Fundering stutten voor rioolbuis: Technieken en praktische uitvoering

Published by Redactie on juli 23, 2025 | Category fundering

Het leggen van een rioolbuis onder een fundering is een complexe klus die betrekking heeft op zowel de structuur van het gebouw als de duurzaamheid van het rioleringssysteem. Bij renovaties, verbouwingen of nieuwbouwprojecten is het vaak nodig om de fundering aan te passen of te stutten om een rioolbuis te kunnen leggen. Dit artikel biedt een gedetailleerde en feitelijke overzicht van de methoden en technieken die gebruikt kunnen worden voor het stutten van de fundering bij het leggen van een rioolbuis. Alle informatie is gebaseerd op de informatie uit betrouwbare bronnen, zoals praktijkrichtlijnen, technische handleidingen en bouwregelgeving.

Inleiding

Bij de aanleg van een rioolbuis onder een fundering is het van groot belang om rekening te houden met de structuur van het funderingssysteem. Een fundering is immers ontworpen om het gewicht van het gebouw te dragen en niet om doorboort of openingen te bevatten. Daarom is het noodzakelijk om de fundering aan te passen of te stutten zodat de rioolbuis veilig en functioneel geïnstalleerd kan worden.

Deze uitvoering vereist zowel technische kennis van het funderingssysteem als ervaring in het leggen van riolering. Aan de hand van de informatie in de beschikbare bronnen, worden in dit artikel diverse methoden besproken waarmee de fundering kan worden stutten, rekening houdend met de dikte van de funderingsstrip, de gebruikte materialen en de bouwnormen. Ook worden mogelijke risico’s en voorgeschreven voorzorgsmaatregelen besproken.

Funderingsstrip onder rioolbuis: Technieken voor het leggen van de buis

Bij het leggen van een rioolbuis onder een funderingsstrip is het mogelijk om verschillende technieken toe te passen, afhankelijk van de dikte van de fundering, de beschikbare ruimte en de benodigde stabiliteit. Hieronder worden de meest gebruikte methoden toegelicht, gebaseerd op praktijkrichtlijnen uit de beschikbare bronnen.

1. Schuine boormethode

Een schuine booropening is een methode waarbij de boor onder een hoek wordt aangebracht in de funderingsstrip. Deze methode is vooral geschikt wanneer de funderingsstrip relatief dik is, omdat het schuine gat het risico op structuurverzwakking beperkt. De boor wordt op een bepaalde hoek in de fundering gebracht en daarna wordt een metalen huls geïnstalleerd om de buis te beschermen.

De volgende stappen worden uitgevoerd bij deze methode:

Reiniging en voorbereiding van de werkplek: De boor moet soepel in het beton kunnen komen. Daarom wordt de oppervlakte van de fundering gelijk gemaakt.
Markering van de positie: Een markering wordt aangebracht waar de buis geïnstalleerd moet worden. Het gat moet voldoende breed zijn om een beschermende huls te plaatsen.
Boren in het beton: Gebruik makend van een ponsmachine of slagboormachine met betonboor wordt een gat geboord in de funderingsstrip.
Doorboor van wapening: Als er wapeningstaven zijn, worden deze verwijderd of omzeild.
Installatie van de huls: Een metalen huls wordt in het gat geplaatst en het ruimte rondom de huls wordt gevuld met cementmortel.
Aansluiting van de buis: De rioolbuis wordt door de metalen huls geleid en de opening wordt afgedicht met polyurethaanschuim, dat ook als isolator werkt.
Afdichting en bevestiging: In sommige gevallen wordt een speciaal onderdeel met rubberen afdichtingen gebruikt als huls. De aansluiting wordt zo veilig gemaakt en het systeem is klaar voor gebruik.

De schuine boormethode is vooral geschikt voor funderingen met een aanzienlijke dikte. Het voorkomt directe openingen in de fundering en beperkt het risico op verzwakking van de structuur.

