De fundering van je huis: soorten, problemen en hoe je het type kunt achterhalen

Published by Redactie on juli 23, 2025 | Category fundering

De fundering van een woning vormt het fundament – letterlijk en figuurlijk – van elke woning. Het is de ondergrond waarop het hele gebouw rust en bepaalt dus mede de stabiliteit, veiligheid en duurzaamheid van de woning. Voor woningeigenaren is het belangrijk om te weten welk type fundering hun huis heeft. Dit kennisgeving helpt bij het herkennen van eventuele funderingsproblemen, bij renovatieprojecten en bij het beoordelen van risico’s. In dit artikel leggen we uit wat een fundering is, welke soorten funderingen er zijn, hoe je het type fundering van je woning kunt achterhalen, en wat funderingsproblemen inhouden, met name in het licht van klimaatverandering.

Wat is een fundering en waarom is het belangrijk?

Een fundering verdeelt het gewicht van een woning gelijkmatig over de ondergrond. Dit zorgt ervoor dat het huis stevig staat en niet verzakt. Een goede fundering is essentieel om scheuren in muren, verzakte vloeren en andere bouwkundige problemen te voorkomen. In Nederland is het verplicht om een goed ontworpen en uitgevoerde fundering aan te brengen, omdat de ondergrond in veel regio’s relatief zacht is (zoals veen, klei of zand).

Het type fundering dat wordt gekozen, hangt af van meerdere factoren: - De ondergrond: In zachte grond, zoals veen of klei, worden meestal diepe funderingen gebruikt, bijvoorbeeld op houten of stalen palen. - De bouwperiode: Historische bouwpraktijken beïnvloeden vaak de keuze van fundering. Tot ongeveer 1970 werden veel huizen in stedelijke gebieden, zoals Rotterdam en Amsterdam, op houten palen gebouwd. - De structuur van het huis: Zware of grote huizen vereisen meestal een sterkere fundering dan lichte of kleine huizen.

Het weten van het type fundering van je woning is vooral belangrijk bij renovaties of uitbreidingen, zoals het verwijderen van dragende muren, het aanleggen van een dakterras, of het bouwen van een garage. In deze gevallen is het essentieel om te weten of de fundering het extra gewicht kan dragen. Daarnaast is deze informatie nodig bij het indienen van een bouwvergunning, waarbij de bouwtoegang en eventuele voorwaarden op basis van de fundering worden bepaald.

Welke soorten funderingen zijn er?

In Nederland zijn verschillende soorten funderingen gebruikelijk, afhankelijk van de ondergrond, bouwperiode en structuur van het huis. Hieronder volgt een overzicht van de meest voorkomende funderingtypes:

1. Caissonfundering

Caissonfundering wordt vaak gebruikt in gebieden met een zeer zwakke ondergrond. Het betreft een diepe fundering waarbij palen diep in de grond worden gedreven tot een stabiele laag. Deze fundering is technisch complex en wordt meestal gebruikt bij grote of zware bouwwerken. Het is een betrouwbare keuze voor huizen in regio’s met instabiele grond.

2. Pijlerfundering

Bij een pijlerfundering worden verticale stutten of pijlers gebruikt om het gewicht van het huis op een bepaalde manier te verdelen. Deze fundering is vaak te vinden in oude woningen of industriële gebouwen. Het is geschikt voor huizen waarbij het gewicht op bepaalde punten moet worden gedragen.

3. Algemene funderingsplaat

Deze fundering bestaat uit een platte betonnen plaat die onder het hele huis ligt en het gewicht gelijkmatig over de ondergrond verdeelt. Deze fundering wordt meestal gebruikt in gebieden met een stevige ondergrond, zoals zand of gesteente. Het is een eenvoudige en betrouwbare keuze voor huizen in regio’s met stabiele grond.

4. Puttenfundering

Bij deze fundering worden individuele funderingsputten gemaakt waarin de funderingsconstructie wordt geplaatst. Deze methode is handig in gebieden met een ongelijke ondergrond, waarbij het gewicht van het huis niet gelijkmatig over de grond kan worden verdeeld. Het is een flexibele oplossing voor huizen in regio’s met variabele bodemcondities.

5. Fundering op staal en paalfundering

Deze twee funderingtypes zijn de meest gebruikte in Nederland. Ze zijn geschikt voor verschillende ondergrondtypes en bouwperiodes. In stedelijke gebieden, zoals Rotterdam en Amsterdam, zijn houten paalfunderingen vaak te vinden in oude huizen. Deze paalfunderingen zijn gevoelig voor bodemdaling en klimaatverandering.

6. Houten paalfundering

Houten paalfunderingen zijn vooral te vinden in oudere huizen, die zijn gebouwd voor 1970. Deze palen moeten onder het grondwater staan, anders kunnen ze gaan rotten. In droge periodes kan het grondwaterpeil zakken, waardoor de palen boven water komen en gaan rotten. In combinatie met klimaatverandering, die leidt tot extreem weersomstandigheden zoals droogte en zware regenval, is dit een groeiend probleem.

7. Ondiepe fundering

Een ondiepe fundering wordt gebruikt op stevige grond, zoals zand. Op zwakke grond, zoals veen of klei, zijn diepe funderingen op palen nodig. In sommige gevallen is een ondiepe fundering toegepast, terwijl een diepe fundering nodig was. Dit is vooral voorgekomen na de Tweede Wereldoorlog, toen er snel veel huizen gebouwd moesten worden. Deze huizen lopen nu risico op verzakking, vooral als de grond zwakker is geworden door droogte of bodemdaling.

Hoe achterhaal je het type fundering van je woning?

Veel huiseigenaren weten niet hoe hun woning is gefundeerd. Het is echter belangrijk om dit te weten, om eventuele risico’s in te schatten en bouwprojecten veilig en juridisch correct uit te voeren. Hieronder volgt een overzicht van de meest betrouwbare manieren om het type fundering van je woning te achterhalen:

1. Oorspronkelijke bouwtekening

De meest betrouwbare methode is het opvragen van de oorspronkelijke bouwtekening van de woning bij de gemeente. Deze tekening geeft duidelijk aan welk type fundering gebruikt is bij de bouw van het huis. Het is belangrijk om dit document te vragen, vooral bij woningen die ouder zijn dan 50 jaar. De bouwtekening kan ook nuttig zijn bij het indienen van een bouwvergunning of bij renovaties.

2. Postcodecheck

Sommige gemeenten bieden een postcodecheck aan, waarbij informatie wordt gegeven over het type ondergrond in jouw regio. Deze check geeft aan welke soort funderingen gebruikelijk zijn in jouw buurt, zonder dat grondmetingen zijn nodig. Het is een handige tool om een eerste indruk te krijgen van de bodemcondities en eventuele risico’s.

3. Grondrapport

Als de bouwtekening niet beschikbaar is, is het mogelijk om een grondrapport te laten maken. Dit rapport bevat informatie over de ondergrond en het type fundering. Het kan nuttig zijn om funderingsproblemen te diagnosticeren of te voorkomen. Een grondrapport wordt vaak uitgevoerd door een grondspiegelbedrijf of bouwkundig adviesbureau.

4. Inspectie of advies door een expert

Als je twijfelt over het type fundering of funderingsproblemen vermoedt, is het verstandig om professionele hulp in te richten. Bouwkundige experts, grondspiegelbedrijven of funderingsadviseurs kunnen een inspectie uitvoeren en advies geven over eventuele maatregelen. Dit is vooral belangrijk bij woningen met houten paalfunderingen, die gevoelig zijn voor bodemdaling en klimaatverandering.

Funderingsproblemen: oorzaken en gevolgen

Funderingsproblemen kunnen zich op verschillende manieren openbaren, zoals scheuren in de muren, verzakte vloeren of klemmende deuren. Volgens het Kennis Centrum Aanpak Funderingsproblematiek (KCAF) heeft ongeveer een half miljoen huizen in Nederland funderingsproblemen of kunnen ze krijgen. De oorzaak van funderingsproblemen hangt af van het type fundering en de bodemcondities.

1. Houten paalfundering en droogte

Huisjes op houten palen zijn vaak te vinden in stedelijke gebieden zoals Rotterdam en Amsterdam. Deze palen moeten onder het grondwater staan, anders gaan ze rotten. In droge periodes kan het grondwaterpeil zakken, waardoor de palen boven water komen en gaan rotten. Dit leidt tot instabiliteit en kan uiteindelijk tot het verzakken van het huis leiden.

2. Ondiepe fundering en zwakke grond

Een ondiepe fundering wordt gebruikt op stevige grond, zoals zand. In sommige gevallen is een ondiepe fundering toegepast, terwijl er eigenlijk een diepe fundering nodig was. Dit is vooral voorgekomen na de Tweede Wereldoorlog, toen er snel veel huizen gebouwd moesten worden. Deze huizen lopen nu risico op verzakking, vooral als de grond zwakker is geworden door droogte of bodemdaling.

3. Klimaatverandering en funderingsproblemen

Klimaatverandering zorgt voor meer extreem weersomstandigheden, zoals langere droogteperiodes en zware regenval. Dit heeft een direct effect op de fundering van huizen: - Droogte: Door droogte kan de grond krimpen, waardoor houten palen droog komen te staan en gaan rotten. Als de grond krimpt, kunnen huizen op ondiepe funderingen verzakken. - Zware regenval: Na een droogteperiode kan zware regenval leiden tot bodemschokken, waarbij de grond plotseling stijgt of daalt. Dit kan leiden tot scheuren in muren en andere bouwkundige problemen.

Wat kun je doen als je funderingsproblemen vermoedt?

Als je funderingsproblemen vermoedt, is het verstandig om professionele hulp in te richten. Bouwkundige experts, grondspiegelbedrijven of funderingsadviseurs kunnen een inspectie uitvoeren en advies geven over eventuele maatregelen. Hier zijn een aantal stappen die je kunt ondernemen:

1. Inspectie door een expert

Laat een bouwkundige inspectie uitvoeren door een professional. Deze inspectie kan helpen bij het bepalen van de oorzaak van eventuele funderingsproblemen en of er maatregelen nodig zijn.

2. Grondrapport

Laat een grondrapport maken om de bodemcondities en eventuele risico’s te bepalen. Dit is vooral nuttig bij woningen met houten paalfunderingen of ondiepe funderingen.

3. Maatregelen nemen

Als funderingsproblemen worden geconstateerd, zijn er verschillende maatregelen die je kunt nemen, afhankelijk van de oorzaak en ernst van de schade. Bijvoorbeeld: - Extra ondersteuning: Bij huizen met houten paalfunderingen kan extra ondersteuning nodig zijn, zoals het injecteren van water om de palen onder water te houden. - Funderingsherstel: In sommige gevallen is het nodig om de fundering te herstellen of aan te passen. Dit kan bijvoorbeeld door het aanbrengen van extra palen of het versterken van de huidige fundering. - Bouwtoegang en vergunningen: Als je bouwprojecten wilt uitvoeren, is het belangrijk om de juiste vergunningen aan te vragen en te weten of de huidige fundering het extra gewicht kan dragen.

4. Bescherming tegen klimaatverandering

Om funderingsproblemen te voorkomen in het licht van klimaatverandering, is het verstandig om voorzorgsmaatregelen te nemen. Dit kan bijvoorbeeld het aanleggen van waterafvoerbuizen zijn, het aanpassen van de grondwaterstand of het kiezen voor duurzamere bouwmaterialen.

Conclusie

De fundering van een woning speelt een cruciale rol in de stabiliteit, veiligheid en duurzaamheid van het huis. Het kiezen van het juiste type fundering hangt af van de ondergrond, de bouwperiode en de structuur van het huis. Het weten van het type fundering is essentieel bij renovaties, uitbreidingen of bij het herkennen van eventuele funderingsproblemen.

In risicogebieden zoals Rotterdam en Amsterdam zijn funderingsproblemen vaker aan te treffen, vooral in huizen met oude houten paalfunderingen. Klimaatverandering verergert deze problemen door droogte en bodemdaling. Het is daarom belangrijk dat huiseigenaren weten welk type fundering hun woning heeft, zodat zij eventuele risico’s kunnen beoordelen en nodige maatregelen kunnen nemen.

Bij renovaties, uitbreidingen of bouwprojecten is het weten van de fundering essentieel voor de veiligheid en het succes van het project. Huiseigenaren kunnen bij hun gemeente informatie opvragen of een postcodecheck uitvoeren om het type fundering van hun woning te achterhalen. Als funderingsproblemen worden geconstateerd, is het verstandig om professionele hulp in te richten om de schade te beheersen en de woning veilig en duurzaam te maken.

Bronnen

huis