Fundering bouwen op veengrond: uitdagingen en oplossingen voor een schuur

Published by Redactie on juli 23, 2025 | Category fundering

Het bouwen van een schuur op veengrond vereist extra aandacht voor de fundering. Veengrond is een complexe ondergrond die gevoelig is voor verzakkingen, zetting en veranderingen in grondwaterpeil. Voor zowel particuliere homeowners als professionele bouwers is het belangrijk om te weten hoe men deze uitdagingen het beste kan aanpakken. In dit artikel bespreken we de belangrijkste aandachtspunten, beschikbare funderingsmethoden, en de rol van regelmatig onderhoud bij het bouwen van een schuur op veengrond. We baseren ons uitsluitend op gegevens uit betrouwbare bronnen, zoals sonderingsrapporten, houtbouwprojecten, en moderne funderingstechnieken zoals schroeffundering.

Inleiding: bouwen op veengrond

Veengrond is een van de meest problematische grondsoorten voor bouwprojecten. Het bevat veel organisch materiaal, heeft een hoge vochtgehalte en een lage draagkracht. Deze kenmerken maken veengrond instabiel, wat onder andere leidt tot zetting en verzakking. Bij bouwen op veen is het daarom van essentieel belang dat de fundering goed is uitgevoerd. Dit geldt met name voor houtbouwprojecten zoals schuren, blokhutten en tuinhuisjes, die vaak relatief licht zijn, maar toch voldoende steun nodig hebben om de jaren door te komen.

De uitdagingen bij funderen op veengrond worden nog verder vergroot door klimaatverandering. Droge perioden zorgen ervoor dat de grond uitdroogt en krimpt, wat leidt tot verdere zetting. In combinatie met regenperiodes kan dit ook tot verzakking leiden. Daarnaast is de stabiliteit van de ondergrond onderhevig aan veranderingen in grondwaterpeil, wat extra aandacht vereist bij de keuze van een funderingsmethode.

Uitdagingen bij het funderen op veengrond

Instabiele ondergrond

Veengrond is inherent instabiel door de combinatie van hoge vochtgehalte en lage draagkracht. Dit betekent dat een ondiepe of onvoldoende verharde fundering op veen snel kan verzakken. Bij een schuur of andere lichte constructie kan dit leiden tot scheuren in de wanden, een scheefstaat of zelfs tot instorting in extreme gevallen.

Zetting

Zetting is een proces waarbij de grond samenklapt en daardoor het bodemniveau daalt. Bij veen is dit proces extra relevant omdat het organisch materiaal in de grond in de loop van de tijd afbreekt en samendrukt. Dit zorgt ervoor dat de fundering verder in de grond zakken, wat extra belasting op de constructie legt.

Klimaatverandering

De impact van klimaatverandering op bouwprojecten op veengrond kan niet worden onderschat. Droogte zorgt ervoor dat het grondwaterpeil daalt, waardoor houten palen droog komen te staan en kunnen rotten. Dit is niet alleen problematisch voor oudere woningen, maar ook voor schuren of blokhutten die op veen zijn gefundeerd. Daarnaast zorgen droge perioden ervoor dat de grond krimpt, wat weer leidt tot extra verzakkingen.

Funderingsmethoden bij houtbouw op veengrond

Onderzoek en sonderingsrapport

Voordat een fundering wordt aangebracht op veengrond, is het raadzaam om een sonderingsrapport op te maken. Dit rapport bevat informatie over de samenstelling van de ondergrond op verschillende dieptes en geeft inzicht in de stabiliteit van de grond. Op basis van dit rapport kan worden bepaald op welke diepte de fundering moet worden geplaatst en of de veenlaag aanvullend moet worden afgegraven en vervangen door een stabielere grondsoort.

Schroeffundering

Een moderne en betrouwbare oplossing voor houtbouwprojecten op veen is de schroeffundering. Deze methode bestaat uit het handmatig indraaien van grote schroeven in de grond. Het is een methode die geen gaten boren of gebruik van trillingen vereist, wat het geschikt maakt voor gebruik in gevoelige of moeilijk toegankelijke gebieden, zoals dicht bij een muur of in een hoek.

De schroeffundering biedt een stabiele onderbouw voor lichtere bouwwerken zoals schuren, blokhutten, carports en overkappingen. Bovendien kunnen de schroeven in de toekomst nog aangepast worden – bijvoorbeeld als het bouwwerk in de loop van de jaren iets is verzakt. Dit maakt de schroeffundering een flexibele en duurzame oplossing.

Heien of schroefpalen

In sommige gevallen is het nodig om palen te heien of schroefpalen in te zetten. Deze palen dringen diep in de grond en rusten op een stabiele ondergrond, zoals een zandlaag. Deze methode is kostbaar, maar soms onmisbaar wanneer de veenlaag te diep ligt om veilig te gebruiken.

Bij houtbouwprojecten is het echter vaak mogelijk om een minder ingrijpende oplossing te kiezen. Dit is vooral belangrijk wanneer het bouwwerk licht is, zoals een schuur of blokhut. In dergelijke gevallen kan een schroeffundering een efficiënte en goedkope alternatief zijn.

