Fundering voor Stalen Kolommen: Technieken, Aandachtspunten en Uitvoering

Published by Redactie on juli 23, 2025 | Category fundering

Bij de constructie van gebouwen, of bij verbouwingen, speelt de fundering een cruciale rol in de stabiliteit en levensduur van de constructie. Een stalen kolom, vaak toegepast in commerciële of industriële gebouwen, moet op een passende manier op een fundering worden geplaatst. De keuze van de juiste funderingsvorm en de nauwkeurige uitvoering zijn essentieel om zowel veiligheid als duurzaamheid te waarborgen. In dit artikel worden de meest gebruikte funderingsmethoden voor stalen kolommen besproken, met aandacht voor voordelen, nadelen, toepassingsgebieden en technische aandachtspunten bij de uitvoering.

Wat is een fundering op staal?

De term “fundering op staal” verwijst niet naar een fundering die letterlijk uit staal is vervaardigd, maar naar een constructie die rechtstreeks op de beschikbare ondergrond is uitgevoerd. Deze term is afkomstig uit de oud-Hollandsche bouwtermijologie en betekent simpelweg “op de beschikbare ondergrond”. In de praktijk wordt hiermee een fundering bedoeld die op een harde, stabiele grondlaag, zoals een zandlaag, wordt uitgevoerd, zonder gebruik van palen of andere diepe funderingsmethoden. Dit type fundering is vooral geschikt voor gebieden met een relatief stabiele ondergrond.

Soorten funderingen op staal

1. Plaatfunderingen

Een plaatfundering bestaat uit een zwaargepunteerde betonnen plaat die als fundamentele basis voor het gehele gebouw fungeert. Deze methode wordt vaak toegepast in situaties waar een gelijkmatige verdeling van belastingen gewenst is. De voordelen van plaatfunderingen zijn onder andere een relatief eenvoudige uitvoering en het verminderen van materiaalverbruik in vergelijking met plaatfunderingen.

Voordelen van plaatfunderingen: - Minder materiaalverbruik dan plaatfundering - Toepasbaar onder muren en gevels

Nadelen van plaatfunderingen: - Niet geschikt voor het ondersteunen van zware kolommen of gehele constructies - Minder geschikt voor situaties met hoge belasting

Een belangrijk nadeel van een plaatfundering is het risico op verzakking. Als een gedeelte van de plaat verzakt, kan dit leiden tot ongelijkmatige vervorming van de constructie bovenop. Daarom is het van groot belang dat de ondergrond voldoende draagkracht heeft en goed is voorbereid.

2. Strookfunderingen

Een strookfundering bestaat uit een smalle, rechthoekige strook van gewapend beton die wordt uitgevoerd langs dragende muren of kolommen. Deze methode is vooral geschikt voor zand- of veengronden. De strook dient als tijdelijke bekisting waarbinnen de bewapening wordt aangebracht en het beton wordt gestort.

Voordelen van strookfunderingen: - Efficiënt voor dragende muren en kolommen - Toepasbaar op veengrond en zand

Nadelen van strookfunderingen: - Niet geschikt voor hoge belastingen - Vereist nauwkeurige uitvoering om scheurvorming te voorkomen

Een strookfundering is eenvoudig uit te voeren, maar vereist wel een stabiele ondergrond. Deze funderingsvorm is vaak een kostenefficiënte oplossing voor gebouwen met lage belastingen.

3. Poerfunderingen

Een poerfundering bestaat uit zware betonnen blokken (poeren) die onder zware kolommen worden geplaatst. Deze methode is specifiek ontworpen voor puntlasten en is geschikt voor situaties waarbij hoge belastingen aanwezig zijn, zoals bij kolommen in industriële of commerciële gebouwen. De poer verwerkt de belasting van de kolom en brengt deze gelijkmatig over op de ondergrond.

Voordelen van poerfunderingen: - Zeer geschikt voor zware kolommen - Goede dragende capaciteit

Nadelen van poerfunderingen: - Gevoelig voor ongelijkmatige vervorming - Vereist hoge uitvoeringskwaliteit om scheurvorming te voorkomen

Een poerfundering is een robuuste oplossing voor zware belastingen, maar vereist een zorgvuldige uitvoering om structurele problemen te voorkomen. De diktemaat van de poer is hierbij van groot belang om de belasting correct te verwerken.

Aandachtspunten bij de uitvoering van een fundering voor stalen kolommen

1. Grondonderzoek

Een grondonderzoek is een essentieel onderdeel van elk bouwproject. Het doel van een grondonderzoek is om de draagkracht van de ondergrond vast te stellen en eventuele problemen, zoals zandlucht of veen, in kaart te brengen. Op basis van het grondonderzoek kan de constructeur een passende funderingsvorm kiezen en eventuele maatregelen voor grondverbetering bepalen.

Als de draagkracht van de ondergrond onvoldoende is, kan grondverbetering worden uitgevoerd via verdichting of injectie. Verdichting houdt in dat de grond wordt aangetreden en compact gemaakt om de draagkracht te verhogen. Injectie betreft het injecteren van bindmiddelen in de ondergrond om deze te stabiliseren.

