vaak pas opkomt als het te laat is, is in Schiedam sinds het begin van de 21e eeuw sprake van een proactieve benadering. Deze aanpak omvat meerdere elementen, variërend van financiële ondersteuning tot informatievoorziening.

Servicepunt Woningverbetering

Het Servicepunt Woningverbetering speelt een centrale rol in de aanpak van funderingsproblematiek. Dit is een gemeentelijk kantoor dat specifiek is opgericht om woningeigenaren te begeleiden bij funderingsherstel. Het Servicepunt biedt onder andere:

Gratis advies en begeleiding;
Een globaal herstelplan;
Een laagrentende lening (1,5% rente na korting);
Monitoring en inschatting van de funderingsrisico's.

Deze aanpak maakt het mogelijk voor woningeigenaren om funderingsproblematiek op een gecontroleerde en voorspelbare manier aan te pakken. Het Servicepunt is ook betrokken bij het coördineren van herstelprojecten en het werken samen met funderingsexperts en bouwbedrijven.

Laagrentende lening voor funderingsherstel

Een van de meest opvallende maatregelen is de beschikbaarstelling van een laagrentende lening voor funderingsherstel. Deze lening heeft een rente van 1,5% na toepassing van een korting van 5%. Dit is aanzienlijk lager dan de rente voor reguliere bouwleningen en maakt het herstel van funderingen financieel haalbaar voor veel woningeigenaren.

De lening is bedoeld voor woningen met bevestigde of potentiële funderingsproblemen. Het aanvraagproces wordt begeleid door het Servicepunt Woningverbetering, wat ervoor zorgt dat woningeigenaren niet alleen financieel, maar ook administratief ondersteund worden.

Funderingskaarten en FunderMaps

In 2019 werd een digitale funderingsinformatiesysteem gelanceerd, bekend onder de naam FunderMaps. Dit systeem is ontwikkeld in samenwerking met het Kenniscentrum Aanpak Funderingsproblematiek (KCAF) en biedt woningeigenaren en kopers een visuele overzicht van de funderingsstatus van huizen in Schiedam.

Via FunderMaps kunnen gebruikers informatie vinden over:

Het type fundering van een woning;
Of de fundering hersteld is of herstel nodig is;
Locaties waar funderingen gemonitord worden;
Historische funderingsproblematiek in een bepaald gebied.

Deze kaarten zijn openbaar toegankelijk via de website van het Servicepunt Woningverbetering. Ze vormen een waardevol hulpmiddel voor huizenkopers, die vaak weinig tijd hebben voor uitgebreid onderzoek. FunderMaps helpt hen om snel en goed geïnformeerd te worden over de funderingsrisico’s van een woning.

Aanpak van herstelprojecten

Tot 2019 zijn 328 woningen in Schiedam voorzien van een nieuwe fundering. Deze herstelprojecten worden vaak uitgevoerd door ervaren funderingsexperts, die beschikbaar zijn via platforms zoals Fundering.nu. Deze website biedt een overzicht van lokale bedrijven die gespecialiseerd zijn in funderingsherstel en nieuwe funderingsconstructies.

De gemeente Schiedam werkt nauw samen met deze bedrijven en stelt zowel technische als administratieve ondersteuning beschikbaar. Daarnaast zijn er regelmatig gesprekken tussen het Servicepunt Woningverbetering en woningeigenaren om te bespreken hoe funderingsherstel kan worden gepland en uitgevoerd.

Rol van het KCAF en landelijke context

Kenniscentrum Aanpak Funderingsproblematiek (KCAF)

Het Kenniscentrum Aanpak Funderingsproblematiek (KCAF) speelt een sleutelrol in de aanpak van funderingsproblematiek in Schiedam. Het KCAF is een onafhankelijk centrum dat zich richt op het delen van kennis en het begeleiden van gemeenten bij het oplossen van funderingsproblematiek. In Schiedam is de samenwerking met het KCAF al sinds 2004 actief en heeft de gemeente regelmatig gastgegeven aan KCAF-activiteiten.

Een voorbeeld van deze samenwerking is de deelname aan het lustrumcongres van het KCAF in 2017, waarbij wethouder Alexander van Steenderen (Wonen) een toespraak hield. In 2019 nam wethouder Fahid Minhas deel aan een paneldiscussie tijdens het KCAF-congres. Deze betrokkenheid benadrukt het belang dat de gemeente Schiedam hecht aan het delen van expertise en het leren van andere gemeenten.

