Strokenfundering op Vaste Grond: Techniek, Toepassing en Keuzes

Published by Redactie on juli 23, 2025 | Category fundering

Inleiding

Een strokenfundering is een veelgebruikte methode om gebouwen te onderbouwen, met name in situaties waarin de vaste grondslag – meestal zand – niet te diep onder het maaiveld ligt. Deze funderingsvorm valt onder de categorie "fundering op staal", waarbij de belasting van het gebouw direct op de dragende laag wordt overgedragen. In dit artikel bespreken we de technische aspecten van een strokenfundering, de voorwaarden voor toepassing, de constructie van de fundering, en wanneer een strokenfundering het beste gekozen kan worden. Aan de hand van betrouwbare informatie uit betonstaal.nl, wikipedia.nl en andere relevante bronnen, geven we een overzicht dat zowel voor eigenaren, bouwbedrijven als zelfbouwers relevant is.

Wat is een Strokenfundering?

Een strokenfundering bestaat uit verbrede stroken van gewapend beton onder de dragende muren van een gebouw. Deze stroken dienen als ondersteuning en zorgen ervoor dat de belasting van het huis gelijkmatig wordt overgedragen naar de ondergrond.

Deze methode wordt vooral gebruikt wanneer vaste grond, zoals zand, zich op een relatief beperkte diepte bevindt – meestal rond de 80 tot 100 cm onder het maaiveld. In dergelijke gevallen is het niet nodig om diep te heien of om te versterken met palen. In plaats daarvan wordt de bovengrond eventueel verbeterd of verwijderd, waarna een strokenfundering direct op de vaste grondslag kan worden aangebracht.

De breedte van de funderingsstroken wordt meestal bepaald door het gewicht van het gebouw en de draagkracht van de ondergrond. Een algemene vuistregel is dat de breedte van de fundering ongeveer 2,5 tot 3 keer de breedte van de muur is. Voor een muur van 20 cm dik is dit bijvoorbeeld een breedte van 70 tot 90 cm.

Bouwtechniek en Materialen

Een strokenfundering bestaat uit gewapend beton. Dit beton dient als dragend element en neemt de drukspanningen op. De trekspanningen worden door het staal (de wapening) opgevangen. Voor de bewapening worden vaak strokenmatten gebruikt, die standaard in bepaalde afmetingen worden geleverd. Deze matten hebben aan één kant stekken om een nauwe verbinding met de aangrenzende strook te realiseren.

Voordat de funderingsstroken worden gegoten, wordt er meestal een werkvloertje aangebracht. Dit werkvloertje kan bestaan uit een laag beton of een laag plastic folie. De functie hiervan is om een plat, droog oppervlak te creëren waarop de funderingsstroken kunnen worden gegoten. Op dit werkvloertje worden vervolgens afstandhouders geplaatst om de gewenste hoogte van de fundering te garanderen.

Stappen bij de Aanleg van een Strokenfundering

Bodemonderzoek: Voordat er met de fundering wordt begonnen, is een bodemonderzoek essent. Dit onderzoek geeft informatie over de aard van de ondergrond, de diepte van de vaste grondslag en de eventuele aanwezigheid van grondwater. Aan de hand van deze informatie kan worden bepaald of een strokenfundering toepasbaar is of dat een andere methode, zoals een paalfundering, nodig is.
Verwijdering of Verbetering van Bovengrond: Als de bovengrond ongeschikt is (bijvoorbeeld klei of veen), wordt deze eventueel verwijderd of verbeterd. Dit kan gedaan worden door:
- Zandkoffer aan te brengen: Een laag zand boven de ongeschikte grond.
- Verdichting: Middels trilapparatuur wordt de grond verdicht, zodat deze steviger wordt.
- Injectie: Lege ruimtes tussen gronddeeltjes worden gevuld met klei of een cementmengsel.
Aanleg van Werkvloertje: Een vlakke ondergrond is essent voor een goede strokenfundering. Daarom wordt vaak een werkvloertje van beton of folie aangebracht.
Plaatsing van Strokenmatten: De strokenmatten worden op het werkvloertje gelegd en correct afgestoken zodat ze goed aansluiten op elkaar. De matten vormen het staalgeram van de fundering en zijn verantwoordelijk voor de trekkrachten.
Gieten van Beton: Nadat de strokenmatten zijn geplaatst, wordt er gewapend beton gegoten. Het beton vult de ruimte rond de matten en vormt zo de funderingsstroken.
Afwerking en Opbouw: Nadat het beton heeft uitgedroogd, kan de opbouw van het huis beginnen. Op de funderingsstroken worden de muren van het gebouw geplaatst.

Wanneer is een Strokenfundering Geen Goede Keuze?

Hoewel een strokenfundering een goedkope en betrouwbare methode is, is deze niet geschikt voor elke ondergrond. De volgende situaties kunnen leiden tot de keuze voor een andere funderingsvorm, zoals een paalfundering:

Diepe vaste grondslag: Als de vaste grond zich te diep onder het maaiveld bevindt (bijvoorbeeld 3 meter of meer), is een strokenfundering niet praktisch. In dergelijke gevallen is het nodig om palen te heien tot de dragende laag.
Veen- of kleigrond: Deze grondsoorten zijn niet geschikt om een strokenfundering op te plaatsen, omdat ze niet voldoende draagkracht hebben. In dergelijke gevallen is een paalfundering nodig.
Onstabiele ondergrond: Als de grond aanbelandt onder invloed van grondwater, zoutwater of chemische stoffen, kan een strokenfundering ook ongeschikt zijn. In dat geval zijn extra maatregelen nodig, zoals het gebruik van betonnen palen of het aanbrengen van een grondverbetering.