2. Grondverzet en grondverbetering

Het grondverzet en eventuele grondverbetering zijn essentieel om ervoor te zorgen dat de ondergrond geschikt is voor de aangebrachte funderingsvorm. De ondergrond moet voldoende draagkracht hebben om de belastingen van de stalen kolom en de constructie bovenop te kunnen dragen. Bij onvoldoende draagkracht kan de fundering instorten of verzakken, wat leidt tot structurele schade.

3. Verankering van stalen kolommen

De verankering van een stalen kolom op een fundering is cruciaal voor de stabiliteit van de constructie. Er zijn verschillende methoden voor verankering, afhankelijk van de ondergrond en de belasting. De meest gebruikte methoden zijn chemische ankers en gestorte ankers.

Chemische ankers bestaan uit een draadeind dat in de funderingsstrook wordt geboord en met 2-componenten lijm verankerd. Deze methode is geschikt voor situaties waarbij een sterke en permanente koppeling nodig is.
Gestorte ankers worden gebruikt wanneer een betere dragende capaciteit nodig is. Dit type anker wordt in de funderingsstrook gegoten en verwerkt het gewicht van de kolom.

De keuze voor chemische of gestorte ankers wordt door de constructeur bepaald op basis van de kracht die de funderingsstrook belast.

4. Constructieve afdracht van belastingen

De constructieve afdracht van belastingen naar de fundering is een essentieel onderdeel van het ontwerp. De constructeur voorschrijft welke methoden moeten worden toegepast om ervoor te zorgen dat de belastingen gelijkmatig worden verwerkt en dat er geen puntbelastingen ontstaan die kunnen leiden tot structurele schade.

Bij het ontwerp van een fundering voor stalen kolommen moet rekening worden gehouden met de kracht van de belasting, de draagkracht van de ondergrond en de aard van de constructie bovenop. De uitvoering moet worden uitgevoerd volgens de voorschriften en de voorgeschreven normen.

Uitvoering van een fundering voor stalen kolommen

1. Voorbereiding van de ondergrond

De voorbereiding van de ondergrond is een essentieel onderdeel van de uitvoering van een fundering. De ondergrond moet worden opgegraven, schoongemaakt en eventueel verbeterd. Bij een ongeschikte ondergrond kan grondverbetering worden uitgevoerd via verdichting of injectie. De ondergrond moet voldoende draagkracht hebben om de belasting van de stalen kolom en de constructie bovenop te kunnen dragen.

2. Uitvoering van de funderingsvorm

De keuze van de juiste funderingsvorm is afhankelijk van de belasting en de ondergrond. De meest gebruikte vormen zijn plaatfunderingen, strookfunderingen en poerfunderingen. De uitvoering moet worden uitgevoerd volgens de voorschriften en de voorgeschreven normen.

Bij de uitvoering van een poerfundering is het van groot belang dat de diktemaat van de poer voldoende is om de belasting van de kolom te verwerken. Bij een plaatfundering is het essentieel dat de krachten gelijkmatig worden verdeeld over de gehele plaat.

3. Verankering van de stalen kolom

De verankering van de stalen kolom op de fundering is cruciaal voor de stabiliteit van de constructie. De verankering wordt uitgevoerd via chemische ankers of gestorte ankers, afhankelijk van de kracht die de funderingsstrook belast. De keuze voor een van deze methoden wordt door de constructeur bepaald.

Bij het gebruik van chemische ankers wordt een draadeind in de funderingsstrook geboord en met 2-componenten lijm verankerd. Bij het gebruik van gestorte ankers wordt het anker in de funderingsstrook gegoten. Beide methoden zijn geschikt voor het verankeren van stalen kolommen, maar vereisen een zorgvuldige uitvoering.

4. Controle en inspectie

Na de uitvoering van de fundering en de verankering van de stalen kolom moet de constructie worden geïnspecteerd en gecontroleerd. De inspectie dient te beoordelen of de fundering en de verankering voldoen aan de voorschriften en de voorgeschreven normen. Eventuele afwijkingen of problemen moeten worden opgelost voordat de constructie wordt afgemaakt.

Conclusie

De keuze van de juiste funderingsvorm en de nauwkeurige uitvoering zijn essentieel voor de stabiliteit en levensduur van een gebouw. Een stalen kolom die op een fundering op staal is geplaatst, moet worden ondersteund door een geschikte funderingsvorm. De meest gebruikte vormen zijn plaatfunderingen, strookfunderingen en poerfunderingen. Elke vorm heeft haar eigen voordelen en nadelen, afhankelijk van de belasting en de ondergrond.

Bij de uitvoering van een fundering voor stalen kolommen is het van groot belang dat het grondonderzoek wordt uitgevoerd en eventuele maatregelen voor grondverbetering worden genomen. De verankering van de stalen kolom op de fundering is een cruciale factor in de stabiliteit van de constructie. De keuze voor chemische of gestorte ankers moet worden bepaald door de constructeur, op basis van de kracht die de funderingsstrook belast.

Zowel voor bouwbedrijven als voor eigenaren en planners is het belangrijk om goed te weten welke funderingsvorm geschikt is voor hun specifieke bouwproject. Een goed uitgevoerde fundering is de basis voor een stabiel en duurzaam gebouw.