Landelijke context

Hoewel de aanpak van funderingsproblematiek in Schiedam relatief positief is, is dit niet het geval voor veel andere gemeenten in Nederland. Landelijk neemt het aantal meldingen van verzakkende woningen toe, wat wijst op een groeiend probleem. Schiedam vormt hierin een uitzondering, zoals benadrukt door het KCAF in een artikel in Dit is Twee.

Volgens Frank van Lier, directeur van het KCAF, is Schiedam "de enige gemeente met een eigen herstelfonds". Dit fonds is essentieel voor het financiële ondersteunen van funderingsherstelprojecten en maakt het mogelijk om problemen snel en efficiënt aan te pakken.

Aanvullende ondersteuning en informatieve hulpmiddelen

Funderingsspecifieke hulp

Naast financiële ondersteuning biedt de gemeente Schiedam ook informatieve en educatieve hulpmiddelen. Het Servicepunt Woningverbetering heeft bijvoorbeeld een reeks gesprekken met woningeigenaren over de noodzaak van funderingsherstel. Deze gesprekken helpen bij het inzicht geven in de risico’s van funderingsproblematiek en het overleg met betrekking tot mogelijke herstelopties.

Daarnaast zijn er workshops en informatiebijeenkomsten, waarbij funderingsexperts en woningbouwkundige adviseurs aanwezig zijn. Deze bijeenkomsten zijn bedoeld om woningeigenaren te informeren over de technische aspecten van funderingen, de mogelijke schade en de herstelmogelijkheden.

Verduurzaming en energiebesparing

De aanpak van funderingsproblematiek in Schiedam is niet alleen gericht op het herstel van funderingen, maar ook op de verduurzaming van woningen. Veel funderingsherstelprojecten gaan gepaard met energiebesparingmaatregelen, zoals het isoleren van de fundering of het aanbrengen van duurzame bouwmateriaal.

Deze combinatie van funderingsherstel en verduurzaming is van groot belang, omdat funderingen vaak vergeten worden in energiebesparingprojecten. Door het herstel en de isolatie van funderingen te combineren, wordt niet alleen de draagkracht van de woning verbeterd, maar ook de energieprestatie.

Casus: Een woningeigenaar in het centrum van Schiedam

Nel Wagner is een woningeigenaar in het centrum van Schiedam. Haar pand aan de Singel had al jarenlang funderingsproblemen, maar het was pas na een brief van de gemeente dat ze besefte dat het een serieus probleem was. In eerste instantie was ze niet blij met het nieuws, omdat ze wist dat funderingsherstel duur kon zijn. Echter, dankzij de aanpak van de gemeente en het Servicepunt Woningverbetering, kreeg ze gratis advies en begeleiding, waardoor het herstelproject goed te plannen was.

Nel benadrukt dat het op eigen initiatief geen goed idee is om funderingsproblemen te verwaarlozen. Zij raadt andere woningeigenaren aan om vroegtijdig contact op te nemen met het Servicepunt Woningverbetering. "Je denkt meteen aan kosten, maar als je het probleem op tijd oplost, voorkom je veel duurzamere schade later."

Conclusie

De aanpak van funderingsproblematiek in het centrum van Schiedam is een voorbeeld van hoe gemeenten funderingsproblematiek op een structurele en duurzame manier kunnen aanpakken. De combinatie van financiële ondersteuning, informatieve hulpmiddelen en samenwerking met experts zoals het KCAF en lokale funderingsexperts maakt de aanpak in Schiedam uniek.

Voor woningeigenaren in het centrum van Schiedam is het van groot belang om funderingsproblematiek niet te verwaarlozen. Door vroegtijdige interventie, gebruik van funderingskaarten en het gebruik van het Servicepunt Woningverbetering, kunnen veel schade en kosten worden voorkomen.

De gemeente Schiedam heeft duidelijk laten zien dat een proactieve aanpak van funderingsproblematiek leidt tot betere woningen, minder schade en grotere veiligheid voor inwoners. Deze aanpak is niet alleen relevant voor Schiedam, maar kan ook dienen als een model voor andere gemeenten die worstelen met vergelijkbare funderingsproblematiek.

Bronnen

centrum