Aandachtspunten bij houtbouwprojecten op veengrond

Kies voor een lichte constructie

Bij bouwen op veen is het verstandig om zoveel mogelijk licht materiaal te gebruiken. Dit verminderd de druk op de fundering en vermindert het risico op verzakking. Bij houtbouwprojecten is dit vaak al het geval, maar het is wel belangrijk om bijvoorbeeld zware dakbedekkingen, zoals betonpannen of groendaken, te vermijden. Deze toepassingen verhogen het gewicht van het bouwwerk en kunnen de fundering extra belasten.

Voorkom uitdroging van de grond

Bij droge perioden is het verstandig om de grond rondom het bouwwerk nat te houden. Dit voorkomt dat de grond krimpt en leidt zo tot minder risico op verzakking. Door regelmatig water te spuiten op de grond, wordt de bodemniveau stabiel gehouden, wat bijdraagt aan de stabiliteit van de fundering.

Reguliere inspecties

Het bouwen op veengrond vereist extra aandacht voor onderhoud. Een schuur op veengrond kan gevoeliger zijn voor verzakkingen of andere problemen. Zorg voor regelmatig onderhoud en inspecteer de fundering en constructie periodiek om eventuele problemen vroegtijdig te kunnen detecteren en aanpakken.

Bouwstappen voor een fundering op veengrond

Het aanbrengen van een fundering op veengrond vereist zorgvuldig plannen en uitvoeren. Hieronder geven we een overzicht van de belangrijkste stappen die genomen kunnen worden bij het bouwen van een schuur op veengrond.

Stap 1: Bepaal de juiste funderingsmethode

Kies op basis van het type bouwwerk (tuinhuis, overkapping, schuur of prieel) en de ondergrond welke fundering het meest geschikt is: straatwerk, beton of funderingsbalken. Bij veengrond is een schroeffundering vaak de beste keuze.

Stap 2: Markeer en meet het oppervlak uit

Zet het oppervlak uit met piketpaaltjes en touw. Meet zorgvuldig de afmetingen en controleer of alles haaks en waterpas staat.

Stap 3: Graaf de fundering uit

Graaf de ondergrond tot de juiste diepte (ca. 25–30 cm voor tegels/klinkers; dieper bij betonpoeren). Zorg voor een gelijkmatige diepte en verwijder wortels of losse aarde.

Stap 4: Breng een zandbed aan en tril het aan

Vul de uitgegraven ruimte met geel ophoogzand. Gebruik een trilplaat om het zandbed stevig aan te drukken en egaliseer met een rei of waterpas.

Stap 5: Plaats de fundering

Leg de tegels of klinkers strak naast elkaar, of plaats de betonpoeren op de juiste positie. Controleer regelmatig of alles nog waterpas ligt.

Stap 6: Werk af en controleer

Plaats opsluitbanden om het geheel op zijn plek te houden. Controleer tot slot het geheel op vlakheid, afschot (bij platte daken) en stabiliteit.

Belangrijke aandachtspunten bij funderingen

Een stevige en goede fundering is erg belangrijk, want dit voorkomt toekomstige problemen zoals verzakkingen, wateroverlast of schade aan uw bouwwerk. Zorg er daarom voor dat u tijdens het bouwen van de fundering rekening houdt met de volgende essentiële aandachtspunten:

Bouw op een stabiele ondergrond: Zorg dat de fundering op een vaste laag rust, bijvoorbeeld zand of klei.
Zorg voor voldoende diepte: De fundering moet voldoende diep liggen om verzakking te voorkomen.
Controleer regelmatig: Vooral bij bouwwerken op veengrond is het verstandig om regelmatig de fundering en constructie te inspecteren.
Zorg voor afwatering: Zorg ervoor dat het water rondom de fundering goed kan wegvloeien, om wateroverlast te voorkomen.

Conclusie

Het bouwen van een schuur op veengrond vereist extra aandacht voor de fundering. Veengrond is inherent instabiel en onderhevig aan zetting en verzakking, wat extra aandacht vereist bij het kiezen van een geschikte funderingsmethode. Een sonderingsrapport is essentieel om inzicht te krijgen in de stabiliteit van de ondergrond en om de juiste diepte voor de fundering te bepalen.

Schroeffundering is een moderne en betrouwbare oplossing voor houtbouwprojecten op veen. Deze methode is geschikt voor gebruik in gevoelige of moeilijk toegankelijke gebieden en biedt een flexibele en duurzame oplossing. Bij zwaardere bouwwerken kan het heien van palen een betere oplossing zijn, maar voor lichtere constructies zoals schuren is schroeffundering vaak voldoende.

Bij het bouwen op veengrond is het verstandig om een lichte constructie te kiezen, om de druk op de fundering zo laag mogelijk te houden. Daarnaast is het belangrijk om de grond regelmatig nat te houden om uitdroging en zetting te voorkomen. Regelmatige inspecties en onderhoud zijn essentieel om eventuele problemen vroegtijdig te detecteren.

Door zorgvuldig te kiezen voor een geschikte funderingsmethode en aandacht te besteden aan onderhoud, kan een schuur op veengrond stabiel en duurzaam worden gebouwd. Het is aan te raden om bij complexere projecten professionele hulp in te huren, bijvoorbeeld een hovenier of bouwbedrijf met ervaring in houtbouw op veengrond.