Voordelen van een Strokenfundering

Een strokenfundering heeft een aantal belangrijke voordelen, waardoor deze vaak de voorkeursmethode is:

Kostenefficiëntie: Tegenover paalfunderingen is een strokenfundering vaak aanzienlijk goedkoper. Er hoeft niet gheien te worden, en het werk kan sneller worden uitgevoerd.
Vermindering van Bouwdagen: Omdat de strokenfundering direct op de vaste grondslag wordt geplaatst, zijn er minder bouwfasen nodig. Dit bespaart tijd en dus ook kosten.
Geeft Zekerheid over Stabiliteit: Als de ondergrond goed is en het bodemonderzoek positief uitvalt, garandeert een strokenfundering een stabiele basis voor het gebouw.
Eenvoudige Bewapening: Het gebruik van standaard strokenmatten zorgt voor eenvoudige uitvoering en betrouwbare wapening.
Minimale Verstoring van Ondergrond: In tegenstelling tot paalfunderingen, is er bij een strokenfundering weinig invloed op de omringende grond. Dit is gunstig in bebouwde omgevingen of bij gevoelige grondlagen.

Nadelen en Risico’s

Ondanks de voordelen, zijn er ook beperkingen en risico’s verbonden aan een strokenfundering:

Gevoeligheid voor Ondergrond: De kwaliteit van de ondergrond bepaalt of een strokenfundering toepasbaar is. Als de ondergrond niet voldoende draagkracht heeft, kan de fundering niet worden aangebracht.
Vermindering van Grondwater: Bij sommige grondtypen kan het grondwater stijgen als gevolg van het weggraven van bovengrond. Dit kan leiden tot problemen met basisvocht in het gebouw.
Noodzaak van Grondverbetering: Als de bovengrond niet geschikt is, is het nodig om deze te verbeteren met zand, verdichting of injectie. Dit kan extra kosten en tijd opleveren.
Beperkte Toepassing op Instabiele Grondlagen: In omgevingen met veen, klei of instabiele grondlagen is een strokenfundering niet geschikt. In dergelijke gevallen is een paalfundering de enige optie.
Voorwaarden voor Zandgrond: Ondanks dat zandgrond ideaal is voor een strokenfundering, moet dit zand aan het grondoppervlak liggen. Als het zand te diep zit, is het niet mogelijk om een strokenfundering toe te passen.

De Rol van de Constructieberekening

Een essentieel onderdeel bij het kiezen van een strokenfundering is de constructieberekening. Deze berekening bepaalt of de fundering technisch haalbaar is en of het gebouw veilig kan worden opgeleverd.

De constructieberekening bevat informatie over:

Het gewicht van het gebouw
De belasting die op de funderingsstroken rust
De draagkracht van de ondergrond
De benodigde breedte en hoogte van de stroken

Deze berekening wordt meestal uitgevoerd door een constructeur of bouwkundig ingenieur, die op basis van het bodemonderzoek en de afmetingen van het gebouw bepaalt of een strokenfundering voldoet aan de veiligheidseisen van het Bouwbesluit.

Samenvatting van de Stappen en Keuzes

Om een strokenfundering correct te kiezen en aan te brengen, zijn de volgende stappen essentieel:

Bodemonderzoek uitvoeren om de ondergrond en de diepte van de vaste grondslag te bepalen.
Beslissen of strokenfundering toepasbaar is op basis van het bodemonderzoek en de grondtype.
Grond verbeteren of verweren indien nodig.
Werkvloertje aanleggen voor het plaatsen van de funderingsstroken.
Strokenmatten leggen en opstellen van de funderingsstroken.
Gieten van het gewapend beton en wachten tot het hard is.
Opbouw van het gebouw op de funderingsstroken.
Controleren of de fundering voldoet aan de veiligheidseisen via de constructieberekening.

Conclusie

Een strokenfundering is een betrouwbare en kostenefficiënte methode om gebouwen te onderbouwen, mits de ondergrond geschikt is. Deze fundering wordt vaak toegepast op zandgrond, waarop de belasting van het gebouw direct kan worden overgedragen. De constructie van een strokenfundering vereist het gebruik van gewapend beton en strokenmatten, en wordt begeleid door een bodemonderzoek en constructieberekening.

Hoewel een strokenfundering in veel gevallen de beste keuze is, is deze niet geschikt voor elke ondergrond. Bij veen- of kleigrond of bij diepe zandlagen is een paalfundering vaak nodig. De keuze voor een strokenfundering houdt dus altijd een duidelijke evaluatie van de ondergrond in.

Voor zowel eigenaren, bouwbedrijven en zelfbouwers is het dus belangrijk om het bodemonderzoek goed te laten uitvoeren en de constructieberekening aan een vakman te laten uitvoeren. Dit zorgt voor zekerheid en veiligheid van het gebouw.

Bronnen

grond
stroke