2. Grote putmethode

Een andere aanpak is het creëren van een zogenaamde "put" op de locatie waar het riool moet afvloeien. Deze methode is vaak toegepast bij verbouwingen waar de fundering al aanwezig is. Het voordeel is dat het gehele traject van de buis kan worden gelegd zonder de fundering direct aan te tasten.

De stappen zijn als volgt:

Openen van de vloeren: Vanaf het afvoerpunt tot aan de buitenmuur worden de vloeren geopend om een aansluiting te maken tussen het interne en hoofdroolsysteem.
Graafwerk: Een greppel wordt gegraven tot aan de onderkant van de funderingsstrip. Met een koevoet of een speciale schop wordt een gat in de grond geslagen, zodat de buis onder de fundering gelegd kan worden.
Contragat: Vanuit het huis wordt een tweede gat gemaakt om de buis te kunnen leggen. Dit wordt vaak gedaan met een sapper of een bajonetschop.
Installatie van een metalen huls: De buis wordt in een metalen huls geplaatst die onder de fundering ligt. Deze huls heeft een uitlaat van 20-30 cm en de richting van de buis loopt omhoog het huis in.
Afwerking: De put wordt opgevuld en aangedrukt. Bij zware materialen is het aanbevolen om een zandbed onder de buis aan te brengen om schade te voorkomen.

Deze methode is handig bij bestaande funderingen waarin geen directe opening gemaakt kan worden. Het is echter arbeidsintensiever en vereist meer ruimte voor het uitvoeren van graafwerk.

Stutten van de fundering

Het stutten van de fundering is van essentieel belang om te voorkomen dat de structuur van het gebouw wordt aangetast. Hieronder worden enkele technische aandachtspunten besproken die volgens de beschikbare bronnen moeten worden gevolgd:

1. Cementmortel en isolatie

Na het boren of leggen van een gat in de fundering, moet de ruimte rondom de buis of huls worden afgezet met cementmortel. Dit zorgt voor stabiliteit en voorkomt lekkage of verzwakking. Naast cementmortel wordt vaak polyurethaanschuim gebruikt als isolatie en afdichting. Dit schuim zorgt ook voor warmte-isolatie en voorkomt condensatie.

2. Beschermende huls

Het is aan te raden om de rioolbuis te plaatsen in een beschermende huls, meestal van metalen constructie. Deze huls beschermt de buis tegen mechanische schade en helpt bij het beperken van condensatie. De huls moet zo geplaatst worden dat de buis minstens 20-30 cm buiten de fundering uitkomt en de richting van de buis omhoog loopt.

3. Afdichting en bevestiging

De aansluiting tussen de buis en de huls moet waterdicht zijn. Dit kan gerealiseerd worden met rubberen afdichtingen of met afdichtmaterialen zoals schuim. De unit wordt bevestigd met afdichtingen die zowel water- als luchtdicht zijn.

Bouw- en sanitaire normen

De aanleg van riolering onder een fundering moet conform zijn aan de geldende bouw- en sanitaire normen. Hieronder worden enkele relevante richtlijnen uitgelegd die afkomstig zijn uit de regelgeving en technische standaarden.

1. Minimale diepte van de buis

Volgens de bouwnormen moet de minimale diepte van de rioolbuis ten minste 0,5 meter zijn ten opzichte van het grondoppervlak. Dit voorkomt beschadiging door ijsvorming en zorgt voor een voldoende veilige diepte voor de aansluiting op het buitenrioleringssysteem.

2. Helling en richting van de buis

De helling van de rioolbuis moet minstens 2 cm per meter zijn om een vlotte waterdoorstroming te garanderen. Sanitairafvoeren moeten zich boven de aansluiting op de hoofdstijgleiding bevinden, terwijl het onderste uiteinde verbonden is met een horizontaal deel van de lijn dat naar buiten loopt.

3. Waterdichtheid en aansluiting

De aansluiting van de rioolbuis op het buitenrioleringssysteem moet waterdicht zijn. Dit is verplicht volgens artikel 2.7.6 van de lokale regelgeving. De doorvoeringen van leidingen door scheidingsconstructies moeten zo geplaatst worden dat de dichtheid bij zetting van het gebouw of het rioolstelsel behouden blijft.

4. Diameter van de buis

In leidingen die lopen van de gevel van een gebouw naar het openbaar riool, mogen geen beerputten of rottingputten voorkomen. Bovendien mogen deze leidingen geen vernauwingen bevatten en moet de diameter voldoen aan de normen zoals opgenomen in NEN 3215 (uitgave 2007). Voor leidingen die afvalwater, faecaliën of hemelwater afvoeren, moet de minimale binnendiameter ten minste 125 mm zijn op de plek waar ze de weg kruisen.

Mogelijke problemen en risico’s

Hoewel het leggen van een rioolbuis onder een fundering technisch mogelijk is, zijn er ook een aantal risico’s die moeten worden overwogen. Aan de hand van de beschikbare informatie zijn de volgende problemen genoteerd:

1. Beschadiging door boren of graven

Bij het uitvoeren van boor- of graafwerkzaamheden kan de bestaande riolering beschadigd raken. Dit kan leiden tot scheuren, gaten of zelfs volledige breuk in de buis. Het is daarom belangrijk om vooraf een grondscanning uit te voeren of de bestaande riolering te lokaliseren.

2. Fouten bij de aanleg

Een onjuiste aanleg van de riolering kan leiden tot drukveranderingen in de leidingen, wat op termijn tot scheuren of breuken kan leiden. Ook het gebruik van verkeerde lijm of afdichtmaterialen kan lekkage veroorzaken.

3. Corrosie en ouderdom

Oude rioleringen zijn aangetast door corrosie, wat de duurzaamheid van de buis beperkt. Dit is vooral het geval bij rioleringsbuizen van zwakke materialen zoals PVC of beton. Nieuwe buizen zijn vaak beter bestand tegen corrosie.

4. Mechanische schade door scherpe voorwerpen

Tijdens de bouw of via de afvoer kunnen scherpe voorwerpen in de riolering terechtkomen. Na verloop van tijd kunnen deze voorwerpen de wand van de buis verzwakken, waardoor een breuk of lek kan ontstaan.

Praktijkvoorbeeld: Installatie in een herbouwd huis

Een praktijkvoorbeeld dat uit de beschikbare bronnen is ontleend, laat zien hoe het leggen van een rioolbuis onder een fundering in een herbouwd huis kan worden uitgevoerd. De volgende stappen worden uitgevoerd:

Voorbereiding: De vloeren worden geopend vanaf het afvoerpunt tot aan de buitenkant van het huis.
Graafwerk: Een greppel wordt gegraven tot aan de onderkant van de fundering.
Contragat: Een tweede gat wordt gemaakt vanuit het huis om de buis te kunnen leggen.
Installatie van de huls: Een metalen huls met gladde uitlaat wordt geïnstalleerd.
Aansluiting en afwerking: De put wordt opgevuld en aangedrukt. De aansluiting wordt afgedicht.

In dit voorbeeld is het mogelijk om de buis veilig en conform de bouwnormen te leggen. Het is belangrijk om rekening te houden met de dikte van de fundering en de locatie van bestaande leidingen.

Conclusie

Het stutten van de fundering bij het leggen van een rioolbuis vereist een duidelijke kennis van zowel het funderingssysteem als de bouwtechnieken voor riolering. Aan de hand van de beschikbare informatie zijn diverse methoden besproken, waaronder de schuine boor- en putmethode, evenals de noodzakelijke stuttechnieken. Bovendien zijn bouwnormen en mogelijke risico’s genoemd die bij deze uitvoering in overweging moeten worden genomen.

Voor zowel professionals als eigenaars die een verbouwing of renovatie uitvoeren, is het belangrijk om deze richtlijnen en technieken zorgvuldig te overwegen. Het leggen van een rioolbuis onder een fundering is een klus die niet lichtzinnig wordt aangepakt, maar met de juiste voorbereiding en expertise kan het tot een duurzame en betrouwbare oplossing leiden voor het afvoeren van afvalwater.

Bronnen

rioolbuis