De toepassing van oude stoeptegels in funderingswerken: mogelijkheden en praktische voorbeelden

Published by Redactie on juli 23, 2025 | Category fundering

Inleiding

Bij renovaties en bouwprojecten in de tuin of op het terrein is het niet zelden dat oude stoeptegels of klinkers beschikbaar komen. Deze materialen zijn vaak van goede kwaliteit, maar worden weggeworpen of gesloopt bij het aanleggen van nieuwe tegels of kunstgras. Echter, er zijn ook praktische en duurzame manieren om deze materialen opnieuw te gebruiken. Een van de voorgestelde toepassingen is het gebruik van oude stoeptegels in de fundering van nieuwe constructies.

In dit artikel wordt ingegaan op de mogelijke toepassing van oude stoeptegels in funderingswerken. Hierbij wordt aandacht besteed aan het praktische gebruik van stoeptegels in een onderbouw, eventuele voordelen, en mogelijke technische aandachtspunten. Het artikel is opgesteld op basis van praktische ervaringen en voorstellen uit diverse bronnen en richt zich aan de hand van feiten, methoden en adviezen die expliciet in de beschikbare informatie zijn vermeld.

Praktische toepassing van oude stoeptegels in funderingslagen

Een veel voorkomende vraag die opduikt bij renovationen is of oude klinkers of stoeptegels bruikbaar zijn als onderbouw in funderingslagen. In het kader van een renovatieproject, waarbij een gedeelte van de tuin opnieuw betegeld wordt en een ander gedeelte met kunstgras wordt belegd, is dit onderwerp van belang. Een buurman gaf het volgende advies:

Uitgraven tot 40-50 cm dieper dan het huidige terreinoppervlak.
Een laag oude klinkers neerleggen.
Een folie of zeil over de klinkers leggen.
10-15 cm beton storten over de laag.
Een laag geel zand aanbrengen.
Tegels leggen op de zandlaag.

Dit advies geeft aan dat oude klinkers gebruikt kunnen worden als onderbouw, mits ze correct in laag worden neergelegd en verwerkt in een betonlaag. Deze methode zou ervoor zorgen dat de fundering zich niet zou verzakken in de loop van de tijd. Het gebruik van oude klinkers in de fundering biedt bovendien het voordeel van duurzaamheid, aangezien hergebruik van deze materialen een milieuvriendelijk alternatief is voor het gebruik van nieuwe bouwmaterialen.

Deze methode is in lijn met een ander voorbeeld waarin stoeptegels worden gebruikt in een fundering. In dit geval werden stoeptegels in tweeën geknipt en in een vorm van een rond gestapeld patroon gebruikt om een solide basis te creëren voor een kleioven. Ook hier was het de bedoeling om de oude stoeptegels te hergebruiken, wat niet alleen kosteneffectief is, maar ook een bijdrage levert aan duurzame bouwpraktijken.

Technische aandachtspunten bij hergebruik van oude stoeptegels in funderingslagen

Het hergebruik van oude stoeptegels in funderingslagen vereist een zorgvuldige aanpak om eventuele problemen te voorkomen. Er zijn een aantal technische aandachtspunten die in overweging genomen moeten worden:

Vermijd losliggende stenen: Oude stoeptegels moeten goed worden ingebed in de onderbouw. Indien ze los op elkaar worden geplaatst, kan dit leiden tot ongelijkmatige belasting en mogelijk het risico op verzakking.
Gelijke oppervlakte en vorm: Stoeptegels moeten zo homogeen mogelijk zijn qua vorm en dikte. Grote verschillen in afmetingen kunnen leiden tot ongelijkmatige drukverdeling.
Verwerking in betonlaag: Het aanbrengen van een betonlaag boven de oude stoeptegels is cruciaal. Het beton moet voldoende dik zijn (10-15 cm) om de onderbouw te stijf te maken en de fundering te verankeren.
Gebruik van een folie of zeil: Een folie of zeil boven de stoeptegels zorgt ervoor dat deze niet direct in contact komen met het beton. Hierdoor kan een betere afwatering en afblijven van schadelijke stoffen worden bereikt.
Afwatering en ondergrond voorbereiding: Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat de ondergrond goed is voorbereid. Een laag geel zand boven het beton zorgt voor een goede afwatering en een stevige onderbouw voor de bovenliggende tegels.
Controle op droogte en krimp: Beton moet voldoende droog worden om de fundering stijf te maken. Het is raadzaam om de betonlaag een paar dagen te laten rijpen voordat de volgende laag zand of tegels wordt aangebracht.
Vooraf uitgraven en afbakenen: Het is essentieel om het terrein goed uit te graven en af te bakenen voordat de fundering begint. Dit zorgt voor een nauwkeurige en gelijkmatige onderbouw.

Duurzaamheid en kosteneffectiviteit van hergebruik

Het hergebruik van oude stoeptegels biedt twee belangrijke voordelen: duurzaamheid en kosteneffectiviteit. Aangezien stoeptegels vaak vrij makkelijk beschikbaar zijn via online platforms of direct bij een stratenmaker, kunnen deze materialen vaak vrij goedkoop worden verkregen. Daarnaast is het hergebruik van deze materialen een duurzame keuze, omdat het voorkomt dat oude tegels in de afvalstroom belanden.

In de praktijk is het ook vaak zo dat de beschikbaarheid van oude stoeptegels groter is dan de vraag. Dit betekent dat het hergebruik niet alleen mogelijk is, maar vaak ook goedkoop. Dit maakt het een aantrekkelijke optie voor zowel particuliere huiseigenaars als professionals die op zoek zijn naar duurzame en kostenefficiënte materialen.

Praktische voorbeelden en ervaringen

In praktijkvoorbeelden wordt beschreven hoe oude stoeptegels gebruikt zijn in funderingslagen. Een van de beschreven projecten betreft de bouw van een kleioven, waarbij oude stoeptegels gebruikt werden in de fundering. De stoeptegels werden in tweeën geknipt en op een gestructureerde manier gestapeld. Dit proces vereiste een zorgvuldige aanpak, omdat het knippen van stoeptegels met een matige tegelknipper moeilijk was en veel kracht kostte. Uiteindelijk werd besloten om een lamellenknipper te gebruiken, wat het proces efficiënter maakte.

In een ander project werd een gedeelte van de tuin opnieuw betegeld, waarbij oude klinkers werden hergebruikt in de fundering. De klinkers werden op een diepere laag geplaatst, met een betonlaag eroverheen. Hierbij werd ook gebruikgemaakt van een folie om de klinkers te isoleren van het beton. Dit zorgde ervoor dat de fundering robuust was en zich niet zou verzakken.

Advies voor toekomstige projecten

Op basis van de beschikbare informatie kan het volgende advies worden opgesteld voor toekomstige projecten waarin oude stoeptegels of klinkers gebruikt worden in funderingslagen:

Controleer de kwaliteit van de stoeptegels: Niet alle oude stoeptegels zijn geschikt voor hergebruik. Ze moeten stevig, zonder scheuren of afbrokkelende randen zijn.
Voorzie van een betonlaag: De stoeptegels moeten verwerkt worden in een betonlaag van minimaal 10 cm. Dit zorgt voor een solide onderbouw.
Gebruik een folie of zeil: Dit zorgt voor een extra lucht- en waterdichte laag tussen de stoeptegels en het beton.
Zorg voor een goede afwatering: Naast de betonlaag is het aanbrengen van een laag geel zand aan te raden om de afwatering te verbeteren en eventuele vochtproblemen te voorkomen.
Bepaal de afmetingen van de fundering nauwkeurig: Gebruik een afgebakende methode met palen en koorden om de afmetingen van de fundering nauwkeurig te bepalen.
Wacht met het leggen van de bovenliggende laag: Zorg dat het beton voldoende heeft uitgedroogd voordat u de volgende laag (zand of tegels) aanbrengt.
Plan voldoende tijd en hulp in: Het verwerken van oude stoeptegels in een fundering is een tijdrovend proces. Plan voldoende tijd en zorg voor hulp als nodig.

Technische uitvoering en benodigde materialen

Voor het uitvoeren van een fundering met oude stoeptegels zijn een aantal materialen en tools nodig. Deze omvatten:

Oude stoeptegels of klinkers
Betonmengsel (10-15 cm dik)
Geel zand (optioneel, voor afwatering)
Folie of zeil
Tegelknipper of lamellenknipper
Paaltjes en koorden voor het afbakenen van de fundering
Voorzieningen voor afwatering (indien nodig)

De keuze van het juiste gereedschap is essentieel. Een lamellenknipper is vaak beter geschikt voor het knippen van stoeptegels dan een standaard tegelknipper. Dit heeft te maken met de slijtage van het zaagblad, die vaak hoger is bij het gebruik van een tegelknipper voor klinkers.

Conclusie

Het hergebruik van oude stoeptegels in funderingslagen is een praktische en duurzame aanpak die zowel voor particuliere huiseigenaars als voor professionals van toepassing kan zijn. Door oude stoeptegels correct in een onderbouw te verwerken, kan een solide en duurzame fundering worden gecreëerd. Deze methode biedt bovendien het voordeel van kosteneffectiviteit en milieuvriendelijkheid.

De beschreven methoden en voorbeelden tonen aan dat het gebruik van oude stoeptegels in funderingslagen zowel technisch haalbaar is als een waardevolle aanvulling op duurzame bouwpraktijken. Zorgvuldige voorbereiding, het juiste gereedschap en een duidelijke werkwijze zijn essentieel voor het succes van dergelijke